Odmładzamy byliny. Jakie rośliny trzeba odmładzać, jak i kiedy to zrobić

Piękne, długowieczne byliny to wspaniała i trwała ozdoba każdego ogrodu. Takie rośliny mogą pozostać na jednym stanowisku przez wiele lat, z roku na rok zyskując na urodzie (np. piwonie, funkie, bergenie, liliowce, języczki). Nie wszystkie byliny mogą jednak pochwalić się takimi osiągnięciami.

Niektóre gatunki, mimo niewątpliwej urody, nie mogą zajmować w ogrodzie jednego stanowiska przez wiele lat, gdyż już po 3-4, a najdalej 5 latach, zaczynają tracić swoją urodę. Stopniowo ogałacają się w środku kępy, słabiej kwitną, karleją i tracą walory ozdobne. Jeśli więc chcemy dłużej cieszyć się ich pięknem, co kilka lat musimy je odmłodzić. Zadanie nie jest trudne, ale jeżeli sadzonki mają być silne, zdrowe i dorodne, zabieg należy przeprowadzić w odpowiedni sposób i we właściwym czasie.

Jedną z najpopularniejszych i najbardziej lubianych bylin krótkowiecznych jest między innymi żurawka, której urocze, barwne, mocno karbowane lub powcinane na brzegach liście są wspaniałą ozdobą każdej niedoświetlonej rabaty. Piękne kępy z czasem zaczynają jednak tracić swoją urodę. Rozety wypiętrzają się w górę, dolne liście zasychają, a nowe karleją i tracą swoją urodę.

Kiedy zauważymy niepokojące zmiany, rośliny musimy odmłodzić. W tym celu wczesną wiosną lub wczesną jesienią je wykopujemy, czyścimy z zaschniętych liści i dzielimy na części (każda sadzonka powinna mieć własne korzenie i co najmniej 2-3 oczka). Żurawki to niewielkie rośliny, dlatego ich kępy można dzielić ręcznie, choć przy wyjątkowo dużych egzemplarzach przyda się też ostry nóż lub sekator.

Kolejną piękną i bardzo lubianą byliną krótkowieczną jest jeżówka purpurowa. Jej duże, barwne kwiaty zdobią ogród przez całe lato, wabiąc przy okazji roje motyli. Z czasem roślina zaczyna jednak coraz słabiej kwitnąć i tracić swój ładny pokrój, co oznacza, że pora ją odmłodzić (wiosną). Ponieważ jeżówka ma dość płytki, choć rozbudowany system korzeniowy (ok. 15 cm dł.), można podzielić jej kępę ręcznie lub z użyciem małego sekatora.

Równie piękną byliną ogrodową, wymagającą systematycznego odmładzania, jest również kosaciec bródkowy, czyli irys. Gatunek ma wielu miłośników i zachwyca niezwykłą różnorodnością wspaniałych odmian ozdobnych. Uroda irysów z wiekiem jednak blednie, gdyż kępy ogałacają się w środku, a rośliny zawiązują mniej kwiatów, dlatego co kilka lat trzeba je odmłodzić.

W tym celu pod koniec sierpnia irysy wykopujemy, czyścimy z zaschniętych liści i najstarszych kawałków kłączy, a pozostałe liście skracamy o połowę. Następnie wybieramy najbardziej jędrne, zdrowe i silne kłącza z co najmniej 2-3 dużymi pąkami i sadzimy na nowym miejscu, bardzo płytko umieszczając je w podłożu (usypując mały kopczyk, na którym rozkłada się korzenie i lekko przysypuje je ziemią). W przypadku kosaćców (irysów) jest to ważne, gdyż zbyt głęboko posadzone kłącza nie wydadzą kwiatów.

Wspaniałymi, choć także krótkowiecznymi bylinami są ostróżki ogrodowe. Ich piękne, strzeliste kwiatostany są znakomitą ozdobą rabaty, ale rośliny pozostawione przez wiele lat na jednym stanowisku, zaczynają słabiej kwitnąć i karleć, dlatego co 5-6 lat warto je odmłodzić.

W ich przypadku zadanie nie jest jednak łatwe, gdyż ostróżki tworzą głęboki, palowy system korzeniowy, wrażliwy na uszkodzenia (zabieg przeprowadza się wczesną wiosną lub wczesną jesienią).

Uroczymi, krótkowiecznymi bylinami są także nachyłki (okółkowy, wielkokwiatowy). Ich cudownie żółte, słoneczne kwiaty rozweselą każdą rabatę, ale jeśli mają cieszyć nas swoją urodą przez lata, co jakiś czas musimy je odmłodzić (co 3-4 lata). Zabieg przeprowadza się wczesną wiosną, rozdzielając ręką rozrośnięta kępę i sadząc rośliny na nowym stanowisku.

Jeśli boimy się popełnić błąd, wybierając odpowiednią porę roku na podział, wystarczy trzymać się jednej, bardzo prostej zasady, która mówi, że rośliny dzielimy po kwitnieniu, a więc byliny kwitnące wiosną, odmładzamy latem i jesienią, natomiast kwitnące latem i jesienią, dzielimy wiosną. Uzyskane w wyniku podziału sadzonki, sadzimy na nowym stanowisku w odchwaszczoną, nawilżoną i użyźnioną kompostem glebę.