Agapanty – jak uprawiać te piękne i egzotyczne kwiaty na tarasie i w ogrodzie

Kojarzący się z ogrodami południa agapant afrykański to niezwykle piękna i bardzo dekoracyjna roślina ozdobna. Wprawdzie w naszym klimacie możemy uprawiać ją w ogrodzie jedynie sezonowo, gdyż nie toleruje mrozów, mimo to zasługuje na uwagę ze względu na swoje atrakcyjne kwiaty i ciekawy pokrój.

Z wyglądu agapant przypomina nieco dobrze znane nam czosnki ozdobne, gdyż tworzy wzniesione, wysokie, sztywne pędy kwiatowe, zwieńczone dużym, główkowatym, niemal okrągłym kwiatostanem, złożonym z kilkudziesięciu pojedynczych, dość dużych, gwiazdkowatych kwiatów. Kwiaty agapantów są jednak większe niż u czosnku i bardziej ozdobne. Na pędach pojawiają się wczesnym latem i rozwijają sukcesywnie aż do jesieni (lipiec-październik).

Najczęściej mają intensywnie niebieską barwę („Blue Globe”), ale zdarzają się też odmiany o kwiatach białych („Albus”). Oprócz kwiatów ozdobą rośliny są także mieczowate, długie, zielone liście, tworzące tuż nad ziemią ładną, dużą rozetę.

Agapant afrykański, jak nazwa sugeruje to roślina egzotyczna, której ojczyzną są tereny położone na obszarze Afryki Południowej. W naturze jest byliną kłączową rosnącą przez cały rok w gruncie, jednak w naszym klimacie może być uprawiany na zewnątrz jedynie sezonowo.

Wprawdzie w najcieplejszych rejonach kraju, pod solidnym okryciem potrafi czasem przerwać w gruncie łagodną zimę, ale bezpieczniej jest posadzić go w dużej donicy i przechowywać przez zimę w pomieszczeniu.

W sezonie letnim doniczkę z agapantem można ustawić na balkonie lub tarasie, ale można ją także zadołować na rabacie w ogrodzie lub ustawić na trawniku obok kącika wypoczynkowego.

Jeśli jednak agapant ma obficie i pięknie kwitnąć przez całe lato, należy zapewnić mu odpowiednie warunki uprawowe. Przede wszystkim trzeba przeznaczyć dla niego ciepłe, słoneczne i osłonięte od wiatru stanowisko oraz posadzić go w żyznym, próchniczym, przepuszczalnym podłożu.

Przez cały okres wegetacyjny należy też systematycznie i obficie podlewać roślinę, pilnując jednocześnie, aby nadmiar wody nie zaległ w pobliżu jej korzeni, gdyż agapant jest tak samo wrażliwy na suszę jak i na zalanie. Pamiętajmy też, żeby dno doniczki wyłożyć grubą warstwą drenażu, który odprowadzi nadmiar wody z okolicy korzeni. W sezonie agapantowi przyda się też nawożenie nawozami dla roślin kwitnących.

Uwaga: agapanty najlepiej kwitną w donicach, których nie mają zbyt dużo miejsca (maksymalnie ok. 1 cm wokół bryły korzeniowej).

Wczesną jesienią, zanim jeszcze nastaną pierwsze przymrozki, roślinę należy zabrać z dworu i przenieść do chłodnego, widnego pomieszczenia, w którym będzie mogła przeczekać zimę (temperatura zimowania to ok. 5-8°C). W tym czasie zaprzestajemy też nawożenia, a podlewanie ograniczamy do absolutnego minimum.

Na przedwiośniu (marzec) roślinę możemy już zacząć przygotować do wyniesienia na zewnątrz, ustawiając ją w cieplejszym miejscu. Dobrze jest wtedy również przesadzić do świeżej, żyznej ziemi, przykrywając jej kłącza jedynie kilkucentymetrową warstwą podłoża.

Przy okazji przesadzania, starsze egzemplarze warto też rozmnożyć, dzieląc rozrośniętą kępę. Młode rośliny można pozyskać również z siewu nasion, ale wtedy na kwiaty będzie trzeba poczekać nawet 2-3 lata.

Kwitnące agapanty to wspaniała ozdoba każdego tarasu, balkonu lub ogrodowego patio. Rośliny posadzone w ceramicznych misach lub terakotowych, stylizowanych dzbanach, szczególnie dobrze prezentują się w ogrodach urządzonych na styl prowansalski, ale mogą być też ozdobą każdego innego ogrodu, gdyż wspaniale prezentują się jako soliter na tle trawnika lub białej ściany budynku.

Donice z roślinami można też umieścić na rabacie, zestawiając z innymi roślinami ozdobnymi. Dobrze wyglądają między innymi w towarzystwie mikołajków, rudbekii, dzielżanów, naparstnic, werben patagońskich, krokosmii, czosnków ozdobnych oraz kwitnących wczesnym latem (np. czosnek gwiazdkowaty, czosnek błękitny)

Kwiaty agapantów nadają się także na kwiat cięty, gdyż pięknie wyglądają w wazonie.

Oprócz najpopularniejszego agapantu afrykańskiego, czasem można też spotkać w uprawie gatunek zrzucający liście na zimę, dzięki czemu jest bardziej odporny na mróz i możliwy do całorocznej uprawy gruntowej (np. Agapanthus caulescens).