Soda oczyszczona w ogrodzie: opryski, zwalczanie szkodników i inne zastosowania

Soda oczyszczona to łatwo dostępny i ekologiczny środek, który ma bardzo wiele zastosowań. Warto wiedzieć, że soda oczyszczona to potoczna nazwa wodorowęglanu sodu (NaHCO3). To nieorganiczny związek chemiczny, występujący w naturze (również w ludzkim organizmie). Pozyskuje się go z tzw. sody śnieżnej (trony) w wyniku różnych procesów, obejmujących m.in. gniecenie, wypłukiwanie, podgrzewanie, dodaje się także dwutlenek węgla.

Soda oczyszczona ma bardzo szeroki zakres zastosowań. Ze względu na właściwości spulchniające dodaje się jej do wypieków (jako środek spożywczy jest oznaczona symbolem E500b). Ale ma również właściwości wybielające i czyszczące, a do tego zmiękcza wodę, co sprawia, że jest niemal niezastąpiona podczas ekologicznych porządków. Jest nieszkodliwa dla zdrowia (w odpowiednich ilościach), co sprawia, że można ją stosować do łagodzenia pewnych dolegliwości (np. zgagi), ale może też służyć do pielęgnacji ciała. Soda oczyszczona jest też bardzo łatwo dostępna - można ją kupić za niewielką cenę w każdym sklepie spożywczym.

Dowiedz się więcej: Jak stosować sodę dla zdrowia i urody i na co uważać

Jednak soda oczyszczona przyda się nie tylko w domu. Można z niej korzystać również w ogrodzie. Trzeba jednak pamiętać o jej dwóch cechach: po pierwsze – jest lekko żrącą substancją. Po drugie – to zasada i ma działanie neutralizujące kwasy (co oznacza, że może zmieniać odczyn ziemi, który jest ważny dla wielu roślin). Zobacz, jak wykorzystać sodę w ogrodzie, z pożytkiem dla roślin.

Uwaga: nie stosujmy sody bezpośrednio na rośliny, bo je zniszczymy. Przestrzegajmy też zalecanych dawek. 

Sodę oczyszczoną można wykorzystywać do oprysków przeciw mszycom. Ale taki oprysk z sody pomoże się pozbyć również innych uciążliwych szkodników, takich jak roztocza (w tym przędziorki oraz szpeciele, które żerują zarówno na roślinach ozdobnych, w tym domowych, jak i uprawnych). Oprysk z sody warto stosować także przeciw mączlikom (to tzw. „białe muszki”, które szczególnie chętnie żerują na warzywach kapustnych, ale nie tylko).

Przepisów na opryski z sody przeciw szkodnikom jest kilka. Oto one kilka przykładów:

Łatwy do przygotowania i wygodny w użyciu jest oprysk z sody i płynu do naczyń lub szarego mydła. W 1,5 litra ciepłej wody rozpuszczamy płaską łyżeczkę sody oczyszczonej. Dodajemy kilka kropel płynu do naczyń. Zamiast płynu do naczyń można użyć mydła potasowego – ok. 1/5 łyżeczki. Zarówno płyn, jak i mydło sprawi, że środek pozostanie na roślinie, a nie spłynie z niej.

Innym sposobem na pozbycie się mszyc i innych szkodników roślin jest oprysk z sody i oleju. Ćwierć łyżeczki sody oczyszczonej rozpuszcza się w litrze wody i dodaje pół łyżeczki oleju jadalnego. Dodatek oleju sprawia, że oprysk „trzyma się” na roślinie, ale pomaga też zniszczyć owady (uniemożliwia im oddychanie). Innym wariantem tego przepisu jest rozpuszczenie 1 łyżeczki sody w 1/3 szklanki oleju. Następnie 2 łyżeczki tego roztworu rozpuszcza się w szklance wody i stosuje jako oprysk (wystarcza na kilka zastosowań).

Soda pomoże również zwalczać choroby grzybowe, w tym mączniaka, który jest równie popularny, co uciążliwy (bardzo często atakuje m.in. floksy, róże, berberysy, ale też wiele innych roślin). Trudnym do przeoczenia objawem tej choroby jest biało-szary nalot pokrywający liście i pędy. Oprysk z sody można stosować także na inne choroby grzybowe, które często pojawiają się na roślinach ogrodowych, takie jak plamistość liści czy rdza.

