Choroby roślin to prawdziwe utrapienie każdego ogrodnika. W sezonie patogeny potrafią skutecznie zniszczyć plony warzyw i owoców oraz rośliny ozdobne, dlatego walka z nimi to konieczność. Problemy nie kończą się jednak wraz z końcem sezonu wegetacyjnego, gdyż formy przetrwalnikowe patogenów, często zimują na resztkach pożniwnych, a także na cebulkach i nasionach. Taki skażony materiał siewny w kolejnym roku daje początek nowym infekcjom, dlatego należy zadbać, aby nie stał się źródłem problemów. W tym celu stosuje się zaprawianie nasion i cebulek przeciwko chorobom.
Niestety, w uprawie amatorskiej dostępność gotowych preparatów jest mocno ograniczona i z roku na rok zawęża się jeszcze bardziej, dlatego albo musimy kupić gotowy materiał siewny zaprawiony przez producenta albo posiłkować się nielicznymi środkami ochrony roślin, przewidującymi takie zastosowanie. Możemy też zdecydować się na produkty ekologiczne lub zaprawianie nasion domowymi metodami.
Dwa sposoby zaprawiania nasion i cebul
Bez względu na to, jaki sposób i środek wybierzemy, możemy wykonać zaprawianie na sucho lub na mokro. Zaprawianie na sucho polega na dokładnym obtoczeniu nasion lub cebulek sproszkowaną zaprawą i pozostawieniu ich w preparacie na określony czas. Aby nie być narażonym na wdychanie lub osiadanie na błonach śluzowych toksycznego proszku chemicznego, podczas pracy należy osłonić usta i nos maseczką, a oczy okularami. Można też wsypać zaprawę do słoika, włożyć do niego cebule lub nasiona, zakręcić i dokładnie wymieszać.
Z kolei zaprawianie na mokro polega na moczeniu nasion lub cebulek w roztworze wybranego preparatu. Taki zabieg jest trudniejszy, ale skuteczniejszy, gdyż substancje aktywne dokładnie wnikają we wszystkie szczeliny cebulek i nasion, a wilgoć inicjuje proces kiełkowania i przyspiesza rozwój roślin.
Gotowe zaprawy do nasion i cebul
Obecnie na rynku nie ma dedykowanych zapraw nasiennych do nasion lub cebul (pozostały tylko nieliczne preparaty do zaprawiania zbóż), gdyż wiele środków ze względu na ich toksyczność została wycofana (np. Rovral Aquaflo 500 SC, Zaprawa nasienna T). Można jedynie posiłkować się innymi preparatami grzybobójczymi jak np. Kaptan Zawiesinowy 50 wp, w którym producent zaleca moczyć cebule kwiatów ozdobnych (np. tulipany, narcyzy) przez ok. 30 min. przed sadzeniem (stężenie ok. 0,5-1%).
Ekologiczne zaprawy do cebul i nasion
Alternatywą dla preparatów chemicznych pozostają wiec środki ekologiczne lub domowe. Do preparatów ekologicznych zalicza się m.in. biologiczny środek przeciwgrzybowy Polyversum WP. Można go stosować do zaprawiania na sucho (ok. 0,1-0,5 g proszku na 100 g nasion) lub na mokro (0,5 g proszku na 1 l wody, w roztworze moczy się nasiona przez ok. 1 godz., natomiast cebule przez ok. 15 min.).
Kolejny sposób na zaprawianie nasion i cebul to mączka bazaltowa, chroniąca siewki przed chorobami grzybowymi (m.in. zgorzelą siewek, szarą pleśnią). Nasiona i cebulki obsypuje się mączką na kilka dni przed planowanym siewem lub sadzeniem. Przy okazji mączka może też spełnić rolę naturalnego nawozu „startowego” dla rozwijających się roślin.
Zobacz: Do czego przyda się mączka bazaltowa i jak ją wykorzystać
Kolejny naturalny produkt to Ekovit Starter na bazie biohumusu. Można go stosować na sucho i mokro przed planowanym siewem lub sadzeniem roślin. Środek nie tylko uodparnia rośliny na choroby, ale też stanowi rodzaj nawozu startowego dla młodych roślin.
Na rynku znajdują się też inne ekologiczne preparaty nadające się do zaprawiania nasion i cebul, dlatego warto ich poszukać (np. Sumin Fitogard, Sadzvit Eko).
Domowe sposoby na zaprawianie nasion i cebul
Jako zaprawę można też wykorzystać popularny środek odkażający, dostępny m.in. w aptekach – nadmanganian potasu (w 2% roztworze moczy się nasiona przez ok. 20 min.).
Pozostają jeszcze preparaty domowe, przygotowywane na bazie roślin. Przykładem może być aksamitka, z której wywar przydatny jest do zabezpieczania cebulek przed chorobami grzybowymi ( 0,5 kg suszu gotuje się w 3 l wody przez ok.0,5 godz., a następnie moczy cebulki w ostudzonym wywarze przez 3 godz. przed ich sadzeniem).
Wyciągi i wywary można przygotować też ze skrzypu, wrotyczu, czosnku i rumianku. Do zaprawiania nasion można też użyć węgla drzewnego lub rozcieńczonych olejków eterycznych (np. z drzewa herbacianego, tymianku).
