Agrest - krzew o pysznych owocach. Jak go uprawiać w ogrodzie?

Po trwającej jakiś czas fazie zapomnienia, owoce agrestu znów powracają do naszych łask. Kiedyś, ich bezpośrednie spożycie kojarzone było z nadmiernie kwaśnym smakiem. Dziś w szkółkach dostępne są różne odmiany agrestu (o owocach bardziej i mniej kwaskowatych). Dzięki temu, coraz większa część rodzimych ogrodników ponownie przekonuje się do posiadania tego dość pospolitego i niemającego wielkich wymagań krzewu.

A mieć w ogrodzie agrest, naprawdę warto! Jest bowiem smaczny i zdrowy. Specjaliści medycyny naturalnej zalecają jego spożywanie m.in.: w przypadkach kłopotów trawiennych, chorób serca i miażdżycy, bolesności stawów, sytuacjach zwiększonego stresu oraz dla poprawienia wyglądu cery (w postaci maseczek nakładanych na twarz). 

Agrest nie tylko jako krzew

Tradycyjna i dłużej znana forma agrestu to krzew osiągający niezbyt dużą wysokość (do 1,5 m). Osoby decydujące się na sadzonki krzaczaste powinny wiedzieć, że sadzi się w rzędach, zachowując odstępy i rozstaw 1,5 – 2,0 m. Taki agrest wymaga też specjalnego cięcia, a pielęgnacja gleby pod krzaczkiem oraz sam zbiór owoców nie należą niestety do czynności najwygodniejszych.

Bardziej atrakcyjny i dekoracyjny jest agrest pienny. Inaczej bywa też nazywany rośliną szczepioną na pniu. Swoim wyglądem przypomina on miniaturowe drzewko, które wieńczy niewielka korona. Agrest pienny potrzebuje mniej miejsca w ogrodzie i można sadzić go gęściej (co 1,0 – 1,5 m). Dużo łatwiej jest też np. pielić podłoże wokół rośliny, jak i zbierać jej owoce. Znajdują się one bowiem na wygodniejszej dla nas wysokości i nie trzeba się po nie schylać lub zrywać ich w pozycji klęczącej.

Wymagania uprawowe agrestu

Agres nie jest rośliną szczególnie wymagającą, ale nie znosi nadmiernej wilgoci, jak i przesuszenia podłoża. Zatem tereny podmokłe oraz gleby bardzo zwięzłe lub bardzo lekkie nie będą dla niego odpowiednie. Nie należy też sadzić go w zagłębieniach terenu, gdzie nietrudno o częste opady mgieł oraz powstawanie zastoisk mrozowych.

Dowiedz się: Jakie właściwości ma agrest i co z niego warto zrobić

Doskonałymi dla agrestu miejscami są stanowiska słoneczne, ciepłe i osłonięte od silniejszych podmuchów wiatru. Idealnie sprawdzają się wystawy zachodnie i południowo – zachodnie. Najlepszym podłożem jest gleba żyzna i bogata w składniki pokarmowe, o lekko kwaśnym odczynie pH (6,2 – 6,7). Wtedy agrest dobrze rośnie i owocuje. Dlatego też przed posadzeniem agrestu zaleca się przekopanie ziemi z kompostem lub z obornikiem. Jeżeli decydujemy się na uprawę tej rośliny na podłożu piaszczystym – należy pamiętać o częstym i umiarkowanym jej podlewaniu.

Agrest – sadzenie

Agrest sadzi się jesienią lub wczesną wiosną, przy czym za lepszy uważa się czas jesienny, tj. drugą połowę października. Krzewy zasadzone o tej porze zdążą jeszcze bowiem zregenerować systemy korzeniowe przed nastaniem zimy, co sprawi, że wiosną będą rozwijały się szybciej. Osoby, które decydują się na wiosenne sadzenie agrestu, powinny wykonać to możliwie jak najwcześniej (marzec, ewentualnie początek kwietnia). Należy też wówczas pamiętać o regularnym nawadnianiu podłoża, gdyż pierwszy rok uprawy jest dla krzewów sadzonych wiosną trudniejszy do przetrwania w suszy niż dla agrestu sadzonego jesienią.