Oprysk na mączniaka robi się podobnie jak oprysk na mszyce. W litrze wody rozpuszcza się ½ łyżeczki sody i dodaje 5 ml szarego mydła (najlepiej, żeby było to mydło potasowe; są także dostępne tzw. mydła ogrodnicze).

Opryski z sody, podobnie jak inne ekologiczne środki, są skuteczne, ale nie działają tak radykalnie i szybko, jak środki chemiczne. Dlatego opryski przeciw szkodnikom i chorobom trzeba powtarzać kilka razy, w odstępie 5-7 dni. Warto też je stosować jak najwcześniej po zauważeniu mszyc itp. lub pierwszych objawów choroby, bo wtedy będą najskuteczniejsze. Ważna jest tu systematyczność stosowania. Natomiast nie kierujmy się metodą „im więcej, tym lepiej”, bo nawet naturalne środki mogą uszkodzić rośliny, szczególnie młode. Dlatego nie zmieniajmy proporcji składników.

Uwaga: jeśli na roślinach zaatakowanych przez mszyce są larwy biedronek lub złotooków, które zjadają szkodniki, zastanówmy się nad opryskiem. Bo nawet ekologiczny, przy bezpośrednim kontakcie, zaszkodzi również tym pożytecznym owadom.

Mrówki w ogrodzie pełnią pożyteczną rolę i nie należy ich zwalczać w każdym przypadku. Ale w niektórych przypadkach mogą być uciążliwe. Ich dodatkową wadą jest to, że wspomagają mszyce. Jeśli koniecznie chcemy pozbyć się mrówek, możemy również zastosować sodę. Wystarczy posypać nią miejsca, z których chcemy pozbyć się mrówek. Uważajmy jednak na rośliny, bo bezpośrednio zastosowana soda uszkodzi je, a zastosowana w większych ilościach - przeniknie do ziemi i może ograniczyć rozwój roślin.

Sodę na mrówki można również wymieszać z cukrem pudrem. Uwaga: soda zabije mrówki. Zanim sięgniemy po tak radykalną metodę – wypróbujmy cynamon. Mrówki nie znoszą jego zapachu, jednak bezpośrednio nie jest on dla nich szkodliwy. Wystarczy rozsypać cynamon na ich ścieżkach, czy w miejscach, z których chcemy się ich pozbyć.

Jeśli zauważymy mrówki wędrujące po roślinach, to najprawdopodobniej znajdują się na nich mszyce (mrówki zjadają wytwarzaną przez nie spadź, natomiast nie są zainteresowane roślinami). W takim przypadku – trzeba pozbyć się przede wszystkim pozbyć mszyc.

Właściwości sody można także wykorzystać do walki z chwastami, bo może ona służyć jako naturalny herbicyd. Jednak sodę na chwasty warto stosować w tych miejscach, gdzie nie uprawiamy innych roślin (uszkodzi ona wszystkie). Dobrze sprawdzi się np. do oczyszczania szczelin między płytami lub kostkami na ścieżkach i tarasach. Sodą można posypać młode rośliny, co zahamuje ich rozwój (tak samo można wykorzystać ocet).

Jednak najskuteczniejszą metodą jest najpierw ręcznie usunąć chwasty, a potem posypać miejsca sodą. Dzięki temu nie będą odrastać. Pamiętajmy jednak, że soda przeniknie do ziemi. Może więc też ograniczyć rozwój innych roślin. Nie stosujmy jej też przy roślinach, które lubią kwaśną ziemię (rododendrony, hortensje, magnolie), bo soda zmienia podnosi poziom pH (zmienia odczyn ziemi na bardziej zasadowy).

Soda może mieć jeszcze jedno zastosowanie dla roślin – tym razem ciętych. Niewielką ilość należy wsypać do wazonu i rozpuścić w wodzie. Soda odkazi wodę (a także ją zmiękczy), co przedłuży trwałość kwiatów.