Trawy ozdobne do dużego i małego ogrodu. Gatunki i uprawa

licencja CC BY-SA 4.0

Trawy są po prostu piękne, szczególnie kiedy kwitną. Ich kwiaty wprawdzie są bardzo niepozorne, jednak całe kłosy, z dekoracyjnymi plewkami, wyglądają bardzo efektownie. Poza tym zdobią trawy jeszcze długo po tym, kiedy przekwitną. Niekiedy utrzymują się niemal do kolejnej wiosny, a w zimowym ogrodzie prezentują się wyjątkowo efektownie. Kłosy traw są też bardzo wdzięcznym dodatkiem do bukietów, szczególnie suchych.

Trawy ozdobne mogą mieć też kolorowe liście. Przebarwione na różne odcienie czerwieni, bordo, po niemal czarne. Ale mogą je też zdobić kolorowe pasy. Najczęściej biegną one wzdłuż liści, ale mogą też w poprzek (np. u miskanta odmiany Zebrinus).

Wśród traw ogrodowych znajdziemy i gatunki wieloletnie, i jednoroczne. Są też takie, które teoretycznie są wieloletnie, ale nie są w pełni odporne na mróz. Wymagają więc solidnego zabezpieczenia na zimę, albo zimowania w chłodnych pomieszczeniach. Te oraz inne podstawowe informacje dotyczące uprawy, podajemy przy opisach poszczególnych gatunków.

Jednak ogólną zasadą jest to, żeby trawy, szczególnie te bardziej wrażliwe, ścinać dopiero wiosną (delikatniejsze można też „wyczesywać” usuwając stare źdźbła spomiędzy nowych liści). Dobrym sposobem na zimowanie traw jest związanie ich liści w rodzaj chochoła. Można je także zapleść w jakiś rodzaj warkocza. Wygląda do bardzo efektownie, a wcale nie jest trudne. Takie chochoły czy warkocze lepiej chronią bryłę korzeniową przez mrozem niż liście i źdźbła zostawione luzem.

Polecamy też: Piękne paprocie do ogrodu

Trawy ozdobne mają bardzo zróżnicowane rozmiary. Są wśród nich prawdziwe giganty, jak trawy pampasowe i niektóre miskanty, ale jest i sporo gatunków średnich rozmiarów, a nawet całkiem małych. Wiele też zależy od odmiany, bo nawet teoretycznie duże trawy mają odmiany karłowe. Te średnie i mniejsze z powodzeniem można uprawiać nie tylko w gruncie, ale też w donicach.

Trawy ozdobne pięknie komponują się z wieloma kwiatami. Można je sadzić m.in. z jeżówkami, rudbekiami, szałwiami, przetacznikami, kocimiętkami. Oczywiście dobieramy gatunki nie tylko pod względem wyglądu, ale też zbliżonych wymagań uprawowych.

Piękną kompozycję można stworzyć także z samych traw. To szczególnie dobry pomysł do ogrodów nowoczesnych i minimalistycznych.

Sadząc trawy ozdobne trzeba wykazać się pewną cierpliwością, bo zakwitają one dopiero latem (najczęściej w lipcu-sierpniu). Ale są niepowtarzalną ozdobą późnoletniego, jesiennego, a nawet zimowego ogrodu.

Oto 13 pięknych traw ozdobnych do dużych i małych ogrodów.

Rozplenice japońskie

Rozplenice japońskie (zwane też piórkówkami japońskimi) to wyjątkowo uniwersalne i piękne trawy. Mają dużo odmian o zróżnicowanym wyglądzie kłosów, ale też różnej wielkości – od dużych (1,2-1,5 m wys. np. odmiany Big Boy, Lady U), przez średnie (ok. 50-60 cm wys., np. Hameln) do niskich (30-40 cm, np. Burgundy Bunny). Ich kłosy mogą też mieć różne kolory – od ciemnych, fioletowych, po biało-srebrzyste. Przepięknie prezentuje się rozplenica Rubrum o bordowych liściach i bordowo-srebrnych kłosach. Rozplenice kwitną od sierpnia do października.

Rozplenice japońskie potrzebują słońca, docenią też zaciszne stanowisko. Lubią żyzną i próchniczą ziemię, która powinna być przepuszczalna i lekko wilgotna. Niestety rozplenice nie są w pełni odporne na mróz (szczególnie wrażliwe są odmiany o kolorowych liściach). Na zimę trzeba je zabezpieczyć. Najczęściej ich sadzonki nie są przesadnie drogie, więc warto je sadzić nawet jako rośliny jednoroczne. Te trawy można uprawiać również w donicach (szczególnie te niższe).

