Dziwaczek peruwiański – przybysz z… Meksyku
Pięknie kwitnące rośliny są dla ogrodu niezwykle cenne, gdyż stanowią jego największą ozdobę. Jedną z nich jest między innymi uroczy dziwaczek Jalapa, nazywany też peruwiańskim, którego kolorowe kwiaty możemy podziwiać przez całe lato aż do późnej jesieni.
Dziwaczek jest pochodzącą z Meksyku byliną, jednak ze względu na swoje wysokie wymagania termiczne (nie znosi mrozów), w naszym klimacie traktowany jest zwykle jak roślina jednoroczna. Dziwaczek ma ładny, gęsty, krzaczasty pokrój i na dobrym stanowisku może tworzyć dużą, zaokrągloną, zieloną kępę, dorastającą nawet do jednego metra wysokości.
Kolorowe i zadziwiające kwiaty dziwaczków
Przez cały sezon jego ozdobą dziwaczków są liczne, ciemnozielone, duże, sercowate, gładkie liście, jednak latem na pierwszy plan wysuwają się kolorowe kwiaty, wspaniale kontrastujące z zielenią liści. Ich intensywne barwy mogą być najmocniejszym akcentem kolorystycznym na rabacie, a uroczy zapach, wyczuwalny szczególnie wieczorem, może umilić popołudniowy relaks w ogrodowym kąciku wypoczynkowym (kwiaty warto sadzić przy altanie lub pod oknami sypialni).
Co ciekawe, kwiaty dziwaczków (głównie żółte), mają właściwości fluorescencyjne i w nocy lekko świecą, o czym możemy się przekonać, wystawiając je na działanie promieniowania ultrafioletowych. Równie ciekawą cechą jest to, że jedna roślina może mieć kwiaty w różnych kolorach, a w dodatku – może się on zmieniać podczas kwitnienia.
Do niedawna w ogrodach najbardziej popularne były dziwaczki o intensywnie różowych lub amarantowych kwiatach, jednak obecnie hodowcy wprowadzili na rynek znacznie więcej kolorowych odmian, wśród których znajdziemy już nie tylko rośliny kwitnące na różowo, ale też odmiany o kwiatach białych, żółtych, łososiowych, pomarańczowych i czerwonych, a także dwubarwnych, paskowanych i nakrapianych.
Co trzeba wiedzieć o uprawie dziwaczków
Jeśli jednak chcemy podziwiać urodę dziwaczków, musimy pogodzić się z tym, że ich kwiaty otwierają się wyłącznie późnym popołudniem i wieczorem (roślina zapylana przez nocne motyle), zamykając się już następnego dnia rano. Uprawa rośliny nie jest natomiast zbyt kłopotliwa. Wprawdzie dziwaczki mają swoje oczekiwania, ale posadzone na odpowiednim stanowisku zwykle nie sprawiają problemów i nie chorują.
Dziwaczki wymagają przede wszystkim ciepłego, słonecznego lub półcienistego i zacisznego miejsca oraz żyznej, próchniczej, przepuszczalnej, stale lekko wilgotnej gleby, dlatego trzeba pamiętać o ich podlewaniu.
Dziwaczki zaczynają zwykle kwitnąć w lipcu i kwitną aż do przymrozków. Jeśli chcemy, aby kwitnienie było bardziej obfite, rośliny powinniśmy systematycznie zasilać nawozami wieloskładnikowymi dla roślin kwitnących.
Rozmnażanie dziwaczków
Dziwaczki rozmnaża się z nasion, wysiewanych w ciepłym inspekcie w marcu. Siewki pikuje się, a następnie wysadza na miejsce stałe wiosną, po 15 maja w rozstawie 40-50 x 40-50 cm.
Nasiona można też wysiać wprost do gruntu w maju. Rośliny wysiewane od razu na miejsce stałe kwitną jednak nieco później, niż uprawiane z rozsady wyprodukowanej na przedwiośniu pod osłonami. Jeśli nie mamy możliwości samodzielnie przygotować rozsady dziwaczków, rośliny możemy uprawiać z gotowych sadzonek, kupionych na rynku lub u producenta.
Zdarza się też czasami, że dziwaczek raz posadzony w ogrodzie, przez następne lata pojawia się w nim bez naszego udziału, gdyż uprawiany na odpowiednim stanowisku, może dawać samosiew.
Co zrobić z dziwaczkami jesienią
Jesienią, przed nadejściem mrozów, karpy dziwaczków należy wykopać. Przysypane torfem przechowujemy przez zimę podobnie jak karpy dalii, w chłodnym, ale zabezpieczonym przed mrozem pomieszczeniu.
Dziwaczki na rabatach
W ogrodzie dziwaczki ładnie wyglądają posadzone w dużych, jednogatunkowych grupach, ale z powodzeniem mogą też pełnić rolę roślin wypełniających kompozycje, bo kiedy nie kwitną lub ich kwiaty pozostają zamknięte, duża, zielona kępa liści skutecznie maskuje wszelkie wolne przestrzenie na rabacie. Rośliny dobrze też wyglądają na tle ogrodzenia lub jasnej ściany domu i mogą być uprawiane w pojemnikach.
Uwaga – dziwaczki są trujące
Dziwaczki, podobnie jak wiele innych pięknych roślin ozdobnych, mają jednak również swoje mroczniejsze oblicze. Wszystkie ich części są trujące, dlatego lepiej nie uprawiać ich w pobliżu miejsca zabaw dzieci, a wszystkie prace pielęgnacyjne wokół nich, wykonywać w rękawiczkach.
Dowiedz się więcej o: Dziwaczkach jalapa - roślinach dziwnych nie tylko z nazwy