Czosnek niedźwiedzi możesz mieć z ogrodu. Sprawdź, jak uprawiać czosnek niedźwiedzi, kiedy go siać i sadzić

Katarzyna Józefowicz
Czosnek niedźwiedzi warto posadzić w ogrodzie z kilku powodów: jest pyszny, jest zdrowy, ma małe wymagania, a dzikiego czosnku nie wolno swobodnie zbierać.
Czosnek niedźwiedzi warto posadzić w ogrodzie z kilku powodów: jest pyszny, jest zdrowy, ma małe wymagania, a dzikiego czosnku nie wolno swobodnie zbierać. Hans/pixabay.com
Czosnek niedźwiedzi do niedawna rósł tylko dziko. Jednak obecnie bez problemu można posadzić go w ogrodzie – zyskamy roślinę o ciekawym smaku i aromacie, a przy tym bardzo zdrową. W dodatku trzeba wiedzieć, że czosnek niedźwiedzi jest pod ochroną, a możliwość jego zbioru ograniczają przepisy. Za to takim z ogrodu możemy się cieszyć bez przeszkód. Sprawdź, jak uprawiać czosnek niedźwiedzi, kiedy go siać i sadzić, a także jakie warunki mu zapewnić, by dobrze rósł.

Spis treści

Dzięki panującej obecnie modzie na ekologię i zdrowy styl życia, uważniej przyglądamy się naszej diecie i chętniej wprowadzamy do niej nowe rośliny przyprawowe i zioła. Jedną z nich jest między innymi coraz bardziej popularny czosnek niedźwiedzi. Ta niezwykła roślina była dawniej bardzo ceniona i wykorzystywana zarówno w kuchni jak i w medycynie ludowej. Obecnie wraca do łask, a wręcz – staje się modna.

Polecamy: Co zrobić z czosnku niedźwiedziego? Polecamy przepisy na pyszności z jego liści

Właściwości czosnku niedźwiedziego

Czosnek niedźwiedzi, poza walorami smakowymi, oferuje sporo witamin (głównie wit. C oraz A, E), minerałów (m.in. siarkę, selen, mangan, żelazo) i wiele innych wartościowych substancji (zawiera m.in. flawonoidy, aminokwasy, fitoncydy np. allicynę, olejki eteryczne np. ursalinę),

Uwaga: dziko rosnący czosnek można zbierać tylko na terenie trzech województw, a nawet tam - trzeba mieć na to pozwolenie. Dlatego warto go uprawiać
Uwaga: dziko rosnący czosnek można zbierać tylko na terenie trzech województw, a nawet tam - trzeba mieć na to pozwolenie. Dlatego warto go uprawiać w ogrodzie. LoggaWiggler/pixabay.com

Czosnek niedźwiedzi wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne, a zawarte w nim składniki pomagają obniżyć poziom złego cholesterolu i regulują ciśnienie krwi.

Czosnek niedźwiedzi działa też przeciwgorączkowo, dlatego polecany jest przy przeziębieniach. Spożywanie wiosną młodych liści czosnku, wzmacnia także organizm po zimie oraz wspomaga pracę układu pokarmowego. W medycynie ludowej, czosnek niedźwiedzi miał też zastosowanie w leczeniu wrzodów, ropni i odleżyn, gdyż jego antybakteryjne działanie ułatwiało gojenie się ran.

Nie pomyl czosnku z trującymi roślinami!

Trzeba wiedzieć, że liście czosnku niedźwiedziego można pomylić z kilkoma trującymi roślinami. Przypominają nieco liście konwalii[/b]. Różnią się od nich m.in. charakterystycznym, czosnkowym zapachem. Zwróćmy na to uwagę, bo konwalie są trujące. Zdarzają się też przypadki pomylenia czosnku z zimowitem jesiennym, który wiosną wypuszcza liście, a nie kwitnie (zakwitnie jesienią). To śmiertelnie trująca roślina, więc uważajmy.

Nie pomylmy czosnku niedźwiedziego z trującymi roślinami, które rozwijają się w tym samym czasie - konwalią i zimowitem. Zatrucia nimi są śmiertelne
Nie pomylmy czosnku niedźwiedziego z trującymi roślinami, które rozwijają się w tym samym czasie - konwalią i zimowitem. Zatrucia nimi są śmiertelne. Katarzyna Laszczak

Chcesz zbierać czosnek niedźwiedzi? Posadź go w ogrodzie

Do niedawna czosnek niedźwiedzi można było spotkać jedynie na stanowiskach naturalnych, w wilgotnych i cienistych lasach mieszanych (głównie bukowych). Obecnie jednak można bez problemu kupić jego cebulki i nasiona, co umożliwia uprawę rośliny także we własnym ogrodzie.