Rozplenica słoniowa

Ta kuzynka rozplenic japońskich wygląda niezwykle efektownie, szczególnie odmiana Vertigo. Jest duża i szybko rośnie – może osiągać ok. 120 cm wys., ale jej liście przewieszają się, więc wysokość jest nieco złagodzona. Ta trawa tworzy piękne kępy, ale nie jest ekspansywna. Jej ozdobą są liście w ciemnopurpurowym, niemal czarnym kolorze. Znakomicie wygląda w połączeniu z kolorowymi kwiatami. Na rabacie można ją wykorzystać jako dominantę.

Rozplenica słoniowa Vertigo najlepiej rośnie w słońcu. Radzi sobie też w półcieniu, ale wtedy jej liście mogą nieco słabiej wybarwiać się. Ze względu na intensywny wzrost, potrzebuje żyznej ziemi i nawożenia w sezonie. Za to, poza przedłużającymi się okresami suszy, nie wymaga podlewania (podchodzi z afrykańskich sawann). Ta trawa niestety w niewielkim stopniu jest odporna na mróz w i Polsce z zasady nie zimuje w gruncie. Można ją przechować w donicy w chłodnym i jasnym pomieszczeniu lub potraktować jako roślinę jednoroczną.

Hakonechloa, czyli trawa bambusowa

Ta trawa, o niezbyt wygodnej nazwie, prezentuje się bardzo ładnie. Nie jest zbyt wysoka (30-60 cm wys.), a jej liście tworzą rozłożyste kępy. Nadaje się również do niezbyt dużych ogrodów, a także donic. Hakonechloa ma kilka atrakcyjnych odmian o liściach pokrytych kolorowymi paskami (np. Aureola, Albostriata, Stripe It Rich) albo o złocistym kolorze (odmiana All Gold).

Trawa bambusowa może rosnąć w słońcu lub półcieniu. Trzeba zadbać o to, żeby podłoże było wilgotne, ale przepuszczalne. Nie lubi suszy, ale na mokra ziemia też jej nie służy, szczególnie zimą. Hakonechloa jest wieloletnia, wymaga zabezpieczenia przed mrozem.

Miskanty

Miskanty to bardzo okazałe trawy. Dorastają nawet do 2 m wysokości, ale są także mniejsze odmiany (choć i one osiągają ok. 80-90 cm wys.). Mają ładne, przewieszające się liście, niekiedy poprzecznie paskowane (np. odmiana miskanta chińskiego Zebrinus). Pięknie też kwitną, tworząc wiechowate kwiatostany, często o różowym lub czerwonawym zabarwieniu. Przekształcają się one w równie ozdobne, puszyste i srebrzyste owocostany. Ciekawe poskręcany kwiaty ma np. odmiana miskanta chińskiego Bouclé.

W ogrodach najczęściej uprawia sięmiskant chiński (Miscanthus sinensis) oraz jego liczne odmiany. Ta trawa tworzy okazałe kępy, ale nie jest ekspansywna. Inaczej wygląda sprawa z również spotykanym miskantem cukrowym (Miscanthus sacchariflorus). Wyglądem ogólnym bardzo przypomną miskant chiński, jednak w przeciwieństwie do niego tworzy liczne podziemne rozłogi i szybko się rozrasta. Sadząc go, warto zadbać o bariery korzeniowe, tym bardziej że roślina jest odporna na mniej sprzyjające warunki uprawowe.

Miskanty są dość łatwe w uprawie. Lubią słońce i żyzną, przepuszczalną oraz lekko wilgotną ziemię. Są odporne na suszę oraz mróz (zabezpieczyć warto tylko młode miskanty chińskie).

Kostrzewy

Kostrzewy mają bardzo dużo gatunków, a wiele z nich rośnie dziko w Polsce. W ogrodach uprawia się kilka gatunków. Warto zwrócić uwagę przede wszystkim na kostrzewę siną, zwaną też popielatą (Festuca cinenera, Festuca glauca). Jest to niewysoka trawa (do ok. 25-30 cm), tworząca regularne, kuliste kępy. Jej liście mają charakterystyczne szaroniebieskie zabarwienie (wyjątkiem jest odmiana Golden Toupee o żółtozielonych liściach). Kostrzewa sina kwitnie dość wcześnie (maj-lipiec). Kiedy jej kwiatostany pożółkną i przestaną być ładne, warto je ściąć.

Ta trawa doskonale nadaje się m.in. na skalniaki i do uprawy w donicach. Ale ładnie też wygląda w zestawieniach z innymi trawami.

Kostrzewa sina lubi dość specyficzne warunki – musi mieć słońce i przepuszczalną, raczej ubogą ziemię (może być nawet piaszczysta). Nie należy jej nawozić, doskonale znosi suszę i jest odporna na mróz.

