Kwiaty kwitnące wczesną wiosną. Zobacz, jakie kwiaty zakwitają najwcześniej

Pierwsze kwiaty pojawiają się jeszcze przed nadejściem wiosny. Wiele zakwita już w lutym-marcu, a niektóre nawet w styczniu. Wiele zależy oczywiście od pogody, a także regionu Polski. Ciepłe zimy są coraz częstsze i przyroda zaczyna budzić się wcześniej. Warto jednak wiedzieć, że te najwcześniej kwitnące kwiaty są przystosowane do wahań pogody. Wychodzącym z ziemi przebiśniegom, krokusom, rannikom itd. powrót zimy nie robi krzywdy i radzą sobie doskonale ze śniegiem. Zagrożeniem dla nich jest jednak mróz bez śniegu. Jeśli ma się zdarzyć taka pogoda, to lepiej kwiaty w ogrodzie okryć (najczęściej wystarczy do tego gałązki świerka lub innego iglaka, albo agrowłóknina, którą można kupić bez trudu za niewielkie pieniądze).

Często zdarza się też tak, że w jednym regionie Polski jeszcze leży śnieg i warunki są zdecydowanie zimowe, w innej – rozkwita przedwiośnie. Polska jest podzielona na kilka stref zróżnicowanych klimatycznie. Różny w nich jest czas trwania też tzw. okresu wegetacyjnego, czyli czasu, kiedy jest dostatecznie ciepło i wilgotno dla rozwoju przyrody (dla naszego kraju oznacza to średnią dobową temperaturę powietrza na poziomie 5ºC). Ta różnica wynosi ponad miesiąc! W północno-wschodniej Polsce oraz w górach okres wegetacyjny trwa ok. 180 dni, natomiast w zachodniej części kraju jest to ponad 220 dni. Ne dziwmy się więc, że podczas gdy mieszkańcy, przykładowo Zielonej Góry, Wrocławia czy Opola już cieszą się wiosennymi kwiatami, w okolicach Olsztyna, Suwałk czy Białegostoku muszą na nie jeszcze poczekać.

Bardzo wczesną wiosną kwitną kwiaty cebulowe, takie jak przebiśniegi, krokusy i inne. Jest też jednak sporo bylin, które wolą chłód od ciepła i również spieszą się z kwitnieniem.

Zobaczcie, jakie kwiaty mogą ozdobić ogrody bardzo wczesną wiosną. Oto 15 gatunków, które warto mieć w ogrodzie (zaczynamy od najwcześniej kwitnących).

Ciemierniki mają różne gatunki, a niektóre z nich kwitną nawet zimą (np. ciemiernik biały). Jest też jednak kilka gatunków, które zakwitają wczesną wiosną – w lutym-marcu/kwietniu. Należy do nich przede wszystkim ciemiernik cuchnący, wschodni, kaukaski, czy najbardziej okazały – ciemiernik ogrodowy. Ciemierniki dobrze rosną w półcieniu, potrzebują wilgotnej ziemi (szczególnie latem trzeba o nich pamiętać i nie dopuszczać do przesuszenia), najlepiej rosną na lekko zasadowych, wapiennych ziemiach.

Wrzosiec powinien zakwitać w lutym, ale podczas łagodnych zim, kwitnie nawet w styczniu, a czasem i grudniu. Kwiaty tej krzewinki przypominają drobne dzwoneczki i są w odcieniach różu lub białe. Wrzośce nie są bardzo wymagające. Wystarczy im zapewnić lekko kwaśną i wilgotną ziemię oraz słońce. Kiedy przekwitną, trzeba je przyciąć – dzięki temu będą obficie kwitły w następnym sezonie.

O ile ciemierniki i wrzośce można czasem zaliczać do „zimowych” kwiatów, przebiśniegi to już prawdziwe zwiastuny wiosny. Wyglądają jak białe dzwoneczki, z zielonymi plamkami na krańcach wewnętrznych płatków. Kiedy zaczynają wychodzić z ziemi przypominają nieco zapałki z białymi „główkami”. A pokazują się już w lutym, często jeszcze przy leżącym śniegu. Stąd oczywiście ich nazwa. Przebiśniegi są łatwe w uprawie. Wystarczy jesienią posadzić ich cebulki miejscu z żyzną i lekko wilgotną ziemią. Dobrze rosną w lekki cieniu, więc można je sadzić pod drzewami. W odpowiednich warunkach tworzą rozrastające się kępy.

Bardzo podobne do przebiśniegów są ich kuzynki czyli śnieżyce wiosenne. Różnią się nieco wyglądem kwiatów – śnieżyce mają wszystkie płatki równej długości i tworzą regularny dzwoneczek (przebiśniegi wewnętrzne płatki mają krótsze).

Śnieżyce również mogą zakwitać już w lutym. Wymagania uprawowe mają takie, jak przebiśniegi.

