Spis treści
Do niedawna mało popularna lawenda, stała się w ostatnich latach jedną z naszych ulubionych roślin ozdobnych. Ze względu na urokliwe, niebieskofioletowe kwiaty oraz piękny aromat, często uprawiana jest ogrodach i sadzona w pojemnikach na balkonach i tarasach. Spośród kilkudziesięciu jej gatunków najbardziej popularne są dwa: lawenda wąskolistna i francuska.
Lawenda do ogrodu i do doniczki
Lawenda wąskolistna (lawenda lekarska, Lavandula angustifolia) ma wąskie, pokryte szarym kutnerem liście i drobne, niebieskofioletowe kwiaty, zebrane na szczycie cienkiego, sztywnego pędu w gęste, smukłe kłosy. Jest ciepłolubna, ale na odpowiednim stanowisku może przetrwać zimę w gruncie.
Lawenda francuska (Lavandula stoechas) to z kolei prawdziwa arystokratka. Posiada szersze niż jej kuzynka liście oraz grubsze, bardziej regularne, kłosowe kwiatostany, ozdobione na szczycie dużymi, barwnymi podsadkami, przypominającymi małe skrzydełka. Jest delikatniejsza i bardziej wymagająca niż poprzedni gatunek, a do tego źle znosi niskie temperatury, dlatego w naszym klimacie nie może być uprawia przez cały rok w gruncie.
Dlaczego warto rozmnażać lawendę?
Oba gatunki lawendy są piękne i efektowne, ale niestety dość krótkowieczne. Po kilku latach, szczególnie jeśli nie są systematycznie przycinane, tracą ładny, gęsty pokrój i ogałacają się od dołu z liści. Można je spróbować odmłodzić przez odpowiednie cięcie, ale zabieg nie zawsze się udaje i roślinę trzeba zastąpić nową.
Gotowe sadzonki kupimy w sezonie niemal wszędzie, gdyż oferowane są na targach, w kwiaciarniach, centrach ogrodniczych, a nawet marketach, ale zdecydowanie taniej będzie pozyskać je samodzielnie. Można to zrobić na kilka sposobów.
Lawenda z nasion – kiedy je siać i co jest ważne
Najbardziej efektywnym i dającym najwięcej młodych roślin jest rozmnażanie lawendy za pomocą nasion. Kiedy po przekwitnieniu roślin kłosy dojrzeją, możemy zebrać z nich nasiona, wysypując je z kwiatostanów na tackę.
Aby dobrze kiełkowały, musimy jednak poddać je kilkutygodniowej stratyfikacji (przechłodzeniu) w niskich temperaturach (przez ok. 2-3 tygodnie). Jeśli chcemy posiać lawendę na wiosnę, wcześniej nasiona musimy przechłodzić. Można to zrobić przechowując je w pojemniczku z wilgotnym piaskiem ustawionym w chłodnym miejscu (np. w lodówce lub zimnej piwnicy).
Prościej jest jednak wysiać je na rozsadnik już jesienią, dzięki czemu przejdą naturalną stratyfikację w gruncie i wzejdą wiosną. Podrośnięte siewki należy przepikować do doniczek lub posadzić na miejsce stałe.
Rozmnażanie lawendy z nasion nie jest trudne i daje możliwość uzyskania dużej liczby sadzonek, ale trzeba liczyć się z tym, że rośliny uzyskane tą drogą zakwitną dopiero w drugim roku po posadzeniu i będą różnić się od rośliny matecznej.
Jak rozmnażać lawendę z sadzonek pędowych?
Jeśli zależy nam na szybko kwitnących sadzonkach (w tym samym roku), wyglądających dokładnie tak samo, jak egzemplarz mateczny, powinniśmy rozmnożyć rośliny wegetatywnie. Najlepszym sposobem jest pozyskanie z nich zielnych sadzonek pędowych.
Zabieg najlepiej przeprowadzić latem (lipiec-sierpień). Z rośliny pobiera się krótkie, wierzchołkowe, niekwitnące odcinki pędów (powinny mieć ok. 10 cm długości). Można odłamać je u podstawy z kawałkiem piętki lub obciąć na granicy z drewniejącą częścią pędu.
Sadzonki oczyszczamy od dołu z liści (podstawę możemy też zanurzyć w ukorzeniaczu), umieszczamy w wilgotnej, lekkiej, przepuszczalnej ziemi, wymieszanej z piaskiem. Następnie przykrywamy lekką, przewiewną włókniną - sadzonki nie lubią częstego podlewania, ale żeby się ukorzeniły, muszą mieć wilgotno, co zapewni im włóknina.
Po kilku tygodniach sadzonki powinny być już ukorzenione. Można je wtedy przesadzić do osobnych doniczek lub pozostawić w skrzynce aż do wiosny, koniecznie zabezpieczając przed mrozem.
Jak rozmnażać lawendę przez odkłady?
Młode rośliny można uzyskać też przez odkłady. Jest to najprostszy, ale też najmniej efektywny sposób rozmnażania lawendy, jeśli jednak potrzebujemy niewiele sadzonek, może się sprawdzić.
W tym celu latem wybieramy najsilniejszy, zdrowy pęd, przyginamy go do ziemi i mocujemy do podłoża np. za pomocą wygiętego drutu. Wiosną następnego roku sadzonka powinna być już ukorzeniona i gotowa do odcięcia od rośliny matecznej.
Rozmnażanie lawendy przez podział
Najmniej polecanym sposobem rozmnażania lawendy jest podział dorosłych egzemplarzy, gdyż po takim zabiegu krzewinki ciężko się regenerują.
Wypoczywaj w ogrodzie