Kiedy i jak sadzić drzewa i krzewy owocowe? Które warto posadzić jesienią, a które lepiej wiosną? Sprawdź terminy i poznaj zasady

Sadzenie drzew i krzewów owocowych nie jest trudne, warto jednak spełnić kilka warunków, by mieć pewność, że nasze sadzonki przyjmą się i będą obficie owocować.

Do wyboru mamy dwa terminy sadzenia drzew i krzewów owocowych (dotyczy to sadzonek z gołym korzeniem, rośliny uprawiane w pojemnikach można sadzić przez cały sezon):

• jesień – od października do pierwszych mocniejszych przymrozków (w praktyce – nawet do połowy listopada). Ta pora na ogół jest polecana jako najbardziej korzystna. Rośliny posadzone jesienią ukorzenią się przed zimą i wiosną będą gotowe do wegetacji.
• wczesna wiosna (zanim drzewka wypuszczą pąki) –  wiosną mamy kolejną szansę. Sadząc rośliny wiosną, musimy pamiętać o ich regularnym podlewaniu (jeśli wiosna jest sucha).

Dla większości drzew i krzewów owocowych zalecany jest jesienny termin sadzenia. Jest jednak kilka wyjątków. Oto optymalne terminy sadzenia różnych drzew i krzewów owocowych:

• agrest - od połowy października do początku listopada, ewentualnie wiosna: marzec-kwiecień
• aronia - październik-połowa listopada; ewentualnie wiosna: marzec-kwiecień
• brzoskwinie - zalecane wiosenne sadzenie (marzec-kwiecień); rośliny posadzone jesienią mogą przemarzać (wymagają okrycia na zimę)
• czereśnie - zalecane wiosenne sadzenie (marzec-kwiecień); rośliny posadzone jesienią mogą przemarzać (wymagają okrycia na zimę)
• grusza - zalecane wiosenne sadzenie (marzec-kwiecień); rośliny posadzone jesienią mogą przemarzać
• jabłoń - październik - połowa listopada; ewentualnie wiosna: marzec-kwiecień
• jagoda kamczacka - zaleca się wiosenne sadzenie (marzec-kwiecień), gorszym terminem jest jesień
• jeżyna bezkolcowa - październik-połowa listopada; ewentualnie wiosna: marzec-kwiecień
• maliny - zdecydowanie zaleca się jesienne sadzenie (koniec października-początek listopada), gorszym terminem jest wiosna (marzec-kwiecień)
• morele - zalecane wiosenne sadzenie (marzec-kwiecień); rośliny posadzone jesienią mogą przemarzać (wymagają okrycia na zimę)
• leszczyna - październik-listopad lub marzec-kwiecień
• orzech włoski - październik lub marzec (przy sadzeniu jesiennym zalecane jest okrycie na zimę)
• porzeczki - październik-połowa listopada; ewentualnie wiosna - marzec-kwiecień
• śliwa - październik-połowa listopada; ewentualnie wiosna - marzec-kwiecień
• winorośl - październik-listopad lub marzec-kwiecień
• wiśnia - zalecane wiosenne sadzenie (marzec-kwiecień); rośliny posadzone jesienią mogą przemarzać (wymagają okrycia na zimę)

Drzewa i krzewy owocowe powinniśmy sadzić w nasłonecznionym miejscu – im więcej słońca będą miały owoce podczas dojrzewania, tym będą smaczniejsze.

Ponadto miejsce powinno być osłonięte przed wiatrem (szczególnie jest to ważne w przypadku drzewek i krzewów bardziej wrażliwych na temperaturę, takich jak morele, brzoskwinie, nektarynki, winorośl). Natomiast powinniśmy unikać sadzenia drzew w zagłębieniach terenu (dłużej utrzymują się w nich niskie temperatury) oraz na podmokłych i ciężkich glebach.

Drzewa i krzewy owoce preferują lekkie, przepuszczalne gleby, bogate w próchnicę. Przed posadzeniem drzew, glebę należy odchwaścić i przekopać – najlepiej z kompostem.
Warto też sprawdzić odczyn gleby, bo poszczególne gatunki mają różne wymagania dotyczące kwasowości. I tak:

• odczyn zbliżony do obojętnego (pH 6,8 do 7,4) preferują czereśnie, wiśnie, śliwy, morele, brzoskwinie, orzechy włoskie, winorośl
• lekko kwaśny (pH 6,2 do 6,7) - jabłonie, grusze, porzeczki
• bardziej kwaśne (pH 5,5 do 6,2) - maliny, truskawki i agrest
• bardzo kwaśne (pH 3,8 do 4,8) - borówki amerykańskie (przy pH 6 i wyższym w ogóle przestają rosnąć).

Odczyn gleby dość łatwo sprawdzić kwasomierzem i w razie potrzeby – odpowiednio zakwasić, np. torfem. Jeśli chcemy pH podwyższyć, należy przemieszać ziemię np. z wapnem, kredą, czy nawozem wapniowo-magnezowym.

Oczywiście wybór gatunku zależy od tego jakie owoce lubimy i chcemy mieć w ogrodzie, jednak bez względu na gatunek, sadzonki powinny wyglądać „zdrowo” – nie powinny na nich występować uszkodzenia, szkodniki, a system korzeniowy powinien być prawidłowo rozwinięty. Każda sadzonka powinna mieć etykietkę z informacja o gatunku i podkładce (drzewa owocowe często są szczepione na podkładkach).

Ponadto najlepiej kupować drzewka odpowiedniej wielkości – czyli nie niższe niż 120 cm (a brzoskwinie i śliwy – 140 cm). Średnica pnia powinna wynosić dla większości gatunków 12 mm, dla śliw i czereśni – 14 mm, a brzoskwini i moreli – 15 mm.

Drzewa i krzewy powinniśmy sadzić nieco głębiej niż rosły w szkółce (na pniu przeważnie widać dokąd sięgała ziemia) – drzewa na głębokości o 2-3 cm większej, a krzewy – 5-8 cm. Pod sadzonkę trzeba wykopać odpowiedni dołek – tak, aby zachować właśnie głębokość sadzenia i dać miejsce korzeniom.

Dołek warto wypełnić wodą, a kiedy ta wsiąknie – umieścić sadzonkę i zasypać ziemią, mocno udeptując (przed posadzeniem sadzonkę warto umieścić w wiadrze z wodą). Zasypując ziemię, zwróćmy uwagę, czy drzewko jest ustawione prosto. Możemy je też wspomóc palikiem. Po posadzeniu  pamiętajmy o podlaniu rośliny.

Posadzone drzewka i krzewy szybko urosną. Dlatego ważne jest, żeby zostawić dla nich miejsce. I tak:

• odmiany karłowe drzew sadzi się co 2-3 m,
• półkarłowe – co 3-4 m,
• wysokopienne – co 6-8 m.

Mniejszych odległości wymagają krzewy – sadzi się je co 1-2 m. Takie odległości powinniśmy też zachować od budynku oraz płotu.