Jest to o tyle istotne, że czosnek niedźwiedzi został w Polsce objęty częściową ochroną gatunkową i bez specjalnego zezwolenia nie można go pozyskiwać z terenów leśnych - nie wolno zbierać, ani „przesadzać” czosnku do ogrodu. W dodatku czosnek, nawet z pozwoleniem, można zbierać tylko na terenie trzech województw: śląskiego, małopolskiego i podkarpackiego. Dodatkowym warunkiem jest pozostawienie 75% roślin. O pozwolenie należy się zwrócić do odpowiedniej ze względu na miejsce Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

Dowiedz się więcej: Gdzie i jak uzyskać pozwolenie na zbiór czosnku niedźwiedziego i ile to kosztuje

Uprawa czosnku niedźwiedziego. Jakie wymagania ma ta roślina?

Uprawa czosnku niedźwiedziego nie jest trudna, gdyż roślina dobrze znosi niskie temperatury i nie oczekuje szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych (poza odchwaszczaniem i podlewaniem w czasie suszy), ale należy pamiętać, że ma też dość szczególne wymagania.

Czosnek niedźwiedzi będzie dobrze rósł jedynie na stanowiskach półcienistych lub cienistych oraz na glebach żyznych, próchniczych i wilgotnych, o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie pH. Znakomicie będzie się czuł pod drzewami i w cienistych zakątkach ogrodu, gdzie już po kilku latach stworzy piękny, zielony dywan.

Liście czosnku niedźwiedziego maja ciekawy smak i aromat, są też bardzo zdrowe.
Liście czosnku niedźwiedziego maja ciekawy smak i aromat, są też bardzo zdrowe. Aranha - pixabay.com

Kiedy siać i sadzić czosnek niedźwiedzi?

Czosnek niedźwiedzi to krótkowieczna bylina, ale nie musimy się martwić jej częstym odmładzaniem, gdyż raz posadzona, sama będzie się rozrastać (z cebulek i nasion). Jeśli zdecydujemy się na uprawę rośliny z cebulek, powinniśmy posadzić je do gruntu wczesną jesienią sierpień/wrzesień-październik, okrywając ok. 2-5 cm warstwą ziemi.

W centrach ogrodniczych możemy kupić gotowe nasiona czosnku niedźwiedziego, przeznaczone do wysiewu późną jesienią (październik-listopad). Po wysiewie nasiona przechodzą zimowy okres spoczynku i rozwijają liście wiosną następnego roku (marzec-kwiecień).

Trudniej nam będzie uzyskać rośliny z nasion zebranych np. z zaprzyjaźnionym ogrodzie, gdyż przed siewem wymagają one odpowiedniego przygotowania (po zbiorze należy przetrzymywać je zmieszane z wilgotnym piaskiem przez ok. 1 miesiąc w ciemnym miejscu w temp. ok. 20-25°C, a następnie przez kolejny miesiąc poddawać działaniu niskiej temp. ok. 0-4°C np. w lodówce).

Czosnek niedźwiedzi tylko do maja

W maju roślina zakwita i wydaje nasiona (po zapyleniu przez muchy i trzmiele lub samozapyleniu), a następnie zasusza część nadziemną i ponownie przechodzi w stan spoczynku. Z początkiem lipca po czosnku niedźwiedzim w ogrodzie nie ma już śladu, dlatego jeśli chcemy wykorzystywać jego cebulki do celów kulinarnych lub do rozmnażania, wczesną wiosną powinniśmy zaznaczyć miejsce, w którym rośnie.

Wczesną wiosną, czosnek niedźwiedzi wytwarza delikatne, białe kwiaty.
Wczesną wiosną, czosnek niedźwiedzi wytwarza delikatne, białe kwiaty. Antranias/pixabay.com

Czosnek niedźwiedzi w kuchni

Czosnek niedźwiedzi jest najsmaczniejszy wczesną wiosną, gdyż wtedy jego liście są delikatne i mają najwięcej aromatu. Z czasem liście twardnieją i stają się łagodniejsze w smaku. Młode liście to doskonały dodatek do sałatek, twarogów, past i makaronów.

Starsze liście oraz cebulki i liście suszone, to z kolei idealny dodatek do sosów, zup, dań mięsnych oraz rybnych. Susząc liście należy jednak pamiętać, aby robić to szybko (np. w suszarce do grzybów), bo jeśli zdążą wcześniej zżółknąć, stracą swoje właściwości i aromat.

Wypoczywaj w ogrodzie

* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Dom i nieruchomości

Wróć na e-ogrodek.pl e-ogrodek.pl