Odętki wirginijskie – łany kwiatów w ogrodzie
Byliny zaliczane są do grona najbardziej wartościowych roślin ogrodowych, dlatego cieszą się dużą popularnością. Na jednym stanowisku pozostają przez wiele lat i znakomicie sprawdzają się jako baza dla kompozycji z roślin sezonowych.
Niektóre z nich zachwycają pięknymi liśćmi, inne wspaniałymi kwiatami, a jeszcze inne ciekawym pokrojem, ale niewiele z nich może stworzyć w ogrodzie tak okazałe i kolorowe łany jak odętki wirginijskie.
Rośliny pochodzą ze wschodnich rejonów Ameryki Północnej, gdzie zasiedlają wilgotne, widne lasy lub zarośla. W naturze dorastają do ok. 1 m wys. (odmiany są niższe) i tworzą duże kępy, złożone z licznych, sztywnych, wzniesionych pędów, gęsto pokrytych lancetowatymi, ząbkowanymi na brzegach, zielonymi liśćmi.
Największą ozdobą odętek są pojawiające się na pędach od lipca/sierpnia do września niewielkie, ale bardzo liczne, kolorowe, dwuwargowe kwiaty o rurkowatym kielichu, zebrane w eleganckie, wysokie, kłosowe kwiatostany (usuwanie przekwitłych kwiatów przedłuża kwitnienie).
Choć na pędzie jest ich zwykle bardzo dużo, odętki nie wymagają podpór, gdyż ich mocne pędy są dostatecznie sztywne i się nie pokładają. W zależności od odmiany, kwiaty mogą mieć barwę białą, liliową lub fioletową, ale najczęściej bywają różowe.
Odmiany ozdobne odętek wirginijskich
Odętki rzadko są uprawiane w postaci czystego gatunku, gdyż dużo bardziej atrakcyjne są ich odmiany ozdobne, wytwarzające większe i bardziej kolorowe kwiaty. Do popularniejszych należą m.in.:
- „Summer Snow” - wys. 80 cm , kwiaty białe,
- „Variegata” - wys. 90 cm, kwiaty różowe, liście biało obrzeżone,
- „Vivid” - wys. ok. 60 cm, kwiaty ciemnoróżowe, kwitnie późno – sierpień-wrzesień,
- „Alba” - wys. ok. 70 cm, kwiaty białe,
- „Bouquet Rose” - wys. ok. 70 cm, kwiaty jasnoróżowe),
- „Cristal Peak White” - wys. ok. 30-40 cm, kwiaty białe przez cały okres kwitnienia,
- „Rosea” - wys. ok. 70 cm, kwiaty liczne, różowe.
Jak uprawiać odętki wirginijskie
Odętki wirginijskie to rośliny łatwe w uprawie, trzeba jednak pamiętać, że pozostawione bez kontroli, mogą stać się kłopotliwe i bardzo inwazyjne. Szybko potrafią zająć znacznie większy obszar, niż początkowo dla nich przeznaczyliśmy, gdyż intensywnie rozrastają się za pomocą silnych, podziemnych rozłogów.
Na dobrym stanowisku w krótkim czasie są w stanie skolonizować całą rabatę, wypierając delikatniejsze gatunki. Ekspansję ułatwia im również fakt, że nie są zbyt wymagające i dobrze odnajdują się w różnych warunkach. Wprawdzie najlepiej czują się na stanowiskach słonecznych oraz na żyznych, próchniczych i umiarkowanie wilgotnych glebach, ale w większym cieniu i na słabszym podłożu także sobie poradzą.
Odętki a mróz i susza
Odętki wirginijskie dobrze znoszą też niskie temperatury, dlatego nie wymagają zimowego okrycia. Tolerują również przejściową suszę, choć dłuższe okresy bezdeszczowe powodują u nich więdnięcie i zasychanie dolnych partii liści i utratę części walorów ozdobnych. Z tego względu w okresie suszy rośliny warto jest dodatkowo nawadniać, ale nie trzeba ich specjalnie nawozić. Wprawdzie intensywnie rosną i zużywają sporo składników pokarmowych, ale nawożone stają się bardziej inwazyjne i trudniejsze do opanowania.
Co zrobić, żeby odętki zbytnio nie rozrastały się
Ponieważ jednak niemal na każdą problematyczną roślinę znajdzie się jakiś sposób, również z dętkami można sobie poradzić. Jeśli nie chcemy aby bezkarnie panoszyły się po ogrodzie, możemy ograniczyć ich ekspansję za pomocą wkopanych w ziemię barier korzeniowych lub posadzić je w dużych, plastikowych, wkopanych w ziemię donicach bez dna. Boki donicy lub bariery będą zapobiegać rozrastaniu się podziemnych rozłogów, a brak dna umożliwi swobodny wzrost korzeni i pobieranie z gleby składników pokarmowych oraz wody.
Z jakimi kwiatami sadzić odętki
Jeśli poznamy naturę odętki i będziemy wiedzieć, jak z nią postępować, może stać się dla nas jednym z ogrodowych faworytów. Roślina pięknie wygląda bowiem w dużych, jednogatunkowych grupach lub w kompozycjach rabatowych z innymi bylinami (m.in. z jeżówką, rudbekią, rozchodnikiem okazałym, liatrą kłosową, astrami jesiennymi, liliowcami, lawendą).
Doskonale sprawdza się też jako roślina okrywowa pod dużymi drzewami lub wysokimi krzewami. Jej kwiaty nadają się także do cięcia, gdyż w wazonie długo utrzymują świeżość.