W ogrodach uprawia się głównie dwie rośliny o tej wdzięcznej nazwie. Jest to drżączka średnia, która również rośnie w Polsce dziko oraz drżączka większa, uprawiana jako roślina ozdobna. Obydwa gatunki mają bardzo ładne kłoski, które drżą nawet przy delikatnym wietrze. Obie osiągają podobne rozmiary (ok. 50 cm wys.), ale drżączka większa ma zdecydowanie bardziej okazałe kłoski. Jest ona jednoroczna, w odróżnieniu od wieloletniej drżączki średniej.

Obie te trawy najlepiej rosną w słonecznych lub lekko ocienionych miejscach, na żyznych i przepuszczalnych ziemiach (drżączka średnia radzi sobie też na gorszych). Teoretycznie są odporne na susze, ale wtedy gorzej kwitną, więc jeśli dłużej nie pada, warto je podlewać.

Dmuszek jajowaty

Pod tą wdzięczną nazwą kryje się równie wdzięczna roślina. To niska trawa, która w naturze rośnie w rejonie Morza Śródziemnego. Jest jednoroczna. Ma długie, wąskie liście, pokryte srebrzystymi włoskami. Jednak jej najbardziej ozdobną częścią jest jajowaty, bardzo gęsty i puszysty białokremowy kwiatostan (jej botaniczna nazwa „Lagurus” oznacza zajęczy ogon i właśnie z nim kojarzy się kwiatostan dmuszka). Bardzo często jest on wykorzystywany w suchych bukietach, ale również w ogrodzie wygląda bardzo ładnie. Można go posiać wiosną na skalniakach, rabatach, wzdłuż ścieżek, a także do donic.

Dmuszek ma niewygórowane wymagania. Musi mieć słońce i raczej ubogą, koniecznie przepuszczalną ziemię (np. piaszczystą). Dobrze znosi suszę i nie trzeba go nawozić (na zbyt żyznej ziemi będzie miał dużo liści, ale niewiele kwiatów).

Ostnice mają sporo gatunków. Warto zwrócić uwagę na niezwykle atrakcyjną ostnicę cieniutką (Stipa tenuissima) odmiany Pony Tails. Ta trawa jest średniej wysokości (do 60 cm) i wygląda bardzo delikatnie, ale jeśli komuś marzy się falujący łan traw (nawet o kilkudziesięciu centymetrów kwadratowych), to idealny wybór. Ostnica Pony Tails tworzy niezbyt duże, ładne kępy. Ma wąziutkie i delikatne liście oraz źdźbła zwieńczone długim, puchatym kwiatostanem. Całość rzeczywiście może kojarzyć się z ogonem kucyka, zgodnie z nazwą tej odmiany. Ta trawa delikatnie faluje nawet przy lekkich podmuchach wiatru i wygląda bardzo malowniczo.

Ostnica również lubi nasłonecznione stanowiska, urośnie na ziemi średniej jakości. Ważne, żeby ziemia nie była ciężka, a zimą – nie gromadziła wilgoci. Latem warto ją podlewać, jeśli dłużej nie pada (przetrwa i bez tego, ale nie będzie ładnie wyglądać). Ta trawa jest wieloletnia i choć nie jest w pełni mrozoodporna, na odpowiednich stanowiskach dobrze zimuje.

Podpowiadamy: Jak uprawiać ładne i kwitnące pnącze - wilec klapowany, zwany miną

Trawa pampasowa

Trawa pampasowa bywa też nazywana kortaderią. To najbardziej spektakularna z traw ozdobnych, ale też najbardziej wymagająca (w polskim klimacie). Z dużej kępy zielonych liści, które przewieszają się na zewnątrz, wyrastają pędy zwieńczone dużymi, puszystymi kwiatostanami. Same kwiatostany mogą mieć 50 cm długości, a cały pęd – nawet do 3 m wysokości. Jest też odmiana karłowa (Pumila), która dorasta do ok. 1 m wys.

W trawie pampasowej najpiękniejsze są jej kwiatostany. Ale trzeba wiedzieć, że ta roślina jest dwupienna – osobno występują egzemplarze męskie i żeńskie. I choć męskie również kwitną, to znacznie okazalsze kwiaty mają rośliny żeńskie. Poza tym trawa pampasowa pochodzi z cieplejszego klimatu niż polski i trzeba jej zapewnić bardzo dobre warunki, żeby ładnie kwitła. Miejsce musi słoneczne, ale też osłonięte i zaciszne. Ziemia bardzo żyzna, a roślinę warto też nawozić (dobrze sprawdzają się nawozy organiczne oraz z większą zawartością fosforu i potasu).

