Maczek kalifornijski (Eschscholzia californica) nazywany też eszolcją kalifornijską lub pozłotką to jedna z najbardziej urokliwych roślin, jakie możemy uprawiać w ogrodzie. Jego delikatne, niemal pergaminowe, duże płatki zachwycają wesołymi barwami i rozświetlają każdy zakątek ogrodu, w którym się pojawią.
Maczek kalifornijski, eszolcja, pozłotka – co to za kwiat
Maczek kalifornijski, jak nazwa wskazuje, rzeczywiście pochodzi z Kalifornii (jest nawet oficjalnym symbolem tego stanu). Kwiaty w zależności od odmiany mogą mieć różne barwy od białej, przez kremową, żółtą i pomarańczową, po różową i czerwoną. Bywają też rośliny o kwiatach dwubarwnych, pręgowanych i cieniowanych, a nawet półpełnych i pełnych. Rzadko jednak można nabyć je w postaci konkretnej odmiany, gdyż w sprzedaży oferowane są zwykle w formie mieszanki nasion roślin o różnej barwie kwiatów.
Rośliny zachwycają jednak nie tylko kwiatami, ale też pierzastymi, szarozielonymi liśćmi, przypominającymi liście koperku. Maczki dorastają do ok. 25-50 cm i mocno się krzewią, tworząc ładną, okazałą kępę o ażurowym wyglądzie. W naszym klimacie są roślinami jednorocznymi, ale mogą zdobić rabaty od maja lub czerwca, aż do pierwszych, jesiennych przymrozków (wrzesień-październik).
Uprawa maczków kalifornijskich
Uprawa maczków kalifornijskich nie jest też trudna, gdyż oczekują one niewiele. Do bujnego wzrostu i obfitego kwitnienia potrzebują jedynie słonecznego stanowiska i przepuszczalnej, lekkiej, dość suchej, niezbyt żyznej i najlepiej wapiennej gleby.
Nie lubią stanowisk cienistych, na których bardzo słabo kwitną ani nadmiernie wilgotnego podłoża, które sprzyja pojawieniu się u nich chorób grzybowych. Roślina nie oczekuje też nawożenia. Wprawdzie bujniej rośnie na glebach żyznych i zasobnych w składniki pokarmowe, ale wtedy rozwija dużo więcej liści, a znacznie mniej kwiatów. Zabiegiem, na który maczek dobrze reaguje jest natomiast systematyczne usuwanie przekwitłych kwiatostanów, pobudzające go do tworzenia większej ilości pąków kwiatowych i dłuższego, bardziej obfitego kwietnia.
Jak i kiedy wysiewać maczki
Maczek kalifornijski uprawia się w naszym klimacie wyłącznie z siewu. Nasiona należy wysiewać wprost do gruntu w maju lub pod koniec kwietnia (jeśli pogoda jest sprzyjająca). Po wschodach siewki się przerywa, pozostawiając rośliny w rozstawie ok. 15-20 x 15-20 cm. Nasiona można byłoby wysiać też wcześniej do skrzynek pod osłonami, ale ponieważ rośliny nie lubią przesadzania, siew wprost do gruntu w jest ich przypadku lepszym rozwiązaniem.
W ciepłe lata, w sprzyjających warunkach przekwitające rośliny mogą dawać też samosiew, ale ponieważ ich szczególne cechy odmianowe są wynikiem krzyżowania roślin, potomstwo uzyskane z samosiewu będzie dla nas niespodzianką, gdyż raczej nie powtórzy cech odmianowych rośliny matecznej.
Można zaryzykować również siew maczków jesienią - jeśli kupujemy nasiona, zwróćmy uwagę na informację na opakowaniu. Natomiast w przypadku własnych nasion pamiętajmy, że jest to obarczone pewnym ryzykiem - może się zdarzyć, że nie wszystkie nasiona przetrwają zimę w dobrym stanie.
Pozłotka tylko na pogodę
Pozłotka jest wyjątkowo atrakcyjna, mało wymagająca i łatwa w uprawie, ale ma pewną wadę. Jej urocze, duże, barwne kielichy kwiatowe pozostają otwarte jedynie w czasie słonecznej pogody, zamykając się w dni pochmurne i nocą. Jeśli jednak zaakceptujemy tę niedogodność, możemy wykorzystać roślinę w ogrodzie na różne sposoby, ciesząc się pełnią jej urody i pięknymi kwiatami w czasie, kiedy pozostają otwarte.
Z czym warto sadzić maczki
Maczki sprawdzają się w różnych zestawieniach ogrodowych, gdyż dobrze wyglądają w towarzystwie heliotropów, szałwii, lawendy, chabrów bławatków czy kosmosów podwójnie pierzastych. Doskonale komponują się też z delikatnymi trawami jak np. ostnica cieniutka.
Znakomicie wyglądają też w jednogatunkowych grupach oraz na skalniakach, murkach, skarpach i w ogródkach żwirowych. Mogą być także stosowane na obwódki rabat i trawników. Są również idealnymi roślinami do tworzenia łąki kwietniej. Można je również uprawiać w pojemnikach na balkonach i tarasach.
Ich urocze kwiaty nie nadają się natomiast do cięcia, gdyż są nietrwałe i w wazonie bardzo szybko więdną.
Roślina o właściwościach leczniczych
Ciekawostka może być natomiast fakt, że rośliny wykazują działanie lecznicze, a ich ziele wykorzystywane jest w medycynie naturalnej jako środek uspokajający, regulujący ciśnienie krwi i ułatwiający zasypianie. Podobnie jednak jak w przypadku innych ziół, przed stosowaniem produktów z maczku, należy jednak poznać jego działanie, ewentualne interakcje z przyjmowanymi lekami i przeciwskazania do stosowania, inaczej roślina może bardziej nam zaszkodzić niż pomóc.