Wiecznie zielone bukszpany ozdobią każdy ogród

Bukszpan zachowuje swoje liście przez cały rok, jest wiec dekoracyjny zarówno latem jak i zimą. Rośnie bardzo wolno i doskonale znosi cięcie, dlatego idealnie nadaje się do tworzenia ogrodowych rzeźb (topiarów), formowanych żywopłotów i niewysokich obwódek.

Elegancki pokrój bukszpanu kojarzy się głównie z francuskimi ogrodami, ale tak naprawdę wpisuje się niemal w każdy styl ogrodowy i tak samo dobrze wygląda w ogrodzie reprezentacyjnym jak i na luźnej, wielogatunkowej rabacie kwiatowej. Doskonale prezentuje się też w ogrodach japońskich i skalnych, a także nadaje się do uprawy w pojemnikach.

Krzew może być też bez problemu przenoszony na nowe stanowiska, gdyż dobrze znosi przesadzanie. Na tym jednak nie kończy się długa lista jego zalet, gdyż bukszpan jest nie tylko pięknym i niezwykle uniwersalnym krzewem, ale też stosunkowo mało wymagającym i łatwym w uprawie.

UWAGA: niedawno pojawił się groźny szkodnik bukszpanów - ćma bukszpanowa. Jej gąsienice potrafią szybko zniszczyć cały krzew. Sprawdź, na co zwrócić uwagę i co robić, jeśli szkodnik się pojawił

Nie jest wybredny co do stanowiska i tak samo dobrze rośnie w słońcu jak i w półcieniu lub cieniu (z wyjątkiem barwnych odmian, które potrzebują więcej słońca). Preferuje podłoża lekkie, przepuszczalne, żyzne, suche i zasobne w wapń, ale poradzi sobie także na każdej, typowej glebie ogrodowej. Nie toleruje jedynie gleb mokrych, zimnych i kwaśnych. Jako jeden z nielicznych krzewów ozdobnych, może być uprawiany zarówno na obszarach wiejskich i podmiejskich jak i w centrum miasta, gdyż dobrze znosi suche powietrze i zanieczyszczenia miejskie.

Jedyną słabością bukszpanu jest niezbyt wysoka mrozoodporność. W łagodne zimy lub pod okrywą śnieżną bez problemów przetrwa chłody. Znacznie większym wyzwaniem są dla niego bezśnieżne zimy, silne mrozy i wysuszające wiatry. Z tego względu najlepiej uprawiać go w najcieplejszych rejonach kraju oraz na ciepłych i zacisznych stanowiskach. Jeśli będzie posadzony na terenach chłodniejszych, późną jesienią warto okryć go włókniną, a korzenie zabezpieczyć przed mrozem kopczykiem ziemi i ściółką.

Poznaj też: Zdrowotne i trujące właściwości bukszpanu

Kiedy i jak przycinać bukszpan

Wielką zaletą bukszpanu jest jego ogromna tolerancja na cięcie. W zależności od potrzeb i odmiany, krzew można pozostawić zupełnie bez cięcia (luźne kompozycje rabatowe, wielogatunkowe grupy krzewów) lub formować go nawet kilka razy w sezonie (rzeźby roślinne, cięte żywopłoty, obwódki rabatowe).

Coroczne cięcie, pozwala uzyskać gęsty, niemal okrągły krzew, wspaniały żywopłot lub atrakcyjną obwódkę, dlatego powinno być prowadzone co najmniej dwa razy w roku: wczesną wiosną, zaraz po ustąpieniu mrozów (koniec marca-kwiecień) oraz w drugiej połowie lata (najpóźniej do końca sierpnia).

W razie potrzeby, tzn. jeśli chcemy uformować bukszpan, cięcie krzewów można powtórzyć też późną wiosną lub wczesnym latem. Przycinanie możemy potraktować jako delikatną korektę krzewu, przycinając jedynie niesforne końcówki gałązek lub przyciąć roślinę znacznie silniej, skracając jej pędy nawet o 1/3-1/4 długości. Bukszpany dobrze regenerują uszkodzenia, dlatego nie trzeba się martwić, że po silnym cięciu zdeformują się lub zaczną chorować.

Atrakcyjne odmiany bukszpanu

Decydując się na uprawę bukszpanu nie jesteśmy też zdani wyłącznie na jednobarwne, zielone kule, jakie tworzy większość popularnych odmian. Możemy bowiem wybrać bardziej ozdobne formy tego pięknego krzewu, gdyż mamy do dyspozycji rośliny:

• o wyjątkowo atrakcyjnych, pstrych liściach z kremowo-żółtymi przebarwieniami („Aureovariegata” wys. ok. 1,5-2 m, pokrój dość luźny),
• o ciemnozielonych liściach z białą obwódką („Argenteo-variegata” wys. ok. 1 m pokrój jajowaty, zwarty)
• o zielonych liściach z żółtą obwódką („Marginata” wys. ok. 1,5 m, „Elegantissima” wys. ok. 1,5 m, pokrój jajowaty),
• rośliny o liściach zielono-niebieskich („Blauer Heinz” wys. 60-100 cm, pokrój kulisty), a nawet żółtych („Golden China” wys. 2-2,5 m, młode liście żółte, latem żółtozielone).

Są też odmiany bardzo niskie, znakomicie nadające się na obwódki np. „Suffruticosa” (wys. do 1 m, wolny wzrost).