Te kwiaty pojawiają się często razem z przebiśniegami, a bywa, że i przed nimi. Podobnie jak one – lubią chłód i nie przejmują się leżącym śniegiem, więc zakwitają już w lutym, a zdarza się, że i w styczniu. Ranniki nie są wysokie, ale mają wyraziście żółte kwiaty z efektownymi tzw. podsadkami (liśćmi wyrastającymi tuż pod kwiatostanem).

Ranniki trzeba posadzić jesienią. Lubią miejsca z żyzną i wilgotną ziemią, dobrze rosną pod drzewami i krzewami liściastymi. Z czasem rozrastają się, tworząc ładne kępy.

Podbiał to przede wszystkim dzika roślina, bywa nawet nazywana chwastem. Ale warto na nią zwrócić uwagę z co najmniej dwóch powodów – należy do najwcześniej kwitnących roślin (luty/marzec) i jest cennym ziołem, które pomaga w leczeniu kaszlu i infekcji górnych dróg oddechowych.

Dziko rośnie również lepiężnik (w lasach i nad brzegami strumieni). Tę roślinę można też uprawiać w ogrodzie, ale pod warunkiem, że dysponujemy spora ilością bardzo wilgotnego terenu. Lepiężnik ma kwiaty białe lub różowe (w zależności od gatunku), które pojawiają się w lutym/marcu. Kwiatostan trochę przypomina okrągłą, wydłużoną szczotkę. Kwiaty lepiężnika dorastają do kilkunastu centymetrów, ale ta roślina ma imponujące liście – latem mogą mieć nawet ok. 1 m średnicy.

Krokusy to jedne z najbardziej znanych kwiatów wczesnej wiosny. Są też najbardziej kolorowe – ich kwiaty mogą być żółte, białe, fioletowe. Bywają też dwubarwne – o cieniowanych lub pasiastych płatkach. Krokusy mają coraz więcej odmian ozdobnych, różniących się nieco wielkością. Krokusy najczęściej zakwitają w marcu. Natomiast posadzić trzeba je jesienią. Najlepiej rosną w miejscach słonecznych.

Tę roślinę często znamy „z widzenia”. Rośnie dziko w lasach, ale można ją także spotkać na miejskich trawnikach. Bez problemu można ją także uprawiać w ogrodach. Złoć wygląda jak bardzo miniaturowa lilia – ma żółte kwiaty, które wyrastają po kilka z pojedynczej łodygi. Pojawiają się one w marcu. Złocie najlepiej rosną na żyznych ziemiach, zawierających wapń. Ziemia powinna być lekko wilgotna, a miejsce w słońcu lub półcieniu.

Ziarnopłon to dość powszechnie występująca roślina. Rośnie dziko, można ja także spotkać w parkach i ogrodach, gdzie może być wykorzystana jako roślina zadarniająca (dobrze rozrasta się). Ziarnopłon ma ładne, ciemnozielone liście i żółte kwiatki o najczęściej ośmiu płatkach. Ich charakterystyczną cechą jest to, że wyraźnie błyszczą w słońcu. Ziarnopłon zakwita w marcu/kwietniu. Ta roślina może rosnąć w niemal każdych warunkach (słabiej sprawuje się tylko w silnym słońcu i na kwaśnych oraz suchych ziemiach).

W tym samym czasie, co ziarnopłon zakwitają cebulice. Mają dzwonkowate kwiaty o wyrazistym ciemnoniebieskim kolorze (są też odmiany o kwiatach białych i różowych). Najczęściej są uprawiane w ogrodach, choć dość często z nich „uciekają” i można je spotkać także dziko rosnące na trawnikach.

Cebulice najlepiej rosną w słońcu (lub lekkim cieniu), potrzebują żyznej, próchniczej i przepuszczalnej ziemi. W dobrych warunkach rozrastają się, tworząc niemal łany kwiatów.

Śnieżniki są podobne do cebulic, ale mają kwiaty wzniesione do góry (lub do boku). Najczęściej kwitną na niebiesko, w pośrodku każdego kwiatu znajduje się jaśniejsze „oczko”. Śnieżniki zakwitają pod koniec marca, a wymagania mają takie, jak cebulice.

Pod koniec marca zakwitają także puszkinie. To niezbyt popularne kwiaty, ale warto się nimi zainteresować. Wyglądają jak miniaturowe hiacynty, ale płatki mają bladoniebieskie, z charakterystycznym ciemnym paskiem przez środek.

Puszkinie lubią żyzne, próchnicze podłoże, które powinno być wilgotne, ale przepuszczalne. Dobrze czują się pod drzewami i krzewami, które zrzucają na zimę liście.

Już w marcu nasz ogród ozdobią też kwiaty przylaszczek. Najczęściej mają niebieskie kwiaty, ale są bywają także różowe, fioletowe i białe. Ich liście mają charakterystyczny, trójdzielny kształt, z wierzchu są błyszczące i zielone, od spodu – mają fioletowy odcień.

Przylaszczki potrzebują wilgotnej ziemi, bogatej w wapń, lubią też wilgoć. Najlepiej rosną w półcieniu.

