HEJT! A co jeżeli doświadcza go Twoje dziecko?

Warto przede wszystkim pamiętać, że hejt jest uznawany za formę przemocy – jego efekty mogą być poważniejsze i wywierać wpływ na dłużej nawet niż w przypadku fizycznej agresji. Za hejt w internecie uważa się każdą spersonalizowaną treść, która odznacza się poniżającym i nienawistnym charakterem. Stąd też wywodzi się nazwa tego zjawiska: „hejt” to spolszczony zapis angielskiego wyrazu „hate”, który oznacza dosłownie „nienawiść”. Mowa nienawiści szczególnie wpływa na osoby w okresie dzieciństwa i dorastania, gdy wrażliwość na ocenę innych jest szczególnie wysoka. Jej skutkiem może być między innymi pogłębianie kompleksów, autoagresja, a nawet próba samobójcza. To przerażające perspektywy, które niestety w zbyt wielu przypadkach stają się rzeczywistością – z tego względu każdy rodzic powinien wiedzieć, jak rozpoznać i jak traktować hejt.

Poniżanie, wyzwiska, szantaż, zastraszanie, ośmieszanie, wyśmiewanie, podszywanie się czy rozpowszechnianie kompromitujących materiałów – wszystkie z tych czynności zalicza się do hejtu internetowego. Jak wyglądają statystyki? Wyniki badań coraz bardziej martwią – co trzeci nastolatek w Polsce negatywnie ocenia swoje zadowolenie z życia, a co piąty doświadczył przemocy online. Mimo tego 75% rodziców uważa, że ich dzieci nie borykają się z takimi problemami. Warto także zwrócić uwagę na różne podejście do radzenia sobie z takimi zjawiskami: choć prawie 70% dorosłych uważa, że wsparcie rodziców lub opiekunów to najlepsze wyjście, zaledwie ćwierć nastolatków korzysta z tej opcji. Co więcej, jedna trzecia młodzieży w ogóle nie reaguje na hejt internetowy.

Średni czas, jaki nastolatki spędzają w sieci, to już prawie 5 godzin – w dniach wolnych od nauki jest to nawet ponad 6 godzin. W sferze online młodzież jest stale narażona na mowę nienawiści i inne zjawiska, które mogą negatywnie wpłynąć na samoocenę i samoakceptację. Jeśli twoje dzieci padły ofiarą hejtu, odpowiedzi w stylu „nie przejmuj się” czy „nie słuchaj takich ludzi” mogą być niewystarczające – to sytuacja, która wymaga odpowiedzialnego podejścia.

Punktem wyjścia powinno być dbanie o stały kontakt we wspólnej, bezpiecznej przestrzeni. Należy przy tym unikać zbyt szybkiego naciskania na dzielenie się negatywnymi przeżyciami – jako rodzice często będziemy w stanie dość wcześnie zaobserwować, że coś jest nie tak, lecz zwiększone napięcie nie zawsze może sugerować problemy. Jeśli jednak zauważysz sporą zmianę lub wzrost intensywności zachowania twojego dziecka, spróbuj porozmawiać – musisz jednak przygotować się na to, że nie będzie to łatwa rozmowa. Konieczne będzie zapewnienie odpowiedniego miejsca i czasu, jak również pełne skupienie się na odczuciach twojej pociechy. Niezwykle istotne jest przede wszystkim słuchanie i prawdziwe wsparcie – postaw emocje swojego dziecka na pierwszym miejscu. „Pamiętaj też, by nie podejmować ważnych kroków bez uzgodnienia tego z drugą stroną, a w razie potrzeby nie bój się kontaktu ze specjalistą” - radzą eksperci z zakresu budowania odporności dzieci i młodzieży z Fundacji Pomocy Dzieciom ULICA, partnerzy kampanii „Na Wygranej Pozycji”.

Zjawisko hejtu stale zkuje na intensywności – tym bardziej potrzebne są działania, które starają się przeciwdziałać takim zachowaniom. Swoją cegiełkę do osiągnięcia tego celu i walki z cyfrowym wykluczeniem dokłada T-Mobile, jeden z największych operatorów telefonii komórkowej w Polsce. W czerwcu startuje kampania „Na wygranej pozycji”, w ramach której we współpracy ze znanymi młodzieży twórcami internetowymi T-Mobile zgłębi temat, jak rozpoznać hejt i jak zwalczać kompleksy. To również wsparcie dla rodziców w rozpoznawaniu niepokojących sygnałów. Odwiedź stronę www.nawygranej-pozycji.pl i dowiedz się więcej. Źródło wykorzystane w materiale: dr Lange, R. (2021). Nastolatki 3.0, Raport z ogólnopolskiego badania uczniów. Warszawa: NASK – Państwowy Instytut Badawczy.