Rośliny uprawiane w ogrodach lub w doniczkach bez odpowiedniego nawożenia mogą cierpieć z powodu niedożywienia. W prawdzie w naturze radzą sobie doskonale i same potrafią o siebie zadbać, ale w ogrodach uprawiane są w sztucznie stworzonych warunkach i zwykle w dużym zagęszczeniu, dlatego szybko wyczerpują z gleby składniki odżywcze, które należy systematycznie uzupełniać.
Czasami jednak tradycyjne nawożenie doglebowe z różnych względów nie wystarcza i mimo naszych wysiłków na roślinach zaczynają pojawiać się objawy niedoboru składników pokarmowych (np. chlorozy). Taka sytuacja może być wynikiem m.in. niewłaściwego nawożenia, zbyt wysokiej lub zbyt niskiej temperatury, niewłaściwego pH gleby, suszy, ulewnych deszczy lub szybkiego tempa wzrostu roślin.
Kiedy stosować nawozy dolistne
Na niedobory składników pokarmowych często cierpią m.in. rośliny kwasolubne, rosnące w podłożu o zbyt wysokim odczynie pH (np. azalie, różaneczniki, hortensje). Przez nieodpowiedni odczyn podłoża trudniej jest im pobierać składniki pokarmowe z gleby, przez co ich liście stają się blade i matowe, często z widocznymi na powierzchni blaszki marmurkowymi przebarwieniami. W takiej sytuacji przyda się oprysk nawozem wieloskładnikowym, zawierającym komplet niezbędnych mikro i makroelementów.
Objawy żółknięcia igieł świadczące o niedoborach pokarmowych (najczęściej magnezu), można zaobserwować też u iglaków, którym także pomoże interwencyjny oprysk nawozem z brakującym składnikiem. Także warzywa mogą manifestować braki pokarmowe (np. wapnia), które objawiają się np. suchą zgnilizną wierzchołkową owoców pomidora. W takiej sytuacji przyda się oprysk preparatem zawierającym wapń (np. saletra wapniowa).
Kiedy więc na naszych roślinach zaobserwujemy pierwsze oznaki osłabienia i wykluczymy infekcyjne przyczyny problemu, powinniśmy jak najszybciej zastosować nawożenie dolistnie. Dzięki temu składniki pokarmowe znacznie szybciej wnikną do tkanek rośliny niż przy nawożeniu doglebowym i w krótkim czasie pomogą jej odzyskać dobrą formę i zdrowy wygląd.
Nawożenie dolistne a tradycyjne nawozy
Nawożenie dolistne jest bardzo skuteczne, ale nie może zastąpić nawożenia tradycyjnego, gdyż większość roślin nie jest przystosowana do pobierania składników odżywczych przez liście tylko przez korzenie, więc na dłuższą metę takie dokarmianie będzie nie tylko niewystarczające, ale nawet szkodliwe.
Dlatego też nawożenie dolistnie to jedynie rozwiązanie tymczasowe, traktowane na ogół jako zabieg interwencyjny, szybko poprawiający kondycję roślin.
Rośliny, które wolą nawożenie dolistne
Wyjątkiem są niektóre rośliny doniczkowe (np. wiele storczyków i paproci), które bardziej cenią sobie nawożenie dolistne niż doglebowe. Przy nawożeniu dolistnym jest zmniejszone ryzyko zasolenia podłoża, jest to też naturalny sposób pobierania składników odżywczych przez epifity, czyli głównie storczyki i bromelie w tym popularne oplątwy.
Na rynku dostępne są preparaty do ich zasilania w postaci tzw. mgiełki nawozowej, którą możemy rozpylić na roślinie.
Większość takich preparatów oferowana jest z dozownikiem umożliwiającym oprysk roślin także na spodniej stronie liści (np. mgiełka nawozowa dla paproci lub do storczyków „Zielony dom”, odżywka lub nawóz do oplątw/tillandsii w sprayu).
Jak stosować nawozy dolistne i na co zwrócić uwagę
Stosując nawożenie dolistne roślin domowych, nie wolno natomiast opryskiwać gatunków o owłosionych liściach (np. sępolia fiołkowa), gdyż tego nie lubią.
Dokarmianie dolistne roślin ogrodowych też podlega pewnym regułom:
- Opryski należy wykonywać w dni pochmurne, bezdeszczowe i umiarkowanie ciepłe (temp. ok. 15-19°C), co pozwala preparatowi dłużej utrzymać się na liściach i zwiększa jego efektywność.
- Do oprysków wolno użyć jedynie takiego nawozu, którego producent dopuścił możliwość zastosowania dolistnego (np. Florovit Uniwersalny lub przeciw chlorozie, Substral Nawóz do hortensji Magiczna Siła, Superplon K Target, Nawóz ekologiczny do warzyw Geolia, Ekolist Standard – Ekoplon). Do nawożenia dolistnego można stosować także mocznik, jako źródło dobrze przyswajalnego azotu.
- Częstotliwość zabiegu i dawka preparatu także musi być zgodna z zaleceniami producenta (zwykle stosuje się o połowę niższą dawkę nawozu niż w przypadku nawożenia doglebowego), w przeciwnym razie roślinom grozi m.in. poparzenie liści.
