Ozdobny krzew do ogrodu – szczęślin późny. Co trzeba wiedzieć o jego uprawie

Do uprawy w ogrodach coraz chętniej wybieramy rośliny, które naturalnie nie występują w naszym klimacie. Wprawdzie ograniczenia w uprawie takich gatunków są zwykle dość znaczne, jednak ich uroda składnia nas do podjęcia ryzyka i próby wprowadzenia rośliny do ogrodu. Jedną z takich egzotycznych, wymagających, ale też atrakcyjnych roślin jest szczęślin późny.

Szczęślin późny to wysoki, okazały i rozłożysty krzew lub małe drzewko. Dorasta do ok. 4-5 m wysokości, ale w naszym klimacie osiąga zwykle nie więcej niż 1,5-2 m. Zachwyca gęstym, ładnym, rozłożystym pokrojem, licznymi, dużymi, sercowatymi, zielonymi, miękkimi liśćmi o wyraźnym unerwieniu.

Późnym latem (w sierpniu) na jego pędach pojawiają się urocze, liczne, choć niewielkie kwiaty, zebrane w dość duże, groniaste kwiatostany. Utrzymują się one aż do jesieni. Rozwijające się na pędach kwiaty nie tylko pięknie pachną, ale też dają ciekawy efekt kolorystyczny, gdyż ich białe płatki wspaniale kontrastują z intensywnie czerwonymi działkami kielicha.

Po przekwitnięciu kwiaty przekształcają się w otoczone klapowanymi, czerwonymi działkami kuliste, ozdobne owoce (jagody), które w miarę dojrzewania zmieniają barwę z białej, na jaskrawoniebieską, a następnie granatową.

Niestety, nie często będziemy mieć szansę, aby podziwiać owoce szczęślinu, gdyż w naszym klimacie roślinie zwykle nie udaje się owocować (szczególnie, jeśli minionej zimy przemarzła do gruntu). Ale kiedy jakimś cudem się ich doczekamy, z pewnością zachwycą nas swoją urodą.

Szczęślin późny należy do nielicznych gatunków z rodzaju Clerodendrum, skupiającego ponad 300 roślin, które w naszym klimacie potrafią przetrwać zimę w gruncie. Wprawdzie jest to zwykle okupione pewnym kompromisem, gdyż rośliny pozostawione przez cały rok w gruncie podczas mrozów często przemarzają do granicy śniegu, ale wiosną zwykle dobrze się regenerują i ponownie zdobią ogród, a nawet kwitną.

W najcieplejszych rejonach kraju i pod okryciem, czasami są w stanie przetrwać łagodną zimę bez większego uszczerbku na wyglądzie i kondycji (szczególnie odmiana Clerodendrum trichotomum var. fargesii, która jest odporniejsza od gatunku, ale też nieco mniej ozdobna, gdyż jej kwiaty nie posiadają tak barwnych działek kielicha), dlatego ryzyko ich uprawy może się nam opłacać.

Zanim jednak posadzimy szczęślin późny w ogrodzie, musimy przeznaczyć dla niego odpowiednie stanowisko. Jeśli ma przetrwać zimę, musi rosnąć w miejscu ciepłym, słonecznym i osłoniętym od wiatru. Późną jesienią jego pędy warto też osłonić przed chłodem, owijając je zimową włókniną lub słomianymi matami (roślina zrzuca liście na zimę).

Oprócz odpowiedniego stanowiska, do prawidłowego rozwoju szczęślin oczekuje też żyznego, próchniczego, przepuszczalnego i stale lekko wilgotnego podłoża. Nie może być sadzony na glebach ciężkich i zimnych, ani suchych i piaszczystych.

Choć zwykle rośliny nie sprawiają kłopotów, czasami padają ofiarą szkodników (np. przędziorków), dlatego w sezonie warto systematycznie je oglądać i kontrolować ich stan zdrowia.

Szczęśliny późne zwykle nie wymagają cięcia, ale w razie potrzeby wczesną wiosną można przeprowadzić u nich ciecie sanitarne, usuwając pędy uszkodzone, martwe lub połamane.

Szczęślin późny w ogrodzie najładniej prezentuje się jako soliter. Nie powinien jednak rosnąć na otwartej przestrzeni, dlatego najlepiej posadzić go w otoczeniu zielonych drzew i krzewów, które zima osłonią go przed mroźnym wiatrem.

Wybierając dla niego stanowisko, trzeba jednak pamiętać, że otaczające go rośliny nie mogą być zbyt wysokie lub rosnąć zbyt blisko krzewu od strony południowej, gdyż szczęślin lubi dużo światła i nie toleruje zacienienia.

Krzew można również wkomponować w grupę innych krzewów ozdobnych, o ile tylko będzie do niego docierało dostatecznie dużo światła.

Wysoka wartość szczęślinu późnego jako rośliny ozdobnej, oparta jest jednak nie tylko na jego pokroju i atrakcyjnych, pięknie pachnących kwiatach, ale też na późnym terminie kwitnienia, gdyż pod koniec lata jest jednym z niewielu krzewów, które zdobią ogród swoimi kwiatami.