W kwietniu, jak wiadomo, pogoda bywa zmienna i ciągle nas mogą czekać ochłodzenia, na zmianę z dniami o niemal letnich temperaturach. Dlatego poza fazą Księżyca, trzeba oczywiście uwzględniać pogodę. Poza tym, szczególnie na początku miesiąca mogą jeszcze występować dość duże różnice w wegetacji w różnych regionach Polski. Bo choć kalendarzowa i astronomiczna wiosna rozpoczęły się w ustalonych terminach, wiosna przyrodnicza i termiczna - nadchodzi w różnych. Zawsze więc bierzmy pod uwagę warunki miejscowe.
Niezależnie od fazy Księżyca, uważajmy na przymrozki. Są one szczególnie groźne po ciepłych dniach, kiedy rośliny wypuszczają pąki, albo zaczynają kwitnąć. Miejmy w pogotowiu włókninę do okrycia bardziej wrażliwych gatunków, np. hortensji ogrodowych czy mniejszych magnolii.
Pamiętajmy też, że pierwszy dzień danej fazy jest uważany za niekorzystny dla wszelkich prac. W kwietniu będą to dni: 4 (który jest i tak Niedzielą Wielkanocną) oraz 12, 20 i 27. Warto wiedzieć, że zgodnie z przysłowiem bezwietrzna pogoda Wielki Piątek wróży słoneczną wiosnę.
Oto jak wygląda ogrodniczy kalendarz księżycowy na kwiecień.
Pełnia Księżyca i faza korzenia (do 3 kwietnia)
Ta faza rozpoczęła się jeszcze w marcu. Możemy zajmować się sadzeniem i sianiem. W tej fazie możemy posiać przede wszystkim warzywa korzeniowe, takie jak marchew, pietruszkę korzeniową, cebulę czy rzodkiewkę. Pomidory i papryka należą wprawdzie do roślin owocujących, a nie korzeniowych, ale pierwsze dni kwietnia to ostatni moment na zrobienie ich rozsad. Wykorzystajmy więc ten termin.
Jeśli pogoda będzie odpowiednia, to można sadzić, przesadzać i rozsadzać byliny (np. floksy, rudbekie, liliowce, funkie). Pamiętajmy też, że co kilka lat trzeba odmłodzić jeżówki, żurawki czy astry – to dobry czas, żeby to zrobić. Kolejną okazję będziemy mieli pod koniec miesiąca. Uwzględnijmy to, na jakim etapie jest wegetacja w naszym regionie.
W tej fazie Księżyca dobrze jest też sadzić drzewa i krzewy (przypomnijmy, że w kwietniu możemy posadzić prawie wszystko, jest to też ostatni moment na sadzenie roślin z tzw. gołym korzeniem; rośliny uprawiane w pojemnikach będziemy mogli sadzić niemal przez cały sezon).
III kwadra Księżyca i faza uprawy (4-11 kwietnia)
Kiedy Księżyc ma kształt odwróconej litery D i ubywa go – zawieszamy sadzenie i sianie, a zajmujemy się innym pracami. Jeśli zostały nam do przycięcia jakieś krzewy (np. hortensje bukietowe, krzewiaste; lawenda), to zróbmy to w tym czasie. Możemy też przyciąć żywopłoty.
Poza tym warto zająć się ziemią – przekopywaniem, spulchnianiem, nawożeniem. Pamiętajmy, że wiosną używamy nawozów zawierających azot oraz naturalnych, w szczególności kompostu. Natomiast nie stosuje się teraz świeżego obornika (można suszony)! A właśnie teraz powinniśmy zadbać o zasilenie niemal wszystkich roślin, żeby im zapewnić „dobry start”. Pamiętajmy też, że niektóre rośliny wymagają specjalistycznych nawozów, np. zakwaszających ziemię czy dostarczających specyficznych pierwiastków (należą do nich m.in. hortensje czy różaneczniki).
To też dobra pora na walkę z chwastami, a także szkodnikami roślin. Jeśli mamy bukszpany zacznijmy zwracać na nie uwagę, bo mogą się już pojawiać ćmy bukszpanowe, których gąsienice niszczą te krzewy. Zajmijmy się także zapobieganiu szkodnikom i chorobom drzew i krzewów owocowych (m.in. kwieciakowi jabłkowcowi, wielkopąkowcowi porzeczkowemu, parchowi, mączniakom, brunatnej zgniliznie drzew pestkowych). Zwróćmy uwagę na świerki, ma których mogą pojawić się tzw. galasy, świadczące o zarażeniu ochojnikiem świerkowo-modrzewiowym.
Nów Księżyca i faza liścia (12-19 kwietnia)
W tej fazie (pomijając jej pierwszy dzień) wracamy do siania i sadzenia. W szczególności powinniśmy się zająć roślinami liściowymi – np. posiać i posadzić sałatę, szpinak, pietruszkę naciową, szczypiorek, koper, rukolę i buraki liściowe. Możemy też posiać inne rośliny, tym bardziej, że Wielkanoc oraz III kwadra "zabrały" nieco czasu. Przez cały kwiecień można siać np. marchew, kalarepę, pasternak.
Uwaga: są takie warzywa, których nie warto siać po połowie kwietnia. Należy do nich m.in. groch, bób, sałaty (poza rzymską), pietruszka korzeniowa.
Na dobre też zaczynamy wysiew kwiatów (będzie to można też robić w kolejnej fazie). Można posiać m.in. aksamitki, nagietki, smagliczki nadmorskie, groszek pachnący, wilce, kosmosy, chabry, maki, słoneczniki. Na rozsady siejemy cynie, lwie paszcze (wyżlin większy).
I kwadra Księżyca i faza owocu (20-26 kwietnia)
To korzystny czas na sianie i sadzenie roślin, w szczególności tych, które wytwarzają owoce. Na rozsady możemy wysiać m.in. ogórki, cukinię, okrę. Możemy też wykorzystać czas na posianie innych warzyw - od połowy kwietnia sieje się m.in. buraki ćwikłowe i kukurydzę (jeśli jest ciepło) oraz pory. Kontynuujemy wysiew kwiatów.
Pełnia Księżyca i faza korzenia (27 kwietnia - 2 maja)
Kwiecień kończy się tą samą fazą, którą się rozpoczął, a więc pełnią i fazą korzenia. To optymalny czas na posianie warzyw korzeniowych. Trzeba pospieszyć się z siewem rzodkiewki, bo nie powinno się jej siać w maju. Faza korzenia jest także najlepsza na sadzenie drzew i krzewów ozdobnych. Przechodzimy już raczej na rośliny uprawiane i sprzedawane w pojemnikach. Możemy też pobierać i ukorzeniać sadzonki, a także przesadzać, rozsadzać i odmładzać byliny.