Wrzesień to niemal "druga wiosna", jeśli chodzi o nawał prac w ogrodzie. I wiele z nich trzeba wykonać właśnie z myślą o następnym sezonie. Ale to też czas plonów, które przyniosło mijające lato.
Zbieramy warzywa i zioła
We wrześniu przede wszystkim musimy dokończyć zbiory warzyw ciepłolubnych (m.in. papryki, pomidorów, ogórków, cukinii, fasoli szparagowej, dyni), gdyż pozostawione w gruncie zbyt długo, mogą paść ofiarą wczesnych przymrozków i pożytku z nich już nie będzie.
Przez cały wrzesień możemy też zbierać, suszyć i zamrażać zioła przyprawowe i lecznicze takie jak koper, natka pietruszki, liście lubczyku, tymianek, mięta pieprzowa czy szałwia lekarska.
Pod koniec miesiąca warto także rozpocząć zbiory bardziej wrażliwych na niskie temperatury warzyw korzeniowych (m.in. marchew, burak ćwikłowy, seler).
Jeśli uprawiamy brukselkę, we wrześniu powinniśmy ją ogłowić (usunąć wierzchołek wzrostu), aby skupiła się na rozwijaniu wytworzonych już główek, a nie na wzroście.
Sprzątamy grządki po warzywach
Po zebraniu warzyw, powinniśmy dokładnie uprzątnąć grządki, usuwając z nich wszystkie resztki roślinne i chwasty, aby w kolejnym sezonie nie stały się dla roślin źródłem chorób. Zdrowe pędy, liście i chwasty umieszczamy na kompostowniku, natomiast chore dokładnie zbieramy i niszczymy.
Usuwając z warzywnika resztki po zbiorach, nie wyrywajmy jednak w całości krzaczków fasoli i roślin strączkowych (o ile nie są chore), tylko obetniemy je tuż nad ziemią, pozostawiając w podłożu ich korzenie. Znajdują się na nich skupiska cennych bakterii brodawkowych, wiążących wolny azot, dlatego pozostawione w glebie, wzbogacą ją w ten pierwiastek i dodatkowo użyźnią.
Drzewa i krzewy owocowe we wrześniu – zbiory, sadzenie, porządki
Wrzesień oznacza też sporo pracy w sadzie. W tym czasie możemy jeszcze sadzić truskawki oraz wysadzać do gruntu zakupione w szkółkach drzewka i krzewy owocowe. Na zbiór czekają też owoce, które we wrześniu osiągają swoją dojrzałość zbiorczą (m.in. niektóre jabłka, gruszki, śliwki i maliny).
Po zakończeniu zbiorów, nie zapomnijmy usunąć spod drzew wszystkich spadów, inaczej staną się pożywką dla grzybów oraz miejscem zimowania szkodników.
Jeśli nasze drzewa latem padły ofiarami chorób i na gałęziach pozostają porażone nimi, zasuszone owoce (tzw. mumie), również musimy je usunąć, gdyż będą idealnym inkubatorem dla patogenów i źródłem chorób w kolejnym sezonie.
Wrzesień to także pora dojrzewania orzechów. Ich jednak nie zrywamy z drzewa, tylko zbieramy z ziemi, kiedy same opadną. Po usunięciu wierzchniej okrywy (reszek zielonej skórki), suszymy je i umieszczamy w przewiewnym, ciemnym i chłodnym miejscu w spiżarni lub szafce kuchennej.
Sadzimy wiosenne kwiaty cebulowe
We wrześniu nie możemy też zapomnieć o ogrodzie ozdobnym. W tym czasie przede wszystkim sadzimy cebule roślin wiosennych, rozpoczynając od narcyzów i cesarskich koron (początek września), następnie hiacyntów, śnieżyczek przebiśnieg, szafirków, ranników, psizębów i cebulic (połowa września), a kończąc na tulipanach (druga połowa września i początek października).
We wrześniu sadzimy, przesadzamy i rozmnażamy kwiaty
Początek września to również ostatni dzwonek na przesadzanie i rozmnażanie niektórych bylin kwitnących wiosną i latem, w tym głównie piwonii i floksów wiechowatych, a także wysadzanie na miejsce stałe roślin dwuletnich (np. bratki, stokrotki, lak pachnący, dzwonek ogrodowy).
Wtedy też możemy sadzić byliny i krzewy ozdobne, zakupione w szkółkach (m.in.: hortensje bukietowe, wrzosy i wrzośce, jeżówki, floksy wiechowate).
Polecamy też: Kalendarz księżycowy na wrzesień - jak rozplanować prace
We wrześniu należy też wykopać i przygotować do przechowywania bulwy mieczyków, a po pierwszych przymrozkach także dalii (gdy ich liście zaczynają żółknąć, rośliny się wykopuje, podsusza w przewiewnym, ciemnym miejscu i po oczyszczeniu z ziemi, liści oraz pędów kwiatowych, umieszcza w drewnianych skrzynkach, przysypuje to suchym torfem i przenosi do chłodnego pomieszczenia).
Ważnym zabiegiem jest też usuwanie przekwitłych kwiatostanów z letnich bylin (np. jeżówki, floksów wiechowatych), dzięki czemu powtórzą kwitnienie i jeszcze przed końcem jesieni zachwycą nas swoimi kwiatami.
Czas na jesienne nawożenie
Wrzesień to także odpowiedni czas na zastosowanie w ogrodzie nawozów jesiennych, poprawiających kondycję roślin oraz pomagających im przetrwać zimę. Absolutnie nie wolno już stosować nawozów bogatych w azot!