Jeśli już od wczesnej wiosny chcemy mieć w ogrodzie kolorowe kwiaty, powinnyśmy postawić na rośliny cebulowe. Ich wybór jest całkiem spory, a różnią się one wyglądem, kolorami i terminami kwitnienia. Dzięki temu już od przedwiośnia aż do czerwca/lipca nasze rabaty będą ukwiecone.
Jednak trzeba wiedzieć, że cebule wiosennych kwiatów sadzi się jesienią. Dla większości zalecany termin to wrzesień-październik. Teoretycznie jest kilka gatunków, które powinno się posadzić raczej we wrześniu niż w październiku (np. przebiśniegi, narcyzy, kamasje), jednak biorąc pod uwagę coraz łagodniejsze i późno przychodzące zimy, można zaryzykować również ich późniejsze posadzenie. Październik jest jeszcze stosunkowo bezpiecznym terminem, a coraz częściej bywa nim nawet listopad. Tym bardziej, że właśnie wtedy pojawiają się atrakcyjne wyprzedaże i promocje na cebulki kwiatowe.
Jak kupować cebule kwiatowe
Wybierając cebule do posadzenia zwróćmy uwagę na ich wygląd. Cebulki różnych gatunków i odmian mają bardzo zróżnicowaną wielkość, ale zawsze starajmy się wybrać jak największe. Obejrzyjmy je też, czy nie są uszkodzone, nadgryzione przez szkodniki, albo nie widać na nich śladów pleśni lub jakiś plam. Z takich cebulek zrezygnujmy.
Jeśli kupujemy różne gatunki, odmiany i kolory, włóżmy je do różnych torebek i podpiszmy. Jeżeli chcemy mieć na rabacie kolorowy miks, zawsze zdążymy pomieszać cebulki, a lepiej mieć kontrolę nad nasadzeniami.
Jak sadzić cebulki kwiatów
Cebule mają różną wielkość i często nie wiemy, na jakiej głębokości je posadzić. Ogólna zasada mówi, że cebule sadzi się na głębokości równej trzem ich wysokościom. Na glebach ciężkich – wystarczą dwie wysokości. Głębokość zależy więc od wielkości cebulek.
Ziemi pod kwiaty cebulowe nie trzeba specjalnie przygotowywać, ale są pewne wyjątki. Jeśli ziemia jest bardzo piaszczysta, warto ją przekopać z kompostem. Z kolei na glebach ciężkich, gliniastych, warto zadbać o warstwę drenażu (np. żwiru lub gruboziarnistego piasku pod cebulami), bo w takich warunkach łatwo gniją. Bardzo gliniastą ziemię dobrze jest też przekopać z piaskiem i kompostem.
Szkoły sadzenia cebulek są dwie. Można przekopać wybrane miejsce, ułożyć cebulki i zasypać je ziemią. Alternatywą jest zrobienie otworów w podłożu tzw. sadzarką (to proste narzędzie, które za ok. 10-20 zł można kupić w sklepach ogrodniczych, marketach, czy w Internecie). W dołkach umieszczamy cebule i przysypujemy je ziemią. Ta metoda dobrze sprawdza się, jeśli sadzimy cebulki na trawnikach lub na istniejących już rabatach, między roślinami.
O czym jeszcze pamiętać, sadząc wiosenne kwiaty
Sadząc cebule zwróćmy uwagę na to, jaką docelową wielkość będą mały dane rośliny. Tu mogą być znaczne różnice nawet w obrębie tego samego gatunku. Szczególnie zróżnicowane są tulipany, które mogą dorastać do 20 cm, ale i ok. 70 cm. Pamiętajmy też, że poza samym kwiatem, roślina będzie miała kępę liści i trzeba zostawić na nią miejsce.
Jeśli mamy problem z nornicami itp. szkodnikami, cebulki warto posadzić w specjalnych koszykach (dostępnych w sklepach ogrodniczych i marketach). Ochronią one cebulki przed apetytami gryzoni. Dobrze jest też namoczyć cebulki w środku grzybobójczym (fungicydzie), co ochroni je przed chorobami.
Późno sadzone cebulki warto zabezpieczyć warstwą kompostu (wczesną wiosną należy ją delikatnie rozgarnąć).
Rabata z wiosennych kwiatów i nie tylko
Rabatę możemy skomponować wyłącznie z roślin cebulowych, jednak warto pamiętać, że latem to miejsce już nie będzie atrakcyjne – po kwiatach cebulowych pozostaną zasychające liście (nie wolno ich ścinać dopóki same nie uschną).
