Kokorycze nie są może najbardziej okazałymi roślinami ogrodowymi, ale z pewnością warto się nimi zainteresować gdyż posiadają urocze, pierzaste liście i niewielkie, ale bardzo atrakcyjne kwiaty.
W ogrodzie spotyka się głównie dwa ich gatunki, kokorycz pełną i kokorycz pustą, choć bywają też uprawiane inne kokorycze, gdyż rodzaj, do którego się zaliczają jest niezwykle liczny (m.in. kokorycz żółta, kokorycz wielokwiatowa, kokorycz pogięta).
Kokorycz pełna w ogrodzie
Bardziej popularną z nich jest kokorycz pełna, która jest niewielką byliną (wys. ok. 15-20 cm) o delikatnych, niemal ażurowych, wielodzielnych liściach oraz niewielkich, fioletowych lub purpurowych kwiatach z małą ostrogą. Kwiaty są zebrane na szczycie łodygi w nieduże, ale gęste grona. Kokorycz pełna kwitnie od kwietnia do maja-czerwca. Bylina zimuje w postaci bulwy, która u tego gatunku jest pełna w środku (stąd nazwa) i bogata w składniki odżywcze.
Ozdobne odmiany kokoryczy pełnej
Kokorycz pełna to jednak nie tylko roślina uprawowa, ale też gatunek rodzimy, naturalnie występujący na terenie całego kraju w wilgotnych, widnych lasach. W uprawie częściej występuje w postaci atrakcyjnych i bardziej dekoracyjnych odmian ozdobnych, niż czystego gatunku. Odmiany różnią się między sobą głównie barwą kwiatów, pokrojem oraz wielkością. Do ciekawszych należą m.in.:
- „Flashlights” - kwiaty różowe, wys. ok. 15 cm,
- „George Baker”- kwiaty czerwone, wys. ok. 15 cm.),
- „Quiet Elegance” - kwiaty białe z fioletowymi końcówkami, wys. ok. 15 cm,
- „Snowstorm” - kwiaty białe, wys. ok. 15-20 cm,
- „Blue Giant’ - kwiaty niebieskie o zmiennych odcieniach, wys. ok. 15 cm,
- „Beth Evans” - kwiaty różowe, wys. ok. 20-25 cm.
Nieco mniej popularnym gatunkiem spotykanym w ogrodach jest natomiast kokorycz pusta. Od swojej kuzynki różni się głównie wysokością (dorasta do ok. 25-35 cm) oraz bulwą, która u starszych egzemplarzy posiada wewnątrz liczne, puste przestrzenie (stąd nazwa). Kokorycz pusta trochę wcześniej też zakwita (marzec-maj) i posiada mniej odmian ozdobnych. Na uwagę zasługuje głównie jedna, wyróżniająca się białymi kwiatami „Albiflora”.
Jak uprawiać kokorycze w ogrodzie – warunki i wymagania
Kokorycze są jednak nie tylko bardzo urokliwymi, ale też łatwymi w uprawie roślinami. Oczekują cienistych lub półcienistych stanowisk oraz żyznych, próchniczych, przepuszczalnych gleb ubogich w wapń o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie pH.
Dość ważna jest też dla nich właściwa wilgotność gleby. Wiosną lubią wilgotne podłoże, gdyż wcześnie się rozwijają i obficie kwitną, zimą jednak wilgoć znoszą znacznie gorzej i jeśli rosną na mokrej glebie, szybko zagniwają. Są natomiast odporne na mróz i nie wymagają zimowego okrycia.
Pamiętaj: liście obu gatunków kokoryczy po przekwitnieniu roślin zwykle zanikają, co trzeba wziąć pod uwagę przy komponowaniu rabat.
Rozmnażanie kokoryczy
Kokorycze bardzo łatwo się też rozmnażają. Posadzone na odpowiednim stanowisku, dają obfity samosiew, dlatego czasami stają się nawet uciążliwe i trzeba ich nadmiar usuwać z ogrodu. Co ciekawe, ich nasiona roznoszą mrówki. Siewki zakwitają jednak dopiero po 2-3 latach i nie zawsze zachowują cechy egzemplarza matecznego. Nasiona są też bardzo mało żywotne (zachowują zdolność kiełkowania przez ok. tydzień), dlatego jeśli chcemy je sami wysiać, musimy to zrobić natychmiast po zbiorze.
Lepszą metodą rozmnażania kokoryczy jest więc podział starszych egzemplarzy po kwitnieniu lub zakup gotowych sadzonek u producenta bądź w centrum ogrodniczym.
Jak wykorzystać kokorycze w ogrodzie
Kokorycze to urocze, choć niewielkie rośliny. W ogrodzie nie mają tak wielu zastosowań jak inne gatunki ozdobne, ale są niezastąpione w ogrodach leśnych i nieco zacienionych ogrodach naturalistycznych. Bardzo ładnie wyglądają też na rabatach wiosennych i w ogrodach skalnych. Dobrze komponują się między innymi z zawilcami, fiołkami, przylaszczkami i niskimi paprociami.
Uwaga: Kokorycze są lekko trujące.
Czym się różni kokorycz od kokoryczki
Poszukując informacji na temat kokoryczy, powinniśmy jednak pamiętać, aby nie mylić rośliny z całkowicie odmiennym gatunkiem o podobnie brzmiącej nazwie czyli kokoryczką. Kokorycz i kokoryczka należą bowiem do zupełnie innych rodzin botanicznych, całkiem inaczej wyglądają (kokoryczka bardziej przypomina wyglądem przerośniętą konwalię niż kokorycz) i mają nieco inne wymagania uprawowe oraz cykl życiowy.