Praktyczny przewodnik po hortensjach. Ważne różnice w wyglądzie i uprawie

To ważne, bo różnią się one znacznie wymaganiami dotyczącymi np. przycinania czy zimowania. Nie wiedząc, jaki gatunek hortensji mamy i nieodpowiednio ją pielęgnując, możemy nawet przez lata nie doczekać się kwiatów. Dlatego warto ustalić, jaki gatunek hortensji jest w naszym ogrodzie. Przedstawiamy pięć popularnych gatunków hortensji, ich najważniejsze wymagania i różnice między nimi.

Wszystkie hortensje najlepiej rosną w zacisznych, osłoniętych miejscach. Lubią żyzne, próchnicze i przepuszczalne ziemie. Większość gatunków woli gleby lekko kwaśne i źle rośnie na wapiennych i zasadowych.

Wszystkie też mają duże zapotrzebowanie na wodę i trzeba je regularnie podlewać (ich botaniczna nazwa – Hydrangea wręcz znaczy „naczynie na wodę”). Lubią wilgotną ziemię, ale nie znoszą stojącej wody.

Przejdźmy do tego, co różni poszczególne gatunki hortensji.

Hortensje ogrodowe

Wygląd hortensji ogrodowej (Hydrangea macrophylla)

• Przycinanie. Bardzo ważne jest to, że hortensji ogrodowych prawie wcale się nie przycina (kwitną one na starszych pędach). Usuwa się tylko kwiatostany (tuż pod nasadą), a najlepiej zrobić to wczesną wiosną.
• Odporność na mróz. Hortensje ogrodowe nie są w pełni odporne na mróz. Wymagają okrycia na zimę. W dodatku zawiązują pąki już w poprzednim sezonie i to dla nich mróz jest szczególnie niebezpieczny. Nawet jeśli pędy nie przemarzną, to pączki - owszem i hortensja nie zakwitnie.
• Stanowisko. Hortensje ogrodowe najlepiej rosną w półcieniu.

Hortensje bukietowe

Wygląd hortensji bukietowych (Hydrangea paninculata)
Hortensje bukietowe z roku na rok stają się coraz bardziej popularne. Ich kwiatostany są wydłużone i stożkowate – to bardzo charakterystyczna cecha. Mają kwiaty białe, żółtawe, zielonkawe lub w odcieniach różu. Niektóre odmiany podczas kwitnienia zmieniają kolor od białych wczesnym latem do niemal bordowych jesienią. Jednak ich kolor nie jest związany z odczynem gleby.

• Przycinanie. Hortensje bukietowe co roku wiosną trzeba mocno przyciąć.
• Odporność na mróz. Hortensje bukietowe są dość odporne na mróz. Okrycia wymagają w zimniejszych regionach kraju. Przymrozki nie zagrażają ich kwitnieniu (chyba że pojawią się bardzo późną wiosną), bo hortensje bukietowe kwitną na nowo wypuszczonych pędach.
• Stanowisko. Hortensje bukietowe mogą rosnąć i w półcieniu, i w słońcu.

Wygląd hortensji krzewiastych (Hydrangea arborescens)
Hortensje krzewiaste, zwane też drzewiastym albo drzewkowatymi. Jednak ta nazwa jest myląca, bo hortensja tego gatunku nie ma pokroju drzewa. Jest dość wysoka – może dorastać do 1,5-2 m. Kwiatostany hortensji krzewiastej są kuliste i naprawdę wielkie (mogą mieć średnicę nawet 30 cm), natomiast poszczególne kwiaty, które je tworzą są dość drobne. Hortensje krzewiaste kwitną na biało, ale mogą też mieć zielonkawe, kremowe lub różowawe zabarwienie.

Ważne w uprawie hortensji krzewiastych

• Przycinanie. Hortensje krzewiaste przycina się każdej wiosny (słabiej młode krzewy, bardziej intensywnie – starsze).
• Odporność na mróz. Hortensje krzewiaste są odporne na mróz i nie wymagają okrycia. Za to podczas kwitnienia przydają im się podpory, pomagające podtrzymywać ciężar kwiatostanów.
• Stanowisko. Hortensje krzewiaste dobrze rosną w półcieniu i cieniu.

Wygląd hortensji pnących (Hydrangea petiolaris)
Hortensje pnące nie są bardzo popularne, a szkoda. Ich nazwa akurat jest trafna – to pnącza. Kwitną na biało, a ich kwiatostany są silnie spłaszczone. Hortensja pnąca wspina się po podporach za pomocą korzeni przybyszowych. Może też służyć jako roślina okrywowa.

Ważne w uprawie hortensji pnącej

• Przycinanie. Hortensja pnąca nie wymaga przycinania (wiosną przeprowadza się tylko cięcie sanitarne; jeśli chcemy skrócić zbyt rozrośnięte pędy należy to zrobić po kwitnieniu).
• Odporność na mróz. Hortensja pnąca jest w pełni mrozoodporna (jedynie nowo posadzone rośliny można zabezpieczyć przed mrozami).
• Stanowisko. Hortensja pnąca dobrze rośnie w cieniu i półcieniu.

Hortensje dębolistne

Wygląd hortensji dębolistnych (Hydrangea quercifolia)
Hortensje dębolistne mają atrakcyjny wygląd. Ich kwiatostany są mocno wydłużone, stożkowate (dłuższe i luźniejsze niż u hortensji bukietowych). Kwitną na biało, czasem z różowawym odcieniem. Hortensja dębolistna ma charakterystyczne liście – bardzo mocno powcinane, klapowe, które właśnie przypominają liście dębu. Jesienią liście przebarwiają się na czerwono.

• Przycinanie. Hortensja dębolistna nie wymaga regularnego cięcia. Jeśli chcemy skrócić pędy, trzeba to zrobić zaraz po kwitnieniu. Cięcie sanitarne wykonuje się wiosną, wtedy też usuwa się przekwitłe kwiatostany (nie niżej niż para pierwszych pąków).
• Odporność na mróz. Hortensje dębolistne nie są odporne na mróz. Wymagają okrycia i są polecane do uprawy w cieplejszych regionach Polski.
• Stanowisko. Hortensja dębolistna dobrze rośnie w półcieniu i słońcu.