Tuż przed przylaszczkami pojawiają się sasanki - przynajmniej dzikie, kiedy jeszcze rosły w Polsce. Obecnie uprawie się odmiany ogrodowe, które mają nieco bardziej zróżnicowany czas kwitnienia, jednak najwcześniejsze pojawiają się już w marcu. Sasanki mają piękne i okazałe dzwonkowate kwiaty (białe, różowe, fioletowe, bordowe). Wyglądają one bardzo dekoracyjnie również po przekwitnięciu.

Sasanki mają dość specyficzne wymagania – najlepiej rosną na dość jałowych, ale wapiennych glebach. Nie lubią nadmiaru wilgoci, ale za to potrzebują dużo światła.

To stosunkowo mało znane kwiaty. Ich polska nazwa pochodzi od Cieszyna, w okolicy którego najliczniej rosną dziko (podlega ścisłej ochronie). Cieszynianki można uprawiać w ogrodach – trzeba im zapewnić lekko ocienione miejsce i nie dopuszczać do przesuszania roślin. Najlepiej czują się na lekko wapiennych glebach.

Cieszynianki zakwitają w marcu (a bywa, że nawet w lutym). Ich kwiaty są żółte, niezbyt duże, ale towarzyszą im duże podsadki, dzięki czemu całość wygląda bardzo efektownie.

Przepiękną ozdobą ogrodu są irysy (kosaćce): żyłkowane i Danforda. W przeciwieństwie do popularnych irysów bródkowych, te rośliny są cebulowe i zakwitają już w marcu. Irysy żyłkowane mają najczęściej intensywnie fioletowo-niebieskie kwiaty, pokryte kontrastowymi biało-żółtymi wzorami. Irysy Danforda kwitną na żółto. Obydwa gatunki sadzi się jesienią w lekkim cieniu lub słońcu. Muszą mieć żyzną i przepuszczalną ziemię, która będzie wilgotna wiosną i sucha latem.

Te kwiaty są uznawane za jedne z oznak przedwiośnia, zakwitają już w marcu. Rosną dziko, tworząc w lasach łany białych kwiatów. Bez problemu można je także uprawiać w ogrodach, wykorzystując jako roślinę okrywową (szybko rozrastają się). Potrzebują tylko żyznej, próchniczej ziemi i miejsca w cieniu – najlepiej takiego, które będzie wiosną wilgotne, a latem suche. W uprawie można spotkać odmiany ozdobne o np. pełnych kwiatach lub jasnoniebieskich i różowawych.

Warto też zwrócić uwagę na zawilca żółtego - przypomina gajowego, ale ma żółte kwiaty oraz nieco bardziej egzotycznego i kolorowego zawilca powabnego (greckiego). Ten ostatni ma zbliżone wymagania do dwóch poprzednich, ale nie jest w pełni odporny na mróz. One również zaczynają kwitnąć w marcu.

W marcu rozkwitają też pierwiosnki (prymulki). Mają one mnóstwo gatunków, ale do najbardziej popularnych i najwcześniej kwitnących należą bajecznie kolorowe pierwiosnki bezłodygowe, a także bezproblemowe, kwitnące na fioletowo z żółtym oczkiem – pierwiosnki gruzińskie oraz pierwiosnek lekarski i wyniosły. Te dwa ostatnie są mają właściwości lecznicze. Spotyka się również dziko rosnące, ale są pod ochroną. Natomiast bez problemu można uprawiać wszystkie te pierwiosnki w ogrodzie, a bezłodygowe są również popularną ozdobą balkonów (można je na nich trzymać już w lutym/marcu, wtedy też najłatwiej je kupić).

Miodunka plamista jest wyjątkowo atrakcyjną rośliną. Jej wydłużone liście, pokryte srebrzystymi plamami są częściowo zimozielone. Kwiaty pojawiają się już w marcu i – na jednej roślinie - mają różne kolory (najpierw są czerwone, potem stają się niebieskie). Miodunka jest rzeczywiście bardzo miododajna, szczególnie chętnie odwiedzają ją trzmiele. Długo kwitnie, ma też pewne właściwości lecznicze. Poza miodunką plamistą występuje też kilka innych gatunków tej rośliny (m.in. ćma, wąskolistna).

Miodunka najlepiej rośnie w półcieniu (znosi też cień), powinna mieć żyzną, próchniczą i wilgotną, ale przepuszczalną ziemię.

Fiołek wonny często zakwita już w marcu. Kwiaty ma nieduże, intensywnie fioletowe, o mocnym i pięknym zapachu. Bywa, że fiołki można najpierw poczuć, a dopiero potem zobaczyć. Fiołki wonne często rosną dziko, ale warto znaleźć dla nich miejsce w ogrodzie. Tym bardziej, że nie ma on prawie żadnych wymagań uprawowych. Nie lubi tylko mocnego słońca i suchej ziemi. Warto wiedzieć, że fiołki są jadalne – można wykorzystywać zarówno kwiaty, jak i młode liście.