Phytophthora).
Jakie rośliny atakuje fytoftoroza
Fytoftoroza to choroba zagraża przede wszystkim krzewom i drzewom iglastym (m.in. żywotnikowi zachodniemu), ale może również atakować wiele innych gatunków roślin ozdobnych i użytkowych np. warzywa, byliny, kwiaty balkonowe i doniczkowe, krzewy ozdobne np. różaneczniki i azalie. Patogeny powodujące fytoftorozę odpowiadają też za wystąpienie zarazy ziemniaka na ziemniakach i pomidorach, dlatego nigdy nie należy jej lekceważyć.
Rozwojowi choroby sprzyja podwyższona wilgotność powietrza oraz wysoka temperatura, dlatego największe ryzyko jej wystąpienia przypada na okres ciepłego i wilgotnego lata.
Jak rozpoznać fytoftorozę - objawy choroby
W początkowej fazie rozwoju fytoftoroza jest trudna do zdiagnozowania, gdyż jest chorobą odglebową, atakującą głównie system korzeniowy rośliny, utrudniając jej pobieranie wody i składników odżywczych. W tym czasie można jedynie zaobserwować ciemne, nekrotyczne plamy, pojawiające się na korze i szyjce korzeniowej u podstawy krzewu (po zdrapaniu wierzchniej warstwy kory, widoczna jest zgnilizna tkanek), dlatego nie zawsze udaje się w porę zauważyć niepokojące zmiany.
Objawy choroby zaczynają być widoczne na innych częściach rośliny dopiero wtedy, gdy choroba jest już w pełnej fazie rozwoju. Wtedy na liściach i ogonkach liściowych zaczynają pojawiać się nekrotyczne, żółtawe lub brunatne plamy, a końcówki pędów szarzeją, brunatnieją, więdną i zasychają. Cała roślina przestaje rosnąć i traci intensywne barwy, aż w końcu więdnie i zamiera, zachowując przy tym jednak swoje liście, które w końcowej fazie choroby zwijają się wzdłuż nerwów, zasychają i zwieszają się do dołu.
![Fytoftoroza jest trudna do zauważenia, bo najpierw atakuje korzenie roślin. Zmiany na częściach zielonych są widoczne dopiero w zaawansowanym stadium](https://d-pt.ppstatic.pl/k/r/1/8b/47/6297176f423cb_p.jpg?1654069103)
Co robić, kiedy roślina choruje na fytoftorozę
Kiedy choroba osiągnie zaawansowany etap rozwoju, dla rośliny jest już zwykle za późno na ratunek. Mimo to zawsze można podjąć próbę ratowania niezbyt silnie zaatakowanego, a szczególnie cennego egzemplarza, wycinając z niego porażone części i opryskując go odpowiednim preparatem chemicznym:
- dla iglaków: Substral Fytoftoroza Aliette, Substral Proplant, Signum 33 WG;
- dla roślin ozdobnych: Mildex 711,9 WG, Aliette S, Rubikon 67,8 WG, Ridomil Gold MZ Pepite 67,8 WG;
- dla roślin ozdobnych i iglaków: Mildex 71,1 WG; dla warzyw: Nordox 75 WG;
- dla roślin ozdobnych i różaneczników: Previcur Energy 840 SL;
- dla różnych gatunków roślin: Proplant 722 SL, Polyversum WP, Ridomil Gold Mz Pepite 67,8 WG ).
Zwalczanie fytoftorozy
Profilaktycznie należy również opryskać rośliny rosnące w bliskim sąsiedztwie chorego egzemplarza nawet wtedy, gdy pozornie wydają się być zdrowe. Jeśli jednak nasze działania nie przyniosą spodziewanego efektu, całą roślinę należy jak najszybciej wykopać razem z bryłą korzeniową, usunąć z ogrodu i spalić, aby nie stała się źródłem zakażenia dla innych roślin.
Z tego samego powodu warto też odkazić glebę w miejscu, z którego została wykopana (np. za pomocą Previcurem Energy 840 SL, Agrosteril). Na skażonym stanowisku nie należy też przez 3-4 lata sadzić roślin wrażliwych na fytoftorozę (m.in. azalii, różaneczników czy żywotników zachodnich), gdyż patogeny chorobotwórcze mogą przetrwać w glebie w formie przetrwalnikowej, porażając kolejne rośliny.
Jak zapobiegać fytoftorozie
Ze względu na swoją specyfikę, fytoftoroza jest nie tylko bardzo niebezpieczną, ale często też nieuleczalną chorobą, dlatego w jej zwalczaniu duże znaczenie ma profilaktyka. Ryzyko pojawienia się choroby możemy znacznie ograniczyć, wybierając do uprawy wyłącznie zdrowe sadzonki, pochodzące z pewnego źródła, unikając sadzenia roślin z grupy podwyższonego ryzyka na terenach wilgotnych, uprawie odmian szlachetnych szczepionych na podkładkach pochodzących z gatunków odpornych na fytoftorozę oraz stosowaniu profilaktycznych oprysków ekologicznymi preparatami przeciwgrzybowymi (np. Polyversum WP). Podczas podlewania, powinniśmy też unikać moczenia liści i zalewania roślin, a po zakończeniu podlewania, sprawdzić, czy woda całkowicie wsiąknęła w podłoże (nie może pozostawać na powierzchni gleby w postaci kałuż lub zastoisk).
![od 12 lat](https://s-nsk.ppstatic.pl/assets/nsk/v1.230.2/images/video_restrictions/12.webp)
Jak złodzieje oznaczają domy, które chcą okraść?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?