Jak zostało to już wspomniane powyżej, sadząc agrest zachowujemy odpowiednie odstępy pomiędzy poszczególnymi sadzonkami (większe dla odmian krzewiastych, mniejsze dla piennych). Oprócz tego zwracamy uwagę, by wkopywać rośliny głębiej niż rosły w szkółce (o przynajmniej 5 cm). Podłoże pod agrest powinno być odchwaszczone i głęboko uprawione. Po posadzeniu każdego egzemplarza – wykopany dołek zasypuje się, dokładnie udeptuje ziemię i obficie ją podlewa.

Wskazane jest też wykonanie ściółkowania, gdyż gleba pokryta ściółką stanie się żyźniejsza, zatrzyma więcej wody i nie będzie porastała chwastami. Do powyższego celu nadaje się kora sosnowa, trociny, torf, słoma lub granulowany węgiel brunatny.

Agrest – zabiegi pielęgnacyjne

Posadzone krzewy agrestu nie wymagają specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Należy je jednak podlewać, nawozić oraz przycinać. Odpowiednie nawadnianie agrestu jest szczególnie ważne w okresie jej kwitnienia i owocowania. Powinniśmy pamiętać, że korzenie agrestu nie znajdują się na dużej głębokości w podłożu, w związku z czym dłuższa susza jest dla niego trudna do przetrwania. Do podlewania doskonale nadaje się woda deszczowa, zbierana w specjalnych beczkach lub pojemnikach.

Kolejna czynność pielęgnacyjna to nawożenie agrestu. Świetnie sprawdza się tu obornik i kompost bądź dostępne w centrach ogrodniczych nawozy, dedykowane specjalnie krzewom owocowym. W przypadku stosowania nawozów mineralnych należy wybierać tylko takie, które nie zawierają chloru (agrest jest wrażliwy na chlorki).

Kiedy i jak przycinać agrest

Najważniejszym dla agrestu zabiegiem pielęgnacyjnym jest przycinanie jego pędów. Pierwsze po posadzeniu cięcie wykonuje się wczesną wiosną. Ma ono na celu wspomóc krzewienie się rośliny i wyrastanie młodych odnóg. Kolejne cięcia wykonywane są natomiast po to, by krzew nie zagęszczał się nadmiernie i obficie owocował. Najlepsze zbiory uzyskuje się na pędach młodych (jedno, dwu, trzy i czteroletnich).

Starsze odnogi, jak również słabe, pokładające się na ziemi lub zaatakowane przez choroby wymagają systematycznego usuwania. W pierwszych latach po posadzeniu krzew powinien składać się z trzech – czterech najsilniejszych pędów jednorocznych. Pozostałe należy wyciąć. W późniejszej fazie rozrostu wskazane jest, by agrest miał kilkanaście pędów (12 do 14). Prawidłowo prowadzony krzew ma charakteryzować się luźnym pokrojem oraz lekko wzniesioną koroną. Wówczas roślina nie ulega przedwczesnemu starzeniu się, dobrze rośnie i daje obfite plony.

Termin przycinania agrestu to wczesna wiosna (przed rozpoczęciem wegetacji).

Uwaga na mączniaka amerykańskiego!

Występowania widać zarówno na agrestowych pędach, liściach, jak i na samych owocach (owoce są niewyrośnięte i pokryte brunatnymi plamami). Należy pamiętać, że zaatakowane mączniakiem plony agrestu nie nadają się do spożycia ani do przetwarzania.

Chorobę tę można wprawdzie zwalczać chemicznie, ale w przydomowych bądź działkowych ogrodach rzadko kto chce to robić. Dlatego też zdecydowanie lepiej jest postawić na odmiany, które są na mączniaka odporne. Do takich należą np.: "Inwicta", "Pax", "Resistenta", "Niesłuchowski" lub "Kamieniar_". _Wymienione odmiany agrestu rosną dobrze nawet w uprawach prowadzonych przez amatorów.