Warto więc zostawić miejsce na rośliny, które wypełnią miejsce przez resztę sezonu. Do wyboru mamy zarówno rośliny wieloletnie, jak i jednoroczne. Z roślinami cebulowymi można sadzić np. liliowce, bodziszki, rozwary, aksamitki, szałwie błyszczące, lobelie, nasturcje, nagietki, smagliczki nadmorskie itp.
Większość gatunków, szczególnie wcześnie kwitnących, dobrze się czuje pod drzewami i krzewami liściastymi. Wczesną wiosną mają dużo światła, dzięki czemu dobrze kwitną, a kiedy na gałęziach pojawiają się liście, zapewniają ochronę roślinom przed coraz bardziej palącym słońcem.
Oto 13 gatunków wiosennych kwiatów cebulowych, które warto posadzić jesienią.
Cebulice syberyjskie
Cebulice syberyjskie kwitną wczesną wiosną – w marcu-kwietniu, choć przy ciepłej pogodzie mogą się pojawić już w końcu lutego. Najczęściej mają intensywnie niebieskie kwiaty, z ciemniejszym paseczkiem pośrodku każdego płatka. Płatki są częściowo zrośnięte i tworzą zwisający dzwoneczek. Jest ich po kilka na jednej łodyżce. Można spotkać także cebulice kwitnące na biało i różowo. Dorastają do 10-15 cm wysokości, z czasem ładnie się rozrastają.
Czosnki ozdobne
Czosnki ozdobne nie należą do najpopularniejszych roślin cebulowych, ale warto się nimi zainteresować. Najczęściej kwitną późną wiosną i na początku lata (maj-czerwiec/lipiec). Ich kwiaty pojawiają się na bezlistnych łodygach. Najczęściej tworzą kuliste kwiatostany w odcieniach fioletu i różu lub białe. Ich wielkość jest bardzo zróżnicowana w zależności od gatunku – mogą mieć od kilku centymetrów średnicy i ok. 40 cm wysokości do olbrzymów – jak czosnek okazały (kwiaty średnicy do 20 cm i 90 cm wys.) czy jeszcze większy czosnek olbrzymi.
Są też czosnki o innych formach kwiatostanów, jak np. niewysoki czosnek południowy (złocisty) o intensywnie żółtych kwiatach, czy czosnek niedźwiedzi, który jest i ozdobny i użytkowy (ma jadalne i zdrowe liście). Zresztą również kwiatom zwykłego czosnku jadalnego nie brakuje uroku i można go sadzić między kwiatami, tym bardziej, że dobrze wpływa na stan ziemi i odstrasza niektóre szkodniki. Sadzi się go również jesienią.
Hiacynty
Hiacynty to wyjątkowo piękne wiosenne kwiaty. Nie dość, że wyglądają wspaniale, to mają też piękny i dość mocny zapach. Na ich łodydze gęsto wyrastają spore, gwiazdkowate kwiaty. Mogą mieć przeróżne kolory – różowe, niebieskie, białe, żółte, czerwone, fioletowe, łososiowe, kremowe. Są też odmiany o pełnych kwiatach. Sprzedawane cebulki powinny być opisane, ale wskazówką co do koloru kwiatów jest też barwa tzw. tuniki czyli osłonki cebulki (może być jasna, różowawa lub niebieskawa). Hiacynty kwitną w kwietniu-maju przez ok. 3 tygodnie.
Irysy cebulowe
W ogrodach często mamy irysy kłączowe (bródkowe, syberyjskie), które kwitną latem. Ale warto wiedzieć, że są także irysy cebulowe. Jeden ich gatunek – irys żyłkowany kwitnie już w lutym-marcu. Ma kwiaty wysokości ok. 20-30 cm, w odcieniach niebieskiego lub fioletu, z żółto-biało-czarnym wzorkiem. W marcu kwitną żółte irysy Danforda, a w maju-czerwcu – kolorowe irysy holenderskie. Nowo posadzone cebulki warto okryć przed mrozami np. gałązkami świerkowymi (czy innymi iglastymi). Trzeba dla nich wybrać ciepłe, zaciszne miejsce. Trzeba też wiedzieć, że nie lubią mokrej ziemi latem.
