Obornik: jak i kiedy stosować ten nawóz w ogrodzie. Zasady nawożenia obornikiem

Mimo różnorodności nawozów sztucznych, w ogrodzie nic nie zastąpi nawożenia organicznego, które jest ekologiczne, zdrowsze i bezpieczniejsze dla roślin oraz środowiska. Nawóz organiczny działa wprawdzie wolniej, niż mineralny, ale nie powoduje uszkodzeń roślin i nie przyczynia się do skażenia gleby.

Do dyspozycji mamy kilka rodzajów nawozów naturalnych, ale najbardziej wartościowym i najsilniejszym z nich jest obornik. Powstaje on ze sfermentowanych odchodów zwierzęcych z dodatkiem ściółki i zawiera całe mnóstwo minerałów (m.in. azot, fosfor, potas, magnez, wapń oraz mikroelementy w tym miedź, cynk, bor, sód) oraz innych, cennych substancji (np. humusu czyli rozłożonych szczątek organicznych), bez których rośliny nie mogłyby się obejść.

Obornik znacząco poprawia jakość gleby, zwiększa jej właściwości chłonne (gleba jest bardziej wilgotna) oraz termiczne (gleba szybciej się nagrzewa) i sprzyja tworzeniu się próchnicy.

Niestety, w postaci świeżej obornik nie nadaje się do nawożenia roślin tuż przed ich uprawą, gdyż jest zbyt skoncentrowany i może powodować uszkodzenia roślin. Poza tym może też mocno różnić się składem, w zależności od tego, od jakich zwierząt pochodzi (np. koński, bydlęcy, świński) i ile zawiera ściółki, co utrudnia określenie stężenia zawartych w nim pierwiastków (głównie azotu).

Świeży obornik stosuje się go nie częściej, niż raz na 3-4 lata jesienią (musi mieć czas, aby do wiosny się rozłożyć). Obornik należy przekopać z glebą. Stosuje się go na stanowiskach przeznaczonych pod uprawę warzyw o dużych wymaganiach pokarmowych jak np. kapustne czy dyniowate (uprawa w I roku po oborniku – termin stosowany tylko w przypadku użycia do nawożenia świeżego obornika).

Trzeba też pamiętać, że niektóre warzywa nie lubią świeżego obornika, dlatego po jego zastosowaniu można je uprawiać dopiero po 2-3 latach (należą do nich warzywa korzeniowe).

W ogrodach przydomowych praktyczniejszy w użytkowaniu jest obornik suszony (rozdrobniony lub granulowany), który zachowuje wszystkie wartości obornika świeżego, ale nie posiada przykrego zapachu, jest bezpieczniejszy dla roślin. Składniki nie są tak skoncentrowane, jak w świeżym oborniku, więc nie grożą uszkodzeniem i przenawożeniem roślin.

Suszony obornik jest też łatwiejszy w stosowaniu - nadaje się pod wszystkie rośliny, bez przestrzegania zasad uprawy w konkretnym roku po oborniku i można go stosować w różnych terminach. Taki obornik jest też wygodniejszy w przechowywaniu (zwykle dostępny w wygodnych opakowaniach foliowych). Jest też wolny od jaj i larw pasożytów oraz chorobotwórczych patogenów, a także nie zawiera nasion chwastów (mogą się trafić w oborniku świeżym), co jednak zawsze warto sprawdzić, zapoznając się z informacją znajdującą się na opakowaniu.

Mniej wygodną wersją obornika suszonego jest obornik suszony rozdrobniony, który ma pylistą postać, przez co trudniej jest go dozować i trzeba osłonić przed nim drogi oddechowe (może się mocno pylić). Znacznie wygodniejszy od niego jest obornik suszony granulowany, który ma formę niewielkich, zbrylonych i łatwych w stosowaniu granulek.

Obornikiem suszonym rozdrobnionym i granulowanym można nawozić uprawy każdego roku jesienią lub wiosną, a w razie potrzeby także w trakcie sezonu wegetacyjnego, w stężeniach wskazanych przez producenta. Po jego zastosowaniu podłoże należy obficie podlać, bo tylko wtedy uaktywnią się zawarte w nim składniki odżywcze.

Bez względu jednak na to, jaki rodzaj obornika zastosujemy, musimy pamiętać, że zaraz po rozsypaniu na powierzchni gleby, należy wymieszać go z podłożem, w przeciwnym razie związki mineralne zaczną się utleniać i straty substancji odżywczych będą znaczne.

Jeśli decydujemy się na zastosowanie świeżego obornika, musimy też pamiętać o pewnych ograniczeniach, jakie przewiduje w jego wypadku prawo (Ustawa o nawozach i nawożeniu Dz.U. z 2007r. Nr 147, poz. 1033), które m.in. zabrania stosowania obornika na glebach zalanych, głęboko zmarzniętych, pokrytych śniegiem i w czasie opadów. Nie należy też stosować go w pobliżu ujęć wody pitnej i kąpielisk, ani pod warzywa o krótkim okresie wegetacji, przeznaczonych do bezpośredniego spożycia.