Araukaria chilijska. Jak ją uprawiać w ogrodzie i jak przezimować w polskich warunkach?

Araukaria chilijska, zwana też igławą (Araucaria araucana) to roślina która wygląda tak, jak by przed chwilą trafiła do nas wprost z prehistorycznego lasu dinozaurów. I nie ma w tym wielkiej przesady, gdyż jej rodowód sięga powyżej 200 milionów lat. Araukaria chilijska nie przypomina też większości typowych drzew, spotykanych w lasach, parkach czy ogrodach.

W swoim naturalnym środowisku (górzyste rejony Chile i Argentyny), dorasta do wysokości 20-30/40 m, jednak w innych rejonach świata osiąga mniejsze rozmiary. Jej pokrój początkowo jest nieregularny, z czasem jednak drzewo przybiera efektowny, szeroko stożkowaty, symetryczny pokrój i rozwija bardzo luźną koronę. Tworzy też długie, lekko zwisające w dół i unoszące się na końcach do góry pędy, ułożone wokół pnia po kilka w poziomych, luźnych okółkach.

Podpowiadamy: Jak uprawiać araukarię wyniosłą w doniczce

Oprócz charakterystycznego pokroju, niezwykłe są też liście rośliny, które mają postać ostro zakończonych, szerokich, trójkątnych, skórzastych, sztywnych, zielonych tarczek lub łusek, układających się na sobie dachówkowo i porastających pęd bardzo gęsto.

Łuskowate liście pokrywają też sztywny, strzelisty pień, na którym początkowo wyrastają niemal tak gęsto, jak na pędach, jednak później są już dużo mniej liczne, za to robią się bardziej sztywne, odstające i ostre, przybierając formę trójkątnych, płaskich kolców. Gdy opadają, pozostawiają po sobie na powierzchni pnia charakterystyczne ślady, ale na roślinie mogą pozostawać nawet kilkanaście lat.

Araukaria chilijska to roślina ceniona przez miłośników ciekawych roślin doniczkowych i od lat uprawiana jako oryginalna roślina pojemnikowa, zdobiąca w sezonie letnim balkony i tarasy (czasem także mieszkania, choć w domach bardziej popularna jest jej kuzynka, araukaria wyniosła, o delikatniejszym pokroju i miękkich liściach oraz o całkowitym braku mrozoodporności).

Zachwyceni jej niezwykłą urodą, próbujemy jednak pójść o krok dalej, wprowadzając ją także do ogrodów. W naszym klimacie nie jest to jednak łatwe, bo choć roślina potrafi znieść nieduże spadki temperatur (ok. –15°C), większe mrozy mogą już poważnie ją uszkodzić (szczególnie młode pędy), a nawet doprowadzić do jej całkowitego obumarcia.

Mimo to podejmujemy takie próby, licząc na to, że się powiodą. Eksperymenty z całoroczną uprawą araukarii w gruncie warto jednak przeprowadzać jedynie w najcieplejszych rejonach kraju (m.in. na Pomorzu, Dolnym Śląsku), gdzie roślina ma największą szansę na przetrwanie.

Dopóki rozmiar drzewka na to pozwala (araukaria rośnie bardzo wolno, więc przez dłuższy czas może zachowywać niezbyt duże rozmiary), należy też za każdym razem okrywać ją solidnie na zimę, kilkukrotnie owijając pień i koronę grubą, zimową włókniną, a dla pewności otaczając drzewko dodatkowo słomianą matą. Araukarii przyda się też gruba warstwa ściółki w postaci kory lub torfu, która ochroni jej korzenie przed chłodem i suszą.

Dopóki nie przytrafią się potężne mrozy, tak zabezpieczona araukaria chilijska jest w stanie przetrwać zimę i wznowić wiosną wegetację. Jeśli jednak pozostanie nieosłonięta, a mróz będzie spory, przemarznie w części lub całości i wiosną albo całkowicie uschnie albo starci część swoich pędów i przestanie już być tak efektowna.

Aby roślina miała lepsze szanse na przetrwanie w gruncie, należy też zapewnić jej żyzne, przepuszczalne, lekko wilgotne podłoże (w sezonie letnim roślina wymaga podlewania) oraz w pełni słoneczne, osłonięte od zimnego wiatru stanowisko. Najlepiej uprawiać ją też w miejscu, gdzie wilgotność powietrza przez cały rok jest stosunkowo wysoka (m.in. tereny nadmorskie), gdyż dla araukarii rosnącej w gruncie groźne są nie tylko mrozy, ale też zimne wiatry, suche powietrze i niedobór słońca.

Do gruntu lepiej też nie sadzić młodziutkich egzemplarzy, które są szczególnie wrażliwe na niekorzystne warunki klimatyczne. Najpierw przez kilka pierwszych lat dobrze jest uprawiać je w pojemniku ustawianym w sezonie na zewnątrz i chowanym na zimę do jasnego, chłodnego pomieszczenia (ok. 5°C), a dopiero później, gdy podrośnie i się wzmocni, posadzić wiosną w ogrodzie.