Kamasje
Kamasje to mniej popularne, ale bardzo atrakcyjne kwiaty cebulowe. Są dość wysokie (w zależności od gatunku 0,5-1 m wys.). Mają niebieskie lub białe duże kwiaty, które bardzo licznie wyrastają na pędzie kwiatowy. Wiosną potrzebują sporo wody, natomiast latem nie trzeba ich podlewać. Kwitną w maju i czerwcu.
Krokusy
Krokusy to jedne z symboli wczesnej wiosny. Mają zróżnicowaną wielkość (choć i tak nie są duże) i przeróżne kolory kielichowatych kwiatów – fioletowe, żółte, białe, o żyłkowanych płatkach. To jedne z najwcześniej kwitnących kwiatów. Pojedyncze nie są zbyt okazałe, dlatego dobrze jest je sadzić w grupach.
Narcyzy
Wiele gatunków i odmian mają również narcyzy. Jednym z najpopularniejszych gatunków jest żonkil – o żółtych kwiatach z długą tzw. trąbką. Bardzo wdzięczny jest też pięknie pachnący narcyz biały, kiedyś bardzo popularny. Ale do wyboru mamy znacznie więcej narcyzów, w tym odmiany o pełnych kwiatach. Warto też zwrócić uwagę na narcyzy miniaturowe. Są one niższe, ale bardzo trwałe i kwitną wcześniej niż ich więksi kuzyni.
Przebiśniegi (śnieżyczki)
Przebiśniegi to zdecydowanie zwiastuny wiosny. Zgodnie z nazwą ich liście często przebijają się przez śnieg. Kwitną w lutym-marcu. Ich kwiaty mają trzy zewnętrzne białe, wydłużone płatki, pomiędzy którymi widać znacznie krótsze płatki wewnętrzne, ozdobione zielonymi plamkami. Przebiśniegi są wyjątkowo mało kłopotliwe. Raz posadzone będą kwitnąć przez długie lata i rozrastać się po ogrodzie (ale nie są inwazyjne). Poza „zwykłymi” można też znaleźć przebiśniegi o pełnych kwiatach.
Puszkinie
Puszkinie nie są zbyt popularne. Warto to zmienić, bo to bardzo ładne kwiaty. Nie są wysokie, bo dorastają do 20-30 cm. Mają jasnobłękitne dzwonkowate kwiaty, a każdy płatek jest ozdobiony granatowym paskiem, biegnącym przez jego środek. Kwiaty wyrastają po kilkanaście z jednego pędu kwiatowego. Puszkinie kwitną już w marcu-kwietniu.
Szafirki
Jednymi z podstawowych wiosennych kwiatów są szafirki. Mają oryginalne kwiaty, wyglądające jak kuliste dzwoneczki i tworzące stożek na szczycie pędu kwiatowego. Najczęściej są intensywnie niebieskie, ale mogą być też różowe lub białe. Mają delikatny, ale bardzo przyjemny zapach. Z czasem tworzą ładne kępy. Kwitną w kwietniu i maju.
Śnieżniki
To niewielkie (o. 15 cm wys.), ale wdzięczne rośliny o stosunkowo dużych kwiatach. Najczęściej są niebieskie, ale bywają też białe, różowe i fioletowe. Poza kolorowymi płatkami mają jaśniejsze „oczko” pośrodku. Ich kwiaty są wzniesione do góry. To dość bliscy krewni cebulic i czasem te rośliny krzyżują się ze sobą. Śnieżniki kwitną w kwietniu (czasem już w marcu).
Śnieżyce wiosenne
Śnieżyce bywają często mylone z przebiśniegami. Rzeczywiście są do nich podobne, ale mają wszystkie płatki równej długości i tworzą one regularny dzwoneczek. Również są białe, a żółto-zielonymi plamkami. Są trwałe i odporne na choroby, mogą w jednym miejscu rosnąć przez lata. Śnieżyce kwitną w marcu-kwietniu.
Tulipany
Tulipany to najbardziej zróżnicowane wiosenne kwiaty. Mają przeóżne gatunki i odmiany, które różnią się wielkością oraz kształtem i kolorem płatków kwiatów. Mogą być też cieniowane, paskowane itp. Szczególnie okazale wyglądają tulipany o pełnych kwiatach (tzw. piwoniowe). Ale warto też zwrócić uwagę na tzw. tulipany botaniczne – są one dość niskie, ale trwałe, mało wymagające, a niektóre ich gatunki kwitną już w marcu. Termin kwitnienia zależy od gatunku – ogólnie jest to od marca do czerwca.