Krokosmie, czyli cynobrówki. Jak je uprawiać i pielęgnować

Kolorowe i egzotycznie wyglądające kwiatostany krokosmii, to wspaniała ozdoba każdego ogrodu. Rośliny dorastają do ok. 60-120 cm i mają długie, smukłe liście, przypominające wyglądem liście mieczyków. Ich nieduże, dzwonkowate, szeroko otwarte kwiaty, w intensywnych, płomiennych barwach (np. pomarańczowy, czerwony, żółty), zebrane są w wygięte, kłosowe kwiatostany i pojawiają się na pędach od lata (lipiec) do jesieni (październik).

Niestety, choć krokosmia (znana też pod nazwą cynobrówka i montbrecja) to roślina bardzo atrakcyjna, z jej uprawą mogą być w naszym kraju pewne problemy, gdyż gatunek pochodzi z dużo cieplejszego klimatu (rejony południowej Afryki) i pozostawiony w ogrodzie na zimę nie zawsze sobie poradzi.

Wprawdzie uprawiane w ogrodach krokosmie to wielokrotne mieszańce, z których część jest w stanie przetrwać zimę w gruncie pod przykryciem (np. z warstwy liści bądź igliwia), ale te delikatniejsze lub uprawiane w chłodniejszych rejonach kraju, każdego roku jesienią (przed przymrozkami) powinny być wykopane i przechowane do wiosny w chłodnym, ciemnym miejscu (temp. ok. 8-10º C), gdyż w gruncie zmarzną i wiosna nie podejmą wegetacji.

Niepełna mrozoodporność krokosmii nie powinna nas jednak zniechęcać do ich uprawy, bo przecież w ogrodach sadzimy wiele pięknych, ale okresowo wykopywanych na zimę roślin ozdobnych (np. dalie, mieczyki).

Przed zakupem bulw powinniśmy jednak ustalić, z jaką odmianą mamy do czynienia, bo tylko wtedy będziemy wiedzieli, jak z nią postępować. Decydując się na uprawę krokosmii powinniśmy też pamiętać, że rośliny są dość wymagające i jeśli chcemy, aby kwitły długo i obficie, musimy zapewnić im ciepłe, słoneczne i osłonięte od wiatrów stanowisko oraz żyzną, próchniczą, stale lekko wilgotna glebę, najlepiej o obojętnym odczynie pH.

Krokosmii nie wolno sadzić w cieniu ani na łatwo przesuszających się podłożach, gdyż nie będą kwitły i szybko stracą walory ozdobne. Rośliny cenią sobie również wilgotne powietrze, dlatego dobrze poczują się w ogrodzie, w którym znajduje się zbiornik wodny.

Ponieważ uprawiane w ogrodach krokosmie to najczęściej mieszańce, zwykle rozmnaża się je wegetatywnie za pomocą bulw, sadzonych do gruntu wiosną, na przełomie kwietnia i maja lub na początku maja (w tym samym terminie sadzi się również nowe bulwy). W naszym klimacie rośliny zawiązują nasiona i to nawet licznie, ale otrzymane z nich potomstwo raczej nie powtórzy cech odmianowych rośliny matecznej, dlatego nie warto ich zbierać i wykorzystywać do rozmnażania.

Do niedawna wybór odmian krokosmii, które mogliśmy uprawiać w ogrodach był ograniczony, ale ze względu na dużą popularność i wysokie walory ozdobne roślin, hodowcy każdego roku wprowadzają na rynek nowe i coraz bardziej atrakcyjne nowości. Wśród odmian uprawnych na uwagę zasługują między innymi:

• „Lucifer” - jedna ze starszych i stosunkowo odpornych odmian, która pod okryciem może zimować w gruncie, kwiaty jaskrawo czerwone, nieduże, ale liczne, wys. roślin ok. 1-1,2 m,
• „George Davison” - odmiana stosunkowo odporna, po okryciu, może zimować w gruncie; jedynie w chłodniejszych rejonach kraju, powinna być co roku wykopywana, kwiaty intensywnie żółte, wys. ok. 60 cm,
• „Voyager” - w cieplejszych rejonach kraju może zimować w gruncie pod okryciem, kwiaty duże, żółte, wys. ok. 70-80 cm.

Jest także wiele innych, równie pięknych, choć często też bardziej kapryśnych i delikatniejszych odmian, takich jak np.: „Emily McKenzie”, „Pluto”, „Meteore”, „Marjorie”, „Red King” czy „Firebird”, „Emberglow”, „Twilight Fairy Crimson” czy „Twilight Fairy Gold”.

Krokosmie to rośliny, które mogą mieć w ogrodzie wiele zastosowań. Najpiękniej wyglądają w jednogatunkowych, dużych grupach, gdyż wtedy ich liczne, jaskrawe kwiatostany tworzą ponad liśćmi kolorową chmurę kwiatów, ale równie dobrze prezentują się też w kompozycjach z innymi kwitami lata np. liliowcami, rudbekiami, nachyłkami, jeżówkami, pysznogłówkami, a także z ozdobnymi trawami.

Krokosmie mogą być też wspaniałą ozdobą balkonów i tarasów, gdyż doskonale nadają się do uprawy w pojemnikach (szczególnie odmiany karłowe). Ze względu na długie, sztywne łodygi, rośliny można też wykorzystywać na kwiat cięty.