Niebezpieczne rośliny w ogrodzie. Na co trzeba uważać

Część niebezpiecznych roślin może powodować u nas poparzenia i fotouczulenia (np. barszcz Sosnowskiego, dyptam jesionolistny), ale niektóre zagrażają nam też w inny sposób. Kilka z nich posiada ostre kolce i ciernie, dlatego może nas dotkliwie pokłuć, kiedy przez nieuwagę przejdziemy obok nich zbyt blisko lub gdy będziemy wykonywać w ich pobliżu prace ogrodnicze bez ubrania ochronnego.

W czołówce kłujących roślin znajdują się przede wszystkim róże, ale kolce posiada też wiele innych roślin ozdobnych jak np. ognik szkarłatny, berberys, głóg, ostrokrzew, pigwowiec, rokitnik pospolity, oliwnik wąskolistny, śliwa tarnina czy kolcowój pospolity

Kłopotami może skończyć się też kontakt z roślinami, które powodują podrażnieniami skóry lub alergie. Przykładem jest m.in. sumak octowiec, którego drobne włoski pokrywające młode pędy, liście i kwiaty, przy poruszeniu unoszą się w powietrzu, trafiając do oczu lub osiadając na skórze i powodują stany zapalne, swędzenie lub wysypkę. Roślina wprawdzie nie jest aż tak groźna, jak jej bliski krewny, sumak jadowity, występujący głównie na terenie Stanów Zjednoczonych, mimo to również może nam mocno dokuczyć.

Podobne działanie ma też wiele innych roślin, których powierzchnię pokrywają drobne włoski. Reakcje alergiczne, wypryski, rumień, pieczenie czy swędzenie mogą nas potkać między innymi po kontakcie z liśćmi:

• niektórych warzyw (np. ogórków, pomidorów, rzodkiewek, marchwi, selera, pasternaku),
• roślin owocowych (np. truskawek, agrestu),
• pnączy (chmiel zwyczajny),
• roślin ozdobnych (np. aksamitek, werben, rudbekii, słoneczniczków szorstkich, chryzantem).

Podrażnienie skóry może też wywołać wiele gatunków jaskrów, bluszcz pospolity oraz spotykana na podmokłych terenach i w oczkach wodnych czermień błotna.

Uważajmy też na wiele roślin z rodziny selerowatych, które są popularnymi chwastami. Wiele z nich jest trująca, ale nawet jeśli nie - to ich pędy i liście bywają pokryte włoskami, które mogą wywoływać podrażnienia (szczególnie w słoneczne dni). Do takich roślin należy np. teoretycznie nieszkodliwa dzika marchew czy trybula, ale też trujące, np. szczwół plamisty, szalej jadowity. Generalnie lepiej uważać na dzikie rośliny o baldachowatych, białych kwiatach.

Oprócz podrażnień i reakcji alergicznych, pojawiających się na skórze po kontakcie z niebezpiecznymi roślinami, nieprzyjemnie konsekwencje mogą nas spotkać także po ich zerwaniu lub uszkodzeniu. Znajdujący się w ich tkankach drażniący sok, może zawierać różne substancje, powodujące uczulenia, oparzenia chemiczne, stany zapalne, wysypkę lub podrażnienia skóry i błon śluzowych (głównie gatunki z rodzaju wilczomlecz, ale także inne, jak np. glistnik jaskółcze ziele).

Bardzo niebezpieczny jest też złotokap zwyczajny, którego wszystkie części są trujące (zawierają cytyzynę), dlatego lepiej go nie zrywać i w żadnym wypadku nie spożywać (np. kwiatów, owoców), a przycinanie przeprowadzać w rękawiczkach. Co ciekawe toksyczne właściwości może mieć nawet miód, pochodzący z kwiatów rośliny.

Pamiętajmy też, że trujące są popularne konwalie, naparstnice oraz cis.

Niezwykle groźny jest też spotykany na stanowiskach naturalnych oraz w ogrodach tojad, należący do grona najsilniej trujących roślin, spotykanych w Polsce (toksyna może nawet przenikać przez skórę). Jego zwyczajowa nazwa - mordownik - wiele mówi o cechach tej rośliny.

Rośliny mogą być jednak dla nas groźne nie tylko w bezpośrednim kontakcie. Niektóre zioła po spożyciu potrafią wywołują skutki uboczne, w tym uczulenia na słońce (dziurawiec), dlatego zanim z nich skorzystamy, powinniśmy dobrze poznać ich działanie, aby nie być zaskoczonym nieprzyjemnymi efektami ubocznymi. Podobnie działa ruta zwyczajna (która również w kontakcie ze skórą może silnie podrażniać).

W ogrodzie i w lesie trzeba też uważać na rośliny, które posiadają bardzo apetycznie wyglądające, ale zdradliwe i trujące owoce (np. pokrzyku wilczej jagody, wawrzynka wilczełyko, psianki słodkogórz). Ich zjedzenie może bowiem skończyć się bardzo poważnymi kłopotami zdrowotnymi, a w przypadku dzieci nawet śmiercią.

Aby uniknąć problemów zdrowotnych po kontakcie z toksycznymi roślinami, lepiej zupełnie ich unikać, a jeśli trzeba mieć z nimi kontakt, pod żadnym pozorem nie wolno dotykać brudną ręką oczu ani ust i jak najszybciej dokładnie umyć skórę. Po kontakcie z roślinami powodującymi fotouczulenia (również ziołami), należy też przez 2-3 dni unikać słońca.