Stokrotka - uprawa w ogrodzie i na balkonie

Stokrotka jest rośliną na tyle popularną, że często zapominamy, jak ozdobnym [b]jest kwiatem i że warto ją uprawiać.[/b]

Stokrotka nadaje się zarówno do uprawy na w ogrodach, jak i skrzynkach balkonowych i doniczkach. Podstawowa odmiana, stokrotka pospolita (Bellis perennis) bardzo często występuje dziko, niekiedy też wkrada się na ogrodowe trawniki. Można ją tam potraktować jako chwast i próbować wyplenić, jednak trawnik porośnięty stokrotkami, wygląda bardzo ładnie i naturalnie. W dodatku stokrotki dobrze znoszą koszenie i potrafią kwitnąć na bardzo krótkich łodyżkach.

Patrząc na kwiat stokrotki, rzadko zdajemy sobie sprawę, że składa się on z dwóch rodzajów kwiatów, zebranych w pojedynczy koszyczek – żółte, rurkowate, zebrane pośrodku i okalające je, białe lub różowe kwiaty języczkowate. Liście stokrotek są zebrane w różyczkę. Są jajowate, mogą też być lekko ząbkowane lub karbowane.

W ogrodach najczęściej uprawia się dekoracyjne odmiany stokrotki. Mają one kwiaty pełne lub półpełne, najczęściej w różnych odcieniach różu, aż po kolor bordowo-czerwony, często z dodatkiem bieli. Odmiany ogrodowe są wyższe niż stokrotka pospolita – mogą dorastać do 10-20 cm, mają też większe kwiaty – o średnicy nawet do 8 cm.

Stokrotki doskonale nadają się na rabaty, świetnie też wyglądają jako ich obrzeża. Kwitną dość wcześnie, bo od kwietnia do czerwca, choć stokrotka pospolita, w sprzyjających warunkach zakwita też późną jesienią.

Stokrotki są jadalne - można jeść świeże listki, ale najbardziej spektakularnie prezentują się pączki i kwiaty, np. dodane do sałatek czy na kanapki. Mają delikatny, ale przyjemny smak. Nie wymagają żadnej obróbki (poza umyciem).

Stokrotki pospolite (i dzikie, i bardziej ozdobne odmiany) są też ziołem - napary z nich są polecane m.in. przy zaburzeniach trawiennych, zaparciach, stanach zapalnych układu moczowego, dnie, przeciwdziałają powstawaniu obrzęków i obniżają ciśnienie krwi. Stosowane zewnętrzne (do przemywania skóry, ale też np. kąpieli) - napar ze stokrotek ma łagodzące działanie dla skóry, pomaga też w gojeniu się ran i owrzodzeń.

Stokrotka jest łatwa w uprawie. Bardzo dobrze rośnie na stanowiskach słonecznych, ale toleruje też półcień. Wymaga lekko wilgotnej gleby (ale nie podmokłej), o obojętnym lub kwaśnym odczynie. Stokrotka pospolita jest wprawdzie wieloletnia, jednak najlepiej kwitnie w pierwszym i drugim sezonie. 

Dlatego też stokrotki ogrodowe uprawia się jako rośliny dwuletnie. Jeśli chcemy aby nasza rabata ze stokrotek była piękna przez wiele lat, należy regularnie dosadzać rośliny.

Wczesną wiosną stokrotki mogą też ozdobić nasz balkon. Bardzo dobrze rosną w skrzynkach i innych pojemnikach. Możemy je sadzić już w marcu, w towarzystwie bratków, czy w kwietniu - wtedy również z niezapominajkami, czy pełnikami. Niestety na balkonie stokrotki będą ładnie wyglądać przez kilka-kilkanaście tygodni. Latem lepiej zastąpić je innymi roślinami. Ale wtedy - jeśli mamy ogród (swój lub "zaprzyjaźniony") - warto spróbować przesadzić stokrotki ze skrzynki na rabatę).

Stokrotki łatwo rozmnaża się wegetatywnie. Wytwarzają one krótkie rozłogi, na których powstają różyczki liściowe. Wystarczy takie rozłogi oddzielić od rośliny – dobrze się ukorzenią, umieszczone w cienistym i wilgotnym miejscu. Najlepiej ten zabieg przeprowadzać wiosną (marzec/kwiecień) lub w sierpniu.

Stokrotki o prostych kwiatach można rozmnażać też z nasion. Należy je wysiać na rozsadnik (w czerwcu lub na początku lipca), a następnie przesadzić na rabaty. Przed pierwszą zimą, młode rośliny powinno zabezpieczyć się przed mrozem.

Stokrotka afrykańska to pospolita nazwa osteospermum. Roślina ta wprawdzie jest spokrewniona z naszą stokrotką, jednak pochodzi z Południowej Afryki. Jest rośliną jednoroczną, o okazałych, różnokolorowych kwiatach. Stokrotka afrykańska jest znacznie większa od rodzimych stokrotek, a jej łodygi są silnie rozkrzewione. Bardzo dobrze znosi intensywne nasłonecznienie, natomiast nie lubi zbyt mokrej gleby, dlatego najlepiej rośnie na przepuszczalnych gruntach. Dobrze rośnie w ogrodach, ale są też odmiany idealne na balkon.