Tojeści w ogrodzie. Podpowiadamy, jak je uprawiać i jakie wybrać

Katarzyna Józefowicz
Tojeści mają bardzo zróżnicowane gatunki. Łączy je to, że obficie kwitną i mają niewielkie wymagania.
Tojeści mają bardzo zróżnicowane gatunki. Łączy je to, że obficie kwitną i mają niewielkie wymagania. Katarzyna Laszczak
Tojeści to rośliny wieloletnie i łatwe w uprawie. W dodatku mają wiele bardzo zróżnicowanych odmian, więc mamy z czego wybierać.

Rodzina tojeści

Niewiele roślin ogrodowych może pochwalić się taką różnorodnością gatunkową jak tojeści, liczące sobie ponad 150 gatunków. Niektóre z nich to niziutkie rośliny, ścielące się po ziemi za pomocą długich pędów, inne to natomiast kępiaste, wysokie byliny, zachwycające atrakcyjnymi kwiatami.

Wszystkie należą do jednej rodziny i mają podobne wymagania uprawowe, ale ze względu na różny wygląd, w ogrodzie mają różne zastosowania.

Tojeść rozesłana – roślina okrywowa i na skalniaki

Jedną z popularniejszych tojeści jest tojeść rozesłana, traktowana najczęściej jako roślina okrywowa. Jej cienkie, wiotkie pędy, gęsto porośnięte drobnymi, okrągłymi, jasnozielonymi listkami, mogą dorastać do ok. 60 cm długości choć cała roślina nie osiąga więcej niż 5-10 cm wys.

Pędy tojeści rozesłanej ścielą się po ziemi, rozrastając się szeroko na boki, dlatego stanowią znakomitą dekorację murków, schodów i skalniaków. Rośliny wyglądają szczególnie atrakcyjnie latem (od czerwca do sierpnia), kiedy obsypują się licznymi, jaskrawo żółtymi kwiatami, wspaniale kontrastującymi z zielenią liści. Na uwagę zasługuje szczególnie jedna z odmian tej rośliny - „Aurea”, której liście mają piękny, żółto-zielony kolor.

Tojeść rozesłana to znakomita roślina zadarniająca.
Tojeść rozesłana to znakomita roślina zadarniająca. Katarzyna Laszczak

Tojeść kropkowana – na rabaty bylinowe i do kompozycji kwiatowych

Zupełnie inaczej wygląda inny popularny gatunek tojeści czyli tojeść kropkowana. Roślina ma wzniesione, wysokie pędy, dorastające do ok. 1 m wysokości i tworzy gęste, zwarte kępy. Latem (czerwiec-sierpień) na szczytach pędów rozwija liczne, żółte, dość duże kwiaty, będące jej największą ozdobą. Niezwykle atrakcyjna jest też jedna z jej odmian – „Alexander”. Ma bardzo dekoracyjne liście, ozdobione szeroką, białą obwódką.

Ze względu na swój pokrój i piękne kwiaty, tojeść kropkowana wspaniale prezentuje się na rabatach bylinowych i w kompozycjach kwiatowych. Dobrze wygląda w towarzystwie floksów wiechowatych, liliowców, liatr kłosowych, funkii, krwawników pospolitych, krwawnicy pospolitej, bodziszków i przetaczników.

Tojeść kropkowana wygląda bardzo efektownie.
Tojeść kropkowana wygląda bardzo efektownie. Katarzyna Laszczak

Tojeść orszelinowa – jak biała budleja

Mniej popularnym gatunkiem tojeści jest ciekawa tojeść orszelinowata (japońska) o dużych, lancetowatych liściach i oryginalnych kwiatostanach. Roślina tworzy wzniesione, gęsto ulistnione pędy i dorasta do wys. ok. 0,8- 1 m wys.

Dowiedz się też: Jak uprawiać budleję Dawida czyli motyli krzew

Jej największą ozdobą są ciekawe, groniaste kwiatostany, złożone z licznych, drobnych, białych kwiatków. Kwiatostany rozwijają się na szczytach pędów i z daleka przypominają kwiaty budlei. Ich ciekawą właściwością jest przeginanie się w połowie długości, co sprawia, że wyglądają bardzo oryginalnie.

Atrakcyjna jest też odmiana „Geisha” osiągająca zaledwie 50-60 cm i posiadająca pstre liście z szeroką, kremową obwódką. Podobnie jak poprzedni gatunek, tojeść orszelinowata doskonale wygląda na rabatach bylinowych oraz w ogrodach naturalistycznych. Ze względu na oryginalne kwiaty i gęsty, kępiasty pokrój, może być też sadzona jako soliter na tle trawnika.

Tojeść orszelinowa ma dekoracyjne kwiatostany, które raczej przypominają budleję, niż inne tojeści.
Tojeść orszelinowa ma dekoracyjne kwiatostany, które raczej przypominają budleję, niż inne tojeści. MyriRoet - pixabay.com

Oryginalna tojeść purpurowa

Jeszcze mniej znaną, choć bardzo ciekawą tojeścią jest tojeść ciemnopurpurowa, wyróżniająca się kłosowymi kwiatostanami w niezwykłym, borowo-fioletowym kolorze.

Jakie wymagania uprawowe mają tojeści

Tojeści uprawiane w ogrodach to najczęściej mało wymagające byliny. Najlepiej czują się na stanowiskach słonecznych (z wyjątkiem tojeści rozesłanej, preferującej półcień) oraz na żyznych, próchniczych podłożach, ale urosną też w półcieniu i na każdej, typowej glebie ogrodowej.

Większość z nich to rośliny mrozoodporne, dlatego nie wymagają zimowego okrycia (z wyjątkiem tojeści orszelinowatej). Nie są też podatne na choroby i rzadko padają ofiarą szkodników.

Nie tolerują natomiast suszy, dlatego powinny być sadzone w miejscach wilgotnych (ale nie mokrych), a w razie potrzeby podlewane.

Uwaga na rozrastanie się tojeści

Pomimo niezwykłej urody i małych wymagań uprawowych, tojeści mają też jednak swoje drugie, ciemniejsze oblicze. Większość z nich to rośliny bardzo ekspansywne, które rozrastają się za pomocą podziemnych rozłogów, kolonizując coraz większe obszary ogrodu i zagłuszając inne rośliny.

Niektóre z nich raz wprowadzone do ogrodu, nie dadzą się już z niego łatwo usunąć, dlatego jeśli chcemy je uprawiać, musimy nieustannie trzymać rośliny w ryzach, gdyż łatwo możemy stracić nad nimi kontrolę. Pomogą nam w tym specjalne bariery korzeniowe, przeznaczone dla bambusów oraz duże donice, wkopane w ziemię.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Dom i nieruchomości

Polecane oferty

* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera
Wróć na e-ogrodek.pl e-ogrodek.pl