Uprawa krotonów bez tajemnic. Te rośliny doniczkowe mają piękne liście, ale są trujące. Sprawdź, jak o nie zadbać i na co uważać

Do rodzaju kroton zalicza się ok. 16 gatunków roślin, ale w uprawie króluje głównie jeden z nich, wyjątkowo kolorowy i atrakcyjny kroton pstry (Codiaeum variegatum), dostępny w wielu ciekawych odmianach.

Najpiękniejsze z nich to rośliny o dużych, błyszczących, szerokich, trójdzielnych liściach w trzech lub czterech kolorach (czerwono-pomarańczowo-żółto-zielone) jak np. odmiany: „Petra”, „Excellent” czy „Dark Red Dust”. Ale nie mniej interesujące są też krotony dwukolorowe, o wąskich, zielonych liściach ozdobionych żółtymi plamami lub smugami jak np. „Goldfinger” czy „Gold Star”. Są także krotony o liściach wielobarwnych, wąskich i ciekawie pofalowanych jak np. „Mammy” lub o liściach ozdobionych kontrastowym unerwieniem jak np. „Bravo”.

Kroton to nazwa popularna, ale niepoprawna. Botaniczna nazwa tych roślin to trójskrzyn lub kodieum (Codiaeum). W botanice "kroton" (Croton) oznacza zupełnie inny rodzaj roślin.

Bez względu na nazwę te rośliny są trujące (należą one do roślin wilczomleczowatych). Ich biały, gęsty sok zawiera związki, które po spożyciu powodują ciężkie zatrucia. Szczególnie niebezpieczne są dla dzieci (i zwierząt domowych, które mogłyby podgryzać liście lub pędy). Trzeba też uważać na kontakt soku ze skórą, a szczególnie błonami. Do pracy przy krotonie zakładajmy gumowe rękawiczki, uważajmy też, żeby sok nie dostał się do oczu czy ust.

Mimo niewątpliwego uroku i wyjątkowego piękna, kroton nie jest jednak rośliną łatwą w uprawie. Z racji swojego egzotycznego pochodzenia (tropikalne rejony południowo-wschodniej Azji), roślina ma wysokie wymagania i nie wszędzie będzie rosła równie dobrze. Nowe odmiany wprawdzie lepiej znoszą domowe warunki niż gatunek, ale nadal wymagają sporo troski.

Przede wszystkim należy pamiętać, że krotony przez cały rok oczekują dość wysokiej temperatury powietrza. W okresie wegetacyjnym preferują temperaturę na poziomie ok. 20-22°C, natomiast zimą wolą miejsca nieco chłodniejsze (ok. 16-18°C). Temperatura nigdy jednak nie może spadać poniżej 15°C, gdyż wtedy liście szybko ulegają przechłodzeniu i uszkodzeniu.

W uprawie krotonów bardzo ważne jest też światło. Stanowisko dla krotona powinno być bardzo widne i jasne, ale osłonięte przed bezpośrednimi promieniami słońca. Niedostatek światła powoduje, że liście tracą kolory, bledną lub zielenieją, natomiast ostre słońce prowadzi do powstania na liściach plam i oparzeń.

Kolejny istotny czynnik decydujący o powodzeniu uprawy krotonów to odpowiednia wilgotność powietrza i podłoża. Rośliny bardzo nie lubią suchego powietrza i nie tolerują przesuszania podłoża. Na brak wilgoci w powietrzu lub przesuszenie ziemi, natychmiast reagują więdnięciem, zwijaniem i zasuszaniem końcówek liści, a w skrajnych przypadkach nawet zamieraniem. Dlatego też bardzo ważne jest zraszanie powietrza wokół roślin lub ustawienie doniczki na mokrych kulkach keramzytu (szczególnie w okresie zimowym), a także systematyczne, ale umiarkowane podlewanie (ziemia w doniczce zawsze musi być lekko wilgotna, ale nigdy mokra).

W odpowiednich warunkach krotony dobrze się rozwijają i tworzą liczne, duże, ładnie wybarwione liście. Z czasem jednak mają tendencję do ogołacania dolnych partii pędów, dlatego wczesną wiosną (luty-marzec), warto przyciąć ich pędy, aby mogły lepiej się rozkrzewiać. Podczas zabiegu, należy jednak zachować dużą ostrożność, gdyż mleczny sok krotonów jest trujący. Przycinanie oraz inne zabiegi pielęgnacyjne wokół rośliny należy więc wykonywać w gumowych rękawiczkach, unikając kontaktu soku ze skórą i błonami śluzowymi.

Przycięte wiosną wierzchołki pędów, można spróbować wykorzystać do rozmnażania, jednak w domowych warunkach, zabieg rzadko kończy się powodzeniem, gdyż sadzonki krotonów do ukorzenienia potrzebują bardzo szczególnych warunków (po obsuszeniu soku, sadzonkę zanurza się w ukorzeniaczu, umieszcza w specjalnym torfowo-piaszczystym podłożu i przetrzymuje w miejscu z wysoką wilgotnością powietrza i podwyższoną temperaturą).

Łatwiejszym sposobem uzyskania nowych roślin są odkłady powietrzne (po odpowiednim nacięciu skórki pędu, okłada się go wilgotnym torfem i owija pasem agrowłókniny, tworząc wokół pędu rodzaj torebki), które również można wykonać wiosną.

Polecamy: Rośliny doniczkowe o najbardziej kolorowych liściach

Wiosna to także dobry moment na przesadzanie roślin. Rozpoczynające po okresie zimowego spoczynku intensywną wegetację krotony, będą wymagały więcej miejsca i pokarmu. Dlatego na przełomie marca i kwietnia, warto przesadzić rośliny do świeżej ziemi i większej doniczki oraz rozpocząć systematyczne nawożenie, nawozami przeznaczonymi dla roślin doniczkowych ozdobnych z liści.