Sposobów na stworzenie „mini wodnego raju” w ogrodzie jest wiele. Zaprojektowanie wodnej architektury ogrodowej można zlecić wyspecjalizowanej firmie lub wykorzystać własną inwencję twórczą. W drugim z wymienionych przypadków nakłady pieniężne będą niższe, ale efekt końcowy – zależny od kreatywności inwestora. Nie bójmy się fantazjować i pamiętajmy, że nic nie cieszy oka bardziej niż dzieło własnej pracy.
Strumienie i kaskady ogrodowe
Woda będąca w ruchu jest najlepszym sposobem na nadanie ogrodowi dynamiki. Najbardziej odpowiednia do powstania strumienia jest działka o zróżnicowanym pod względem wysokości terenie. Chodzi bowiem o to, że aby woda mogła płynąć muszą występować spadki. Jednak strumień można również ukształtować na podłożu płaskim. Wówczas formuje się go sztucznie, poprzez pogłębianie koryta. Należy pamiętać, że źródło musi znajdować się w najwyższym punkcie terenu. Tam też strumieniowi należy zapewnić największy spadek. Przy ujściu woda może płynąć już wolniej. Warto uwzględnić, że strumienie wyglądają najbardziej naturalnie, gdy są długie i wijące. Optymalna szerokość tych zbiorników wodnych wynosi od 40 do 100 cm. Podejmując decyzję o szerokości nurtu trzeba wziąć pod uwagę kwestię obsadzenia brzegów strumienia roślinnością. Pamiętajmy, że gdy rośliny podrosną – nurt zwęzi się. Do wytyczenia biegu strumienia może posłużyć giętki sznur lub wąż ogrodowy. Musimy też pamiętać o uszczelnieniu dna (podobnie jak w przypadku oczek wodnych). Nadaje się do tego folia PVC, wykładzina z kauczuku syntetycznego (EPDM), gotowe elementy z laminatów oraz wiele innych materiałów dostępnych w specjalistycznych sklepach. Najnowszą technologią jest bentonit, sprzedawany w postaci pyłu, granulatu lub mat. Przy jego wykorzystaniu uzyskuje się estetyczny i naturalny wygląd zbiornika z ładnie ukształtowanym brzegiem. Wadą tego materiału jest natomiast pracochłonność jego układania oraz duży ciężar.
Wijącą się ogrodową „rzeczkę” można wzbogacić i urozmaicić poprzez wykonanie na jej bazie kaskady lub wodospadu. Te elementy wodnej architektury wprowadzą do ogrodu jeszcze większe ożywienie. Woda pięknie odbije migoczące refleksy świetlne, a jej szum stanie się donośniejszy i bardziej wyrazisty. Ponadto, konstrukcja spiętrzająca sprawi, że woda stanie się odpowiednio natleniona. To z kolei ma duże znaczenie dla żyjącej w strumieniu fauny i flory.
Jak to zrobić?
Do budowy ogrodowych kaskad i wodospadów można wykorzystać kamienie pochodzące z najbliższej okolicy. Doskonałe efekty osiągniemy również używając kamienia ciosanego, drewnianych bali lub cegły klinkierowej. Pierwszym etapem pracy jest wybetonowanie stóp fundamentowych, na których osadzone zostaną głazy. Należy pamiętać, że miejsce styku głazu ze stopą fundamentową musi zostać uszczelnione. W przeciwnym razie woda będzie uchodziła poza obieg. Konstrukcję można układać w sposób dowolny, uwzględniając zasadę, że wyższy kamień musi być wysunięty w stosunku do niższego. Trzeba też pamiętać, że kamienie są ciężkie, a co za tym idzie – konieczne jest wzmocnienie całości konstrukcji (np. za pomocą zaprawy murarskiej). Oczywiście wzmocnienie powinno zostać wykonane w taki sposób, aby pozostawało niewidoczne i nie zakłócało ostatecznej estetyki kaskady.
Elementem decydującym o piętrzeniu się wody jest pompa. Jej wybór powinien być dostosowany do ilości wody zasilającej zbudowaną konstrukcję. W kaskadach o obiegu zamkniętym, które są najbardziej popularne istotne jest również zastosowanie filtrów oczyszczających. W przypadku takich kaskad woda po spiętrzeniu powraca bowiem do źródła.
Elementem wieńczącym nasze ogrodowe dzieło są rośliny oraz odpowiednio zaprojektowane oświetlenie, które wyeksponuje kaskadę po zmroku. Do obsadzania kaskad można wykorzystywać niskie paprocie, bergenie, turzyce, wilczomlecze oraz niewinnie prezentujące się niezapominajki, czy pierwiosnki. Natomiast jeśli chodzi o światło – najefektowniejsze będzie rozproszone, które stworzy delikatną poświatę i sprawi, że kaskada zacznie przyciągać swoim wyglądem również i nocą.
