Czy zielone pomidory można jeść? Na co uważać i jakie odmiany wybrać

Pyszne, czerwone pomidory mają wielu amatorów i mnóstwo zastosowań. Stanowią idealny dodatek do surówek, sałatek i kanapek, a także zup i dań obiadowych. Są też znakomitym surowcem na przetwory. Dojrzałe owoce to bogactwo soli mineralnych, witamin oraz innych cennych substancji odżywczych, dlatego są ważnym składnikiem diety.

Trochę inaczej wygląda sprawa z zielonymi pomidorami. Niedojrzałe owoce zawierają toksyny, w tym głównie solaninę i alkaloidy (m.in. tomatynę), które spożyte w nadmiarze mogą prowadzić do poważnych zatruć pokarmowych, zaburzeń ze strony układu nerwowego i krwionośnego, a w skrajnych przypadkach nawet do śmierci.

Wprawdzie najwięcej niebezpiecznych związków (głównie solaniny) znajduje się w zielonych ziemniakach i ich kiełkach oraz zielonych częściach pomidora (liściach, łodydze), mimo to zielone, niedojrzałe owoce również zawierają ich całkiem sporo.

Mimo ryzyka związanego z ich spożywaniem, zielone pomidory znajdują jednak swoich zwolenników i coraz częściej trafiają na nasze stoły. Dawniej wykorzystywano je w kuchni głównie ze względu na oszczędności, gdyż szkoda było wyrzucać pomidory, które pod koniec sezonu nie zdążyły dojrzeć, dlatego zaczęto przyrządzać z nich przetwory lub sałatki.

Wiara, że po przetworzeniu stają się bezpieczne, nie ma jednak uzasadnienia, gdyż toksyny zawarte w niedojrzałych owocach, nie ulegają łatwo rozpadowi np. pod wpływem wysokiej temperatury.

Obecnie jednak potrawy z zielonych pomidorów coraz bardziej nas intrygują i coraz częściej chcielibyśmy ich spróbować. Modne stały się między innymi:

• smażone zielone pomidory - z dodatkiem ostrej papryczki oraz czosnku, smażone na wolnym ogniu z przeznaczeniem na weki, podobnie jak konfitury,
• sałatka z zielonych pomidorów w zalewie - zielone pomidory z dodatkiem cebuli i marchwi zalewa się marynatą na bazie octu, wody i cukru oraz przypraw np. ziela angielskiego, liści laurowych, ziaren pieprzu,
• zielone pomidory kiszone - małe, zielone pomidory kiszone z dodatkiem kopru, czosnku i korzenia chrzanu.

Dość interesujące wyjdą się też plastry zielonych pomidorów obtoczone w jajku i panierce, a następnie smażone à’la schabowy.

Zielone pomidory dla wielu z nas wydają się bardzo atrakcyjne, choć trudno uznać je za zdrowe i całkiem bezpieczne. Wprawdzie porcja sałatki z ich udziałem, kilka plasterków kiszonki czy jarzynka do obiadu nie powinny nikomu zaszkodzić, ale zbyt częste spożywanie niedojrzałych pomidorów może być już niebezpieczne.

Ponieważ jednak na całym świecie ludzie lubią eksperymentować z jedzeniem, nierzadko sięgając po produkty, rośliny lub zwierzęta, uznane za trujące lub toksyczne, każdy amator zielonych pomidorów musi sam odpowiedzieć sobie na pytanie czy warto ich próbować i czy ich smak zrekompensuje ewentualne problemy ze strony układu pokarmowego.

Jeśli jednak nie chcemy ryzykować kłopotów zdrowotnych, a jednocześnie marzy nam się zielony pomidor na talerzu, skorzystajmy z propozycji hodowców, którzy wyszli naprzeciw naszym oczekiwaniom i stworzyli kilka odmian pomidorów w zielonym kolorze. Ich owoce po dojrzeniu pozostają zielone, ale ponieważ zbiera się je w fazie pełnej dojrzałości, nie stanowią już dla nas zagrożenia. Do najciekawszych odmian zielonych pomidorów należą m.in.:

• „Green Zebra” - gruntowa, silnie rosnąca odmiana o dość dużych, okrągłych, ciemnozielonych owocach, pokrytych licznymi, jasnymi lub żółtymi prążkami,
• „Absinthe - odmiana silnie rosnąca, wysoka, nadająca się do uprawy w gruncie i pod osłonami, owoce bardzo duże, zielone z delikatnym żółto-pomarańczowym rumieńcem na skórce,
• „Malachitowa Szkatułka” - odmiana bardzo wczesna, wysoka, wydająca duże owoce o zielonym miąższu i zielonej skórce pokrytej jasnożółtym rumieńcem,
• „Cherokee Green Pear” - odmiana silnie rosnąca i wymagająca palikowania, wydająca ciekawe owoce o gruszkowatym kształcie, zielonym miąższu i zielono-żółtej skórce,
• „Green Sausage” - bardzo ciekawa, wysoka odmiana o pękatych, mocno wydłużonych owocach, miąższ zielony, skórka zielona z żółtym prążkowaniem.