Zimą nasze ogrody zapadają w długi sen. Niskie temperatury, krótkie dni i brak słońca, nie sprzyjają wegetacji roślin, dlatego w tym czasie większość z nich nie rośnie i nie kwitnie. Mimo to jest kilka gatunków, którym takie warunki nie przeszkadzają i dopóki mrozy nie są zbyt silne, pięknie i obficie kwitną, a ich kwiaty są niezwykłą ozdobą zimowego ogrodu. W czołówce roślin kwitnących zimą, znajdują się przede wszystkim ciemierniki i oczary. W zależności od gatunku, oba rodzaje mogą kwitnąć w różnych terminach.
Oczary czarujące od jesieni do wiosny
Zimowy pokaz rozpoczynają oczary wirginijskie, których kwiaty można podziwiać od jesieni (wrzesień) do pierwszych mrozów. U tego gatunku są one małe, żółte i dość niepozorne, ale za to pachnące. Na pędach rozwijają się tuż przed opadnięciem liści, dlatego początkowo są mało widoczne.
Swoją oryginalną urodę prezentują dopiero późną jesienią i wczesną zimą, kiedy można już oglądać je na bezlistnych pędach. Po oczarze wirginijskim, swój niezwykły pokaz rozpoczyna popularny oczar pośredni oraz mniej znany oczar omszony i oczar japoński. Wszystkie rozpoczynają kwitnienie w styczniu lub w lutym (czasem nawet już w grudniu) i kwitną nieprzerwanie aż do wczesnej wiosny (marzec). Kwiaty tych gatunków są nieco większe i liczniejsze niż u oczarów wirginijskich, a ponadto zawsze pojawiają się na bezlistnych pędach, dlatego w zimowym ogrodzie są doskonale widoczne i stanowią piękny akcent dekoracyjny.
Odmiany oczarów
W przypadku rzadkiego oczaru japońskiego i omszonego mamy do dyspozycji zaledwie kilka odmian (o. japoński „Flavopurpurescens”, o. omszony „Goldcrest”, „Brevipetala”), których kwiaty są żółte lub żółte z czerwono-pomarańczowym zabarwieniem wewnątrz korony, jednak u oczaru pośredniego ilość odmian jest już naprawdę imponująca, dlatego możemy wśród nich znaleźć rośliny o kwiatach w różnych kolorach.
Niektóre mogą być całkiem żółte (np. „Westerstede”, „Pallida”, „Arnold Promise”), inne czerwone lub ciemnoczerwone („Ruby Glow”, „Carmine Red”), a jeszcze inne pomarańczowe lub miedziane („Jelena”, „Diane”, „Feuerzauber”). Kwiaty niektórych odmian mogą być też dwukolorowe (np. żółto-pomarańczowa „Orange Beauty”) lub w trakcie kwitnienia zmieniać barwę (np. „Jelena”). Czasami mogą też pięknie pachnieć (np. „Gimborn's Perfume”).
Jak uprawiać oczary
Uprawa oczarów nie jest trudna, gdyż rośliny są mało wymagające. Mogą rosnąć na każdej typowej glebie ogrodowej (z wyjątkiem suchych lub podmokłych), w miejscu słonecznym lub półcienistym i nie wymagają okrywania na zimę. Jeśli jednak chcemy zachować ich ładny pokrój, każdego roku po kwitnieniu, powinniśmy wykonać cięcie zagęszczające.
Ciemierniki – róże Bożego Narodzenia
Kolejną grupę zimowych kwiatów stanowią ciemierniki. W przeciwieństwie do oczarów, są niewielkimi roślinami, które zmieszczą się w każdym ogrodzie. W zależności od gatunku, mogą kwitnąć w różnych terminach. Jako jedne z pierwszych zakwitają ciemierniki białe (od września-stycznia do marca). Ich duże, białe kwiaty, osadzone na długich ogonkach, są doskonale widoczne na tle zielonych, często zimotrwałych liści. Roślina osiąga ok. 30 cm. i preferuje półcieniste lub cieniste stanowisko oraz żyzną, próchniczą glebę o zasadowym odczynie pH.
Niedługo po ciemierniku białym, zakwita ciemiernik cuchnący, który zawdzięcza swoją nazwę nieprzyjemnemu, jednak niezbyt przykremu zapachowi kwiatów. Ciemiernik cuchnący jest nieco większy od poprzedniego gatunku i może dorastać do ok. 50 cm. tworząc ładne kępy zimozielonych liści (liście wyglądem przypominają liście palmy). Kwiaty tego gatunku są jasnozielone i zebrane na szczytach wzniesionych łodyg w duże, wiechowate kwiatostany. Ciemiernik cuchnący ma podobne wymagania jak ciemiernik biały i oczekuje żyznej, próchniczej gleby oraz półcienistego stanowiska.
W naszym kraju spotyka się też kwitnącego od lutego do marca ciemiernika wschodniego (wymaga zimowej ochrony) oraz ciemiernika mieszańcowego, kwitnącego w miesiącach luty-kwiecień i wytwarzającego kwiaty w wielu kolorach (różowe, czerwone, żółte, zielone, białe), pełne lub pojedyncze.
Inne rośliny kwitnące zimą
Wśród kwitnących zimą roślin, na uwagę zasługują też takie krzewy jak:
- wawrzynek wilczełyko - kwitnie w lutym/marcu; jego kwiaty mają różne odcienie różu, fioletu, są też białe. Wawrzynek potrzebuje półcienistego miejsca i koniecznie wilgotnego podłoża, najlepiej wapiennego. UWAGA: wawrzynek wilczełyko jest silnie trujący! Szczególnie niebezpieczne są jego owoce, ale trujące są wszystkie części rośliny.
- kalina wonna - ten krzew zakwita około lutego, lecz często zdarza się, że ma kwiaty również jesienią i zimą (jeśli jest ciepła). Jego kwiaty mają różowy odcień, ale w miarę rozwoju - coraz jaśniejszy. Zaletą kwiatów kaliny jest też piękny zapach. Kalina wonna lubi żyzną, próchniczą i wilgotną ziemię. Najlepiej rośnie w zacisznych miejscach, słonecznych lub półcienistych.
- zimokwiat wczesny - to ciekawy, choć niezbyt popularny krzew, który pod koniec zimy wytwarza żółte, białe lub kremowe, niewielkie i pachnące kwiaty. Pomimo wczesnej pory kwitnienia nie jest w pełni odporny na mróz - należy go sadzić w miejscach osłoniętych od wiatru i zapewnić osłonę przed mrozem. Nie ma dużych wymagań dotyczących ziemi, radzi sobie także z lekkim przesuszeniem.
Dowiedz się: Jak uprawiać zimokwiat wczesny w ogrodzie
Bardzo atrakcyjna jest też krzewinka - wrzosiec krwisty. Dorasta on do 15-20 cm wysokości, ale może tworzyć gęste kobierce. Mają igiełkowate liście, które są zielone przez cały rok oraz dzwonkowate kwiaty - w odcieniach różu lub białe. Kwiaty najczęściej pojawiają się w lutym i utrzymują do maja-kwietnia, ale bardzo często wrzośce zakwitają już w grudniu-styczniu. Potrzebują lekko kwaśnej ziemi i słonecznego miejsca. Nie należy dopuszczać do ich przesuszenia. Kiedy przekwitną, trzeba je przyciąć (usuwając przekwitłe kwiatostany) - to zapewni obfitość kwiatów w kolejnym sezonie.