W dodatku ta trawa jest wrażliwa na mróz. Zimą jej podłoże nie może być mokre (latem powinno być wilgotne). Wymaga też osłonięcia przed mrozem. Można ją także uprawiać w donicy i zimować w pomieszczeniu, ale potrzeba na to sporo miejsca.

Mozga trzcinowata

Mozga trzcinowata to z kolei jedna z łatwiejszych w uprawie i popularnych od dawna traw ozdobnych. Występuje dość powszechnie w Polsce i jest rośliną pastewną. Ma jednak interesujące odmiany ozdobne. Są to odmiany Picta, Feesey i Dwarf Garters o liściach w podłużne, biało-zielone pasy. Jest też odmiana o liściach zielono-żółtych (Luteopicta). Mają też ładne kwiatostany, ale najbardziej ozdobne są liście. Odmiany ozdobne dorastają od 50 do 120 cm.

Trzeba jednak wiedzieć, że mozgi mogą się nadmiernie rozrastać przez podziemne kłącza (szczególnie Picta i Luteopicta). Z tym problemem można sobie poradzić sadząc je np. w kubłach lub wkopując bariery korzeniowe. W dużych ogrodach tę cechę można wykorzystać do łatwego zagospodarowania większej przestrzeni.

Mozgi ozdobne mogą rosnąć w słońcu lub lekkim cieniu. Najbardziej odpowiada im bardzo wilgotna ziemia (można nim obsadzać brzegi oczek wodnych, strumieni itp.), ale radzą sobie też na suchszej.

Imperata cylindryczna

Imperata cylindryczna to ciekawa trawa. Naturalnie występuje m.in. w Azji i Australii, gdzie porasta duże tereny, a jej rozprzestrzenianiu się służą… pożary. Jednak w polskich ogrodach uprawia się tylko jedynie odmiany ozdobne, w szczególności Red Baron. Ze względu na niezwykłą barwę oraz „poręczne” rozmiary jest to jedna z ciekawszych i coraz bardziej popularnych traw. Imperata Red Baron tworzy ładne kępy, o wysokości do 50 cm. Jej liście wiosną mają czerwone wierzchołki, ale z czasem ten kolor obejmuje coraz większą część liścia. Jesienią są całe intensywnie purpurowe. W polskich warunkach rzadko kwitnie, ale kolor liści jest dostateczna ozdobą.

Aby liście imperaty dobrze wybarwiały się potrzebują słońca. Trawa poradzi sobie też w lekkim cieniu, ale nie liczmy wtedy na intensywne kolory. Poza tym miejsce powinno być zaciszne, a ziemia żyzna (warto ją zasilać nawozami bogatymi w potas). Podłoże powinno być też przepuszczalne. Ta trawa dobrze sobie radzi z przejściową suszą. Na zimą wymaga zabezpieczenia. Nadaje się też do uprawy pojemnikowej.

Obiedka szerokolistna

Ta trawa nie jest zbyt znana, ale warto na nią zwrócić uwagę, bo jest ładna, niezbyt wymagająca i wieloletnia. Jej liście tworzą ładne kępy i mają żywy, jasnozielony kolor. Zgodnie z nazwą – są dość szerokie (jak na trawę). Osiągają 100-120 cm wysokości. Jednak największą ozdobą tej trawy są kwiatostany, o kształcie mocno spłaszczonych kłosów. Ich kolor zmienia się z zielonego do jasnobrązowego.

Ta trawa może rosnąć w słońcu lub lekkim cieniu, najlepiej w zacisznym miejscu, na w miarę żyznej i lekko wilgotnej glebie. Jest odporna na mróz. W dobrych warunkach ładnie rozrasta się, ale nie jest uciążliwa.

Przyostnia włosowata

Przyostnia, zwana też muhlenbergią lub trawą włosowatą, to kolejna trawa o niezwykłym kolorze – tym razem kłosów. Są one delikatne i zwiewne i mają intensywnie różowy kolor, który z czasem przechodzi w srebrzysty. Ta trawa jest średniej wysokości (do 60 cm). Liście są rurkowate, wąskie i sztywne.

Przyostnia, podobnie jak większość traw lubi słońce, powinniśmy też dla niej wybrać zaciszne miejsce. Ziemia powinna być żyzna, przepuszczalna oraz umiarkowanie wilgotna (znacznie lepiej zniesie suszę niż zalane korzenie).

Niestety te trawa jest wrażliwa na mróz. Można zaryzykować jej zimowanie w najcieplejszych regionach kraju, pod dobrym okryciem na wypadek mrozu. Można ją także uprawiać w doniczkach i zimować w pomieszczeniu.