Źródełka i fontanny
Posiadaczom naprawdę małych ogrodów warto polecić architekturę wodną w postaci źródełek i fontann. Obydwa te elementy można zbudować samodzielnie. Fontanny można też zakupić w sklepie. Dostępne są różne ich wersje. Dużą popularnością cieszą się te, które posiadają formy rzeźb. Takie fontanny nie zajmują wprawdzie wiele miejsca, ale też nie wszędzie pasują. Sprawdzą się z pewnością w ogrodach formalnych oraz romantycznych ogrodach zaprojektowanych na styl angielski. Na innych obszarach zielonych mogą wyglądać nienaturalnie. Przed podjęciem decyzji o formie fontanny pamiętajmy, że to właśnie ten element architektoniczny ma być dominującym w ogrodzie, ale jednocześnie nie może on nadto odstawać od pozostałej aranżacji terenu. Należy też uwzględniać zasadę mówiącą o tym, że: „co za dużo, to niezdrowo”. Ma to szczególne znaczenie wówczas, gdy ogród jest niewielkich rozmiarów. Jeśli wcześniej zdecydowaliśmy się na wybudowanie kaskady – z posiadania fontanny należy zdecydowanie zrezygnować. Elementy te będą kłóciły się ze sobą i żaden z nich nie będzie wyglądał dobrze. Powinniśmy również zdawać sobie sprawę, że urządzenie jakim jest fontanna musi mieć odpowiednią moc. Dobiera się ją w zależności od wielkości zbiornika, któremu zamierzamy nadać dynamiki. Musimy też pamiętać o zabieraniu pompy fontanny do domu przed każdą zimą. W przypadku pozostawienia urządzenia na zewnątrz – uszczelki oraz wirnik mogą zostać uszkodzone przez ujemne temperatury.
Sposobów na stworzenie ogrodowego źródełka, na którym m.in. także może powstać niewielka fontanna jest bardzo wiele. Naturalnie i pięknie prezentującymi się źródełkami są takie, w których woda wybija z kamienia. Materiał do budowy tego elementu małej architektury wodnej znajdziemy na okolicznych polach oraz drogach. Najlepiej prezentują się kamienie zwane otoczakami. W kilku należy wywiercić otwory. Zadanie to najwygodniej będzie powierzyć kamieniarzowi, ponieważ ze względu na twardość materiału – samodzielnie możemy sobie nie poradzić z powyższym. Na zbiornik z wodą, który należy umieścić w ziemi można wykorzystać np. stary pojemnik od rozrabiania zaprawy. Warto wyłożyć go folią od wewnątrz. W zbiorniku z wodą umieszcza się zakupioną uprzednio pompkę, a następnie przykrywa całość stalową kratką. Na kratce układamy kamienie, stosując różne ich wielkości i uwzględniając głazy z wywierconymi otworami. Najbliższe otoczenie źródełka można wysypać żwirem lub również wyłożyć kamieniem. Kiedy pompa zostanie zasilona energią elektryczną – źródełko zacznie tryskać i przyjemnie umilać czas spędzany w ogrodzie.
Wodopoje i poidełka – czyli woda w najmniejszych ogrodach
Wprawdzie to tylko namiastka zbiornika wodnego, ale za posiadaniem wodopoju w ogrodzie przemawiają względy ekologiczne. Wielu z nas dokarmia przecież ptaki w zimie. Zaś mało kto dba o zaspokojenie ich pragnienia w upalne, letnie dni. Zapominamy o naszych skrzydlatych lokatorach ogrodu czy zwyczajnie nie zdajemy sobie sprawy z ich potrzeb? Tymczasem, jeśli w okolicy nie występują żadne rzeki, jeziora, stawy, rowy oraz panuje dotkliwa susza – ptakom powinno zapewnić się dostęp do wody pitnej. Idąc na skróty – wystarczy wystawić w zacienionym miejscu ogrodu miskę lub kuwetę z wodą. Jednak zastanawiając się nieco dłużej nad tematem wodopoju – można stworzyć miejsce dużo bardziej estetyczne, oryginalne i służące nie tylko okolicznemu ptactwu, ale także cieszące oczy właścicieli działki. Możliwości jest naprawdę mnóstwo. Wystarczy odrobina inwencji twórczej i zaangażowania, na które to bardzo liczymy z Państwa strony…
