Miłośnicy ogórków i cukinii z niecierpliwością czekają na rozpoczęcie sezonu i możliwość zbioru warzyw z własnego ogródka. Trudno się temu dziwić, gdyż ich smak i zapach jest nieporównywalnie lepszy od smaku i zapachu warzyw kupowanych w sklepie.
Dlaczego ogórki i cukinie są gorzkie – wszystko przez kukurbitacynę
Za tak przykrą niespodziankę i gorzki smak ogórków i cukinii odpowiada pewna substancja, naturalnie występująca w liściach i pędach warzyw dyniowatych (właśnie do nich należą ogórki, cukinie, dynie, patisony). Tą substancją jest nią kukurbitacyna, która dzikim roślinom służyła do ochrony przed szkodnikami i pasożytami.
Co prawda uzyskane w wyniku prac hodowlanych odmiany jadalne są jej w dużym stopniu pozbawione, jednak nie całkowicie. I tu właśnie zaczyna się problem.

Co sprzyja temu, że ogórki i cukinie są gorzkie
Kukurbitacyna znajduje się głównie w zielonych częściach rośliny i kiedy warzywa mają zapewnione optymalne warunki do wzrostu i rozwoju, do owoców nie trafia, ale gdy warunki stają się niekorzystne, sytuacja się zmienia.
Duże wahania temperatur między dniem i nocą, przewlekła susza, zbyt wysoka temperatura i silne nasłonecznienie w ciągu dnia, a czasem również złe nawożenie roślin (zbyt mało azotu) sprawiają, że stężenie toksyny w warzywach rośnie i wraz z sokami trafia one już nie tylko do części zielonych, ale też do owoców (ogórki i cukinie botanicznie są owocami).
Jest to reakcja obronna rośliny, która próbuje przetrwać w trudnych warunkach.
Kukurbitacyna w nasionach - kupuj sprawdzone
Czasami zdarza się też, że gorycz w ogórkach i cukiniach pojawia się z innego powodu. Dostępne obecnie w handlu nasiona warzyw pochodzą z hodowli i zanim trafią do naszych ogrodów, są skrupulatnie badane, dlatego uprawiane z nich ogórki, dynie czy cukinie, nie przysparzają zwykle większych problemów.
Jeśli jednak samodzielnie „zabawimy się” w hodowcę lub jeśli w bliskim sąsiedztwie będziemy uprawiać jadalne i ozdobne odmiany dyniowatych (np. ozdobne dynie), możemy przenieść cechy dzikiej lub ozdobnej rośliny na roślinę jadalną (uprawną) i z pozyskać z niej nasiona, które dadzą egzemplarze rodzące owoce o gorzkim smaku.

Co zrobić z gorzkimi ogórkami i cukiniami
Tak czy inaczej, jeśli trafi nam się gorzki ogórek czy cukinia, nie jedzmy ich „na siłę”, ale od razu wyrzućmy. Znajdująca się w nich kukurbitacyna nie jest wprawdzie substancją śmiertelnie trującą, ale w większych ilościach jest toksyczna, dlatego jej spożycie może powodować problemy zdrowotne takie jak zatrucie pokarmowe, bóle brzucha, podrażnienie błony śluzowej przewodu pokarmowego czy biegunki.
Zdarzają się też doniesienia o dużo poważniejszych kłopotach zdrowotnych, związanych ze spożyciem gorzkich cukinii, dlatego z pewnością nie warto przyrządzać z nich jakichkolwiek potraw.
„Właściwe” obieranie niewiele pomoże
Wprawdzie istnieje obiegowa opinia, że można pozbawić ogórka goryczy, obierając go od strony jaśniejszej w kierunku szypułki (tak, gdzie owoc łączy się z pędem), ale w rzeczywistości ta technika się nie sprawdza.
Co prawda najwięcej toksyn faktycznie znajduje się w pobliżu szypułki owocu, gdyż to właśnie tą drogą substancja trafia z pędów do owoców, ale wraz z sokami trafia do całego warzywa, w tym także miąższu (również wewnątrz owocu), dlatego sposób obierania nie będzie miał dużego wpływu na obecną w owocu gorycz.

Co robić, żeby ogórki i cukinie nie były gorzkie
Lepsze rezultaty i większą nadzieję na uniknięcie gorzkich ogórków czy cukinii, daje dbałość o warunki, w jakich warzywa są uprawiane. Najlepsza droga do uzyskania smacznych warzyw to:
- pilnowanie odpowiedniej wilgotności podłoża,
- zacienianie szklarni lub tunelu latem (przez opryskanie odpowiednimi środkami zewnętrznej strony szyb np. wapnem z dodatkiem kredy, w handlu dostępne są też gotowe preparaty do cieniowania szklarni np. Ceres Parasolex lub rozciągniecie nad uprawami szklarniowymi specjalnych mat lub kurtyn cieniujących),
- utrzymywanie pod osłonami odpowiedniej temperatury (wietrzenie w ciągu dnia oraz zamykanie szklarni lub tunelu w chłodne noce).
Warto przy tym pamiętać, że o rośliny łatwiej zadbać pod osłonami niż w polu, choć obecnie to zadanie również staje się trudniejsze, gdyż podczas ekstremalnie gorących okresów pogodowych, jakie ostatnio się u nas zdarzają, pod osłonami także robi się piekielnie gorąco i trudno jest nad tym zapanować.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl
Polecane oferty
kup teraz

Ideal Lux Le Roy 73439
Lampa stołowa Le Roy TL1 Small 073439 Ideal Lux De…
kup teraz

Ideal Lux Lampka Nocna Led Okrągła Biała Cerchio Tl (1000112092)
Lampa stołowa CERCHIO TL sprawdzi się w pomieszcze…
kup teraz

Zuma Line Adana (5525BK)
Lampa stołowa ADANAKolekcja lamp stołowych ADANA t…
Polska w czołówce Europy! Jest raport CBRE