Wilczomlecze (Euphorbia), zwane niekiedy euforbiami, kojarzą się nam głównie z pospolitymi chwastami, ale jest wśród nich też kilka ciekawych roślin ozdobnych. Do najpopularniejszych gatunków należą m.in. wilczomlecz groszkowy, obrzeżony, złocisty (pstry), sosnka i ogrodowy.
UWAGA na sok wilczomleczy
Poszczególne gatunki mogą bardzo się od siebie różnić, ale wszystkie posiadają w tkankach toksyczny sok mleczny, który może powodować zatrucia pokarmowe lub podrażnienia skóry, dlatego prace wokół roślin należy wykonywać w rękawiczkach. Uważajmy też, żeby sok nie dostał się do ust, nosa czy oczu.
Warto wiedzieć, że również w uprawie domowej spotyka się rośliny z tej rodziny - do popularnych gatunków należy m.in. wilczomlecz trójżebrowy (często mylnie uważany za kaktusa), wilczomlecz lśniący, zwany koroną cierniową oraz wilczomlecz nadobny, czyli popularna poinsecja (gwiazda betlejemska).
Wilczomlecz groszkowy
Kolejnym spotykanym w ogrodach wilczomleczem jest wilczomlecz groszkowy. Roślina ma wzniesiony pokrój i tworzy wyprostowaną, nierozgałęzioną, czerwonawą łodygę, pokrytą długimi, wąskimi, zielonymi liśćmi (wys. 50-150 cm). Gatunek dobrze nadaje się do zagospodarowania ocienionych zakątków ogrodu, ale przypisuje mu się też właściwości odstraszające gryzonie, krety i turkucia podjadka.
Podpowiadamy: Jak się pozbyć turkucia podjadka
Wilczomlecz groszkowy jest rośliną dwuletnią (w pierwszym roku tworzy ulistniony pęd, w drugim rozwija kwiatostany, wydaje nasiona i zamiera), wiec uprawia się ją z nasion (daje też samosiew). Oczekuje półcienistego stanowiska i żyznego, bogatego w azot, przepuszczalnego podłoża.
Wilczomlecz obrzeżony, czyli białobrzegi
Jednym z bardziej lubianych jest wilczomlecz obrzeżony (Białobrzegi, Euphorbia marginata). Roślina ma krzaczasty pokrój i wzniesione, sztywne, rozgałęzione pędy. Dorasta do wysokości około 40-60 cm. Kwitnie latem (lipiec-sierpień), rozwijając na szczytach pędów drobne kwiaty, zebrane w małe, gęste kwiatostany.
Jego największą ozdobą są dość duże, jajowate, zielone liście z szeroką, białą obwódką, która niemal całkowicie pokrywa blaszkę młodych liści.
Wilczomlecz obrzeżony może stanowić uzupełnienie kompozycji rabatowych, gdyż dobrze komponuje się zarówno z bylinami jak i roślinami jednorocznymi. Może być też wykorzystany do tworzenia obwódek wzdłuż ścieżek i chodników. Nadaje się także do uprawy w pojemnikach na balkonach i tarasach.
Wilczomlecz obrzeżony jest rośliną jednoroczną, uprawianą z nasion wysiewanych wiosną (kwiecień-maj) na rozsadniku lub na miejscu stałym (siewki należy przerywać). Daje też obfity samosiew. Roślina oczekuje słonecznego stanowiska oraz ubogiej, przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej gleby.
Wilczomlecz złocisty, czyli wilczomlecz pstry
Kolejnym gatunkiem uprawianym w ogrodach jest wilczomlecz złocisty (wilczomlecz pstry, Euphorbia epithymoides). Roślina ma gęsty, kępiasty, półkulisty pokrój i dorasta do ok. 50 cm wysokości. Tworzy wzniesione, nierozgałęzione pędy, gęsto pokryte zielonymi, lancetowatymi liśćmi, które jesienią mogą przebarwiać się na czerwono.
Jej największą ozdobą jest pokrój, ale wiosną na pierwszy plan wysuwają się kwiatostany złożone z drobnych kwiatów otoczonych złocisto-żółtymi podsadkami. Wilczomlecz złocisty kwitnie w maju.
Poznaj też: Wilczomlecze doniczkowe - jakie wybrać i jak je uprawiać
Roślina posiada też kilka ciekawych odmian (np.: „Bonfire”, „Lacy”, „Senior”). Gatunek wspaniale prezentuje się w ogrodach skalnych lub żwirowych, ale może być też uprawiany na rabatach bylinowych lub z roślinami kwitnącymi wiosną.
Wilczomlecz złocisty w przeciwieństwie do poprzedniego gatunku jest byliną. Dobrze znosi mrozy, ale oczekuje słonecznego stanowiska i dość suchego, ubogiego, przepuszczalnego podłoża. Może być rozmnażany z nasion lub przez podział dorosłych egzemplarzy.
Licencja CC BY-SA 4.0
Wilczomlecz sosnka
W ogrodach pojawia się też czasem wilczomlecz sosnka (Euphorbia cyparissias), który jest byliną, spotykaną na naturalnych stanowiskach w całym kraju. Ma nieporządny pokrój i tworzy wiotkie, pokładające się pędy, pokryte wąskimi, zielonymi liśćmi. Dorasta do ok. 30-40 cm wysokość i zakwita wiosną (kwiecień-maj), tworząc nieduże, żółtawe kwiatostany.
Jest ekspansywny i niepozorny, dlatego nie bardzo nadaje się na rabaty, ale pasuje do zestawień naturalistycznych i łąk kwietnych. Oczekuje słonecznego stanowiska i suchej, przepuszczalnej gleby.
Wilczomlecz ogrodowy
W ogrodach można też spotkać wilczomlecza ogrodowego (Euphorbia peplus), który mimo ciekawego pokroju nie jest rośliną ozdobną, a raczej pospolitym, jednorocznym chwastem. Dorasta do ok. 20 cm wys. i tworzy wzniesione, nagie, rozgałęzione, czerwonawe łodygi, pokryte w górnej części owalnymi, zielonymi liśćmi. Kwitnie przez całe lato (czerwiec-wrzesień), rozwijając na szczytach pędów niewielkie, żółtawe kwiatostany. Preferuje słoneczne stanowiska i żyzne podłoża.
Oprócz wymienionych gatunków, w ogrodach pojawiają się też inne wilczomlecze jak np. mirtowaty, błękitnawy, błotny czy migdałolistny.
Licencja CC BY-SA 4.0