Dlaczego irysy nie kwitną i co zrobić, żeby zaczęły

Do grona roślin zdobiących wiosenny ogród pięknymi kwiatami, należą między innymi bardzo lubiane i cenione irysy. Najbardziej popularne i najchętniej uprawiane są głównie mieszańcowe irysy bródkowe, których największą ozdobą są fantazyjne, duże kwiaty, występujące w niemal wszystkich kolorach tęczy i w różnych kompozycjach barwnych. Kwitną one w maju i czerwcu.

Ze względu na swoja popularność, rośliny doczekały się obecnie ogromnej liczby odmian, różniących się między sobą nie tylko wielkością, budową i barwą kwiatów, ale też wysokością i pokrojem. Niestety, mimo iż kwiaty irysów są wyjątkowo piękne i dekoracyjne, czasami mogą w ogóle się nie pojawić, sprawiając nam tym samym ogromny zawód.

Wyraźne osłabienie lub całkowity brak kwitnienia mogą być spowodowane wiekiem roślin. Irysy są wprawdzie bylinami, ale krótkowiecznymi, dlatego po kilku latach (zwykle 4-5) przestają wytwarzać pędy kwiatowe i tracą walory ozdobne. Kępy ogałacają się w środku, a rośliny stają się bardziej podatne na ataki chorób, przesuszenie lub zagniwanie.

Jeśli więc chcemy nadal cieszyć się ich wspaniałymi kwiatami, rośliny musimy odmłodzić, wybierając do dalszej uprawy jedynie silne, młode, zdrowe, jędrne kłącza z co najmniej kilkoma wyraźnymi pączkami.

Stare szkoły sadzenia irysów sugerują, aby kłącze układać na ziemi w kierunku południowym, aby nie było cieniowane przez szerokie liście i mogło się bez przeszkód nagrzewać.

Przed sadzeniem kłączy, dobrze jest też skrócić wyrastające z nich liście, dzięki czemu zmniejszy się parowanie wody i wysychanie korzeni. Roślin nie należy jednak sadzić i dzielić zaraz po kwitnieniu, gdyż w tym czasie tworzą pąki kwiatowe na kolejny sezon.

Przy wykopywaniu kłączy łatwo jest je zniszczyć pozbawiając się kwiatów w kolejnym roku, dlatego z odmładzaniem irysów lepiej poczekać do końca lata (druga połowa sierpnia i wrzesień). Pąki kwiatowe możemy też uszkodzić narzędziami ogrodniczymi, podczas wiosennego, nieostrożnego pielenia roślin.

Irysy można też sadzić wiosną (kwiecień), jednak raczej nie zakwitną w tym samym sezonie.

Jedną z przyczyn takiej sytuacji może być miedzy innymi niewłaściwe sadzenie kłączy. Rośliny mają bowiem w tym zakresie dość specyficzne oczekiwania i jeśli nie weźmiemy ich pod uwagę, irysy nie zakwitną. Jeśli więc chcemy doczekać się pięknych kwiatów, kłącza musimy posadzić bardzo płytko, niemal nie przykrywając ich ziemią (posadzone zbyt głęboko nie zakwitną).

Zamiast dołka należy przygotować dla nich niewielki kopczyk ziemi, na którym ułożymy kłącze oraz korzenie (korzenie nie mogą być podwinięte), a następnie bardzo lekko obsypiemy je ziemią, przykrywając jedynie korzenie i boki kłącza.

Sadząc irysy należy również pamiętać, że są one bardzo wrażliwe na stagnującą wodę, nadmierną wilgoć i zalanie, jeśli więc posadzimy je w mokrej, zimnej ziemi, prędzej zgniją niż zakwitną. Nie znaczy to jednak, że rośliny mają rosnąć na jałowych piaskach, gdyż zdecydowanie bardziej odpowiadają im żyzne, próchnicze, przepuszczalne i lekko wilgotne gleby oraz słoneczne stanowiska.

Brak kwiatów to jednak nie jedyny problem z jakim możemy spotkać się w uprawie irysów, gdyż jak większość innych roślin, nie są one wolne od ryzyka wystąpienia chorób i szkodników. Najczęściej padają ofiarom chorób grzybowych takich jak np. obwódkowa plamistość liści, dlatego jeśli tylko zauważymy pierwsze objawy, powinniśmy jak najszybciej usunąć porażone kwiaty i liście, a całą roślinę opryskać odpowiednim preparatem grzybobójczym (np. Topsin M 500 S.C, Gwarant 500 SC).

Kłącza mogą być też atakowane przez bakterie, wywołujące m.in. miękką zgniliznę kłączy. Chorobie sprzyja nadmierna wilgotność podłoża oraz przenawożenie roślin azotem, a także mechaniczne uszkodzenia kłączy. Aby powstrzymać jej rozwój, należy usunąć z kępy wszystkie porażone i uszkodzone kłącza, a pozostałe opryskać jednym z preparatów miedziowych.

Irysom zagrażają również szkodniki takie jak np. mszyce czy wygryzające w liściach korytarze i małe dziurki pchełki irysówki, które także powinniśmy zlikwidować za pomocą oprysku odpowiednim preparatem owadobójczym (np. Karate Zeon 050 CS, ABC na mszyce AL., Decis AL., Mospilan 20 SP).