Pojedyncze kwiaty mają budowę wargową, ale wyglądem przypominają miniaturowe dzwonki. W zależności od gatunku i odmiany, mogą być białe, różowe, czerwone, liliowe lub dwukolorowe. Rodzaj penstemon liczy sobie ponad 250 gatunków, ale w ogrodach uprawia się zaledwie kilka z nich. Do najpopularniejszych należą m.in.: penstemony bródkowe, penstemony palczaste (naparstnicowate), penstemony ogrodowe, penstemony kosmate, penstemony meksykańskie, penstemony Hartwega oraz penstemony davidsonii.
Zobacz zdjęcia
Penstemony - wymagania
Większość gatunków penstemonów ma podobne wymagania uprawowe i najlepiej rośnie na słonecznych, ciepłych, ale przewiewnych stanowiskach oraz na próchniczych, żyznych, przepuszczalnych i umiarkowanie wilgotnych glebach o obojętnym odczynie pH.
Nie lubią cienia, gdyż wtedy słabo kwitną, ani mokrego podłoża, na którym łatwo zapadają na choroby grzybowe. Penstemony nie są też zbyt odporne na mróz, dlatego najlepiej uprawiać je w cieplejszych rejonach kraju oraz przykrywać na zimę liśćmi lub stroiszem (te najdelikatniejsze nawet pod przykryciem mogą zmarznąć np. p. bródkowe, p. ogrodowe, p. Hartwega).
Gatunki i odmiany penstemonów
Pomimo zbliżonych wymagań uprawowych, penstemony bardzo różnią się między sobą zarówno wielkością jak i barwą kwiatów. Niektóre z nich to rośliny wysokie, osiągające nawet ok. 80-120 cm wysokości (p. bródkowe, p. palczaste), inne natomiast to prawdziwe liliputy, dorastające do wysokości zaledwie 15-30 cm (p. kosmaty, p. davidsonii).
Najefektowniejszy i najpopularniejszy z nich jest mieszańcowy penstemon ogrodowy, który posiada jedne z największych i najbardziej kolorowych kwiatów oraz może poszczycić się wieloma pięknymi odmianami, takimi jak np. „King George V” o czerwonych kwiatach z białą gardzielą, „Sour Grapes” o liliowo-różowych kwiatach, „White Bedder” o białych kwiatach, „Rubicunda” o czerwonych kwiatach z białym środkiem czy „Schoenholzeri” o intensywnie czerwonych kwitach. Niestety, penstemon ogrodowy to gatunek dość delikatny i nie wszędzie przetrwa zimę w gruncie.
Bardzo atrakcyjny, choć równie wrażliwy na mróz jest penstemon Hartwega. Gatunek osiąga ok. 50-60 cm wysokości i tworzy ładne, gęste kępy. Jego odmiany zachwycają dużymi, licznymi i wielobarwnymi kwiatami jak np. „Phoenix Red” (kwiaty czerwono-białe), „Lavender” (kwiaty amarantowo-fioletowe z białym wnętrzem) czy „Magenta” (kwiaty różowo-filetowe).
Dużo mniejsze, ale bardzo kolorowe i liczne kwiaty posiada też penstemon bródkowy, który osiąga wysokość od 20 do 80-90 cm. Najbardziej popularne są jego odmiany karłowe, należące do grupy Pinacolada (m.in.: „Rose Red”, „Violet”, „Blue”), gdyż można uprawiać je zarówno w ogrodach jak i w pojemnikach.
Mniej popularny, choć niezwykle dekoracyjny i możliwy do uprawy w pojemnikach jest także penstemon palczasty o licznych, niewielkich, białych kwiatach, gęstych, wzniesionych, wysokich pędach (wys. o. 1-1,2 m) i dużych, zielonych liściach. Szczególnie atrakcyjne są jego odmiany o brązowo-bordowych liściach i białych kwiatach (np. „Mystica”, „Husker Red”).
Zupełnie inny pokrój ma natomiast malutki penstemon davidsonii. Roślina dorasta zwykle do ok.15-20 cm wys. i ma kępiasty, płożący pokrój. Jej największą ozdobą są dość duże, lejkowate, liliowo-różowe kwiaty, pojawiające się na pędach wiosną i latem oraz małe, półokrągłe, ciemnozielone listki.
Zastosowanie w ogrodzie
Ze względu na zróżnicowany pokrój, penstemony mogą mieć w ogrodzie wiele zastosowań. Te najwyższe pięknie wyglądają w luźnych kompozycjach z szałwią omszoną, lawendą, ostróżką, heliotropem czy liatrą kłosową, ale pięknie prezentują się też w dużych, jednogatunkowych grupach (ich kwiaty nadają się też do cięcia)
Odmiany karłowe, to z kolei doskonałe rośliny na obwódki, skalniaki i do uprawy w pojemnikach. Gatunki płożące (p. davidsonii) to natomiast idealne rośliny do sadzenia w ogródkach skalnych, na murkach, żwirowych ścieżkach, skarpach lub przy schodach.
