Niewiele roślin spotykanych w naszych mieszkaniach, może pochwalić się tak niezwykłym i oryginalnym wyglądem jak litopsy (Lithops). Małe, szarozielone, pękate kulki, przypominające raczej ułożone w doniczce kamyki niż żywe rośliny, otrzymały nawet dość osobliwą, ale adekwatną do swojego wyglądu nazwę zwyczajową „żywe kamienie”.
Pustynny kamuflaż, czyli rośliny udające kamienie
Choć na pierwszy rzut oka litopsy w niczym nie przypominają roślin, w odpowiednich warunkach doskonale się rozwijają, rozrastają, a nawet wspaniale kwitną, dlatego z pewnością warto się nimi zainteresować. Żywe kamienie to sukulenty, które w naturze zasiedlają niegościnne, suche i piaszczyste pustynie Afryki.
W swoim naturalnym środowisku muszą zmierzyć się nie tylko z ekstremalnie trudnymi warunkami życia, ale też obronić przed potencjalnymi wrogami, gdyż jako jedne z niewielu roślin pustynnych, są dla zwierząt niezwykle łakomym kąskiem. Ich charakterystyczny wygląd jest więc kamuflażem i stanowi jedną z ważnych cech przystosowawczych, pomagających roślinom przetrwać w trudnym środowisku.
![Pod nazwą litopsy występuje kilka gatunków roślin. Różnią się one nieco ubarwieniem i kształtem, ale wszystkie doskonale "udają" k](https://d-pt.ppstatic.pl/k/r/1/90/2f/62971dd88549e_p.jpg?1654070744)
Kamienie, które kwitną
Kiedy litopsy nie kwitną, ich pękate, zgrubiałe i zrośnięte w dolnej części liście, do złudzenia przypominają kamienie lub kawałki żwiru. Swoją prawdziwą naturę, rośliny ujawniają dopiero wtedy, gdy zakwitają (zwykle wrzesień-listopad), ale mogą zacząć kwitnąć też w miesiącach letnich, w naturze rozpoczynają natomiast kwitnienie już w czerwcu).
Pojedyncze, w zależności od gatunku i odmiany białe, żółte lub kremowe kwiaty, rozwijają się na cienkiej, krótkiej łodyżce, wyrastającej ze szczeliny, znajdującej się na szczycie podwójnego liścia i stanowią niezwykłą ozdobę całej rośliny. Jeśli jednak chcemy podziwiać urodę kwitnących litopsów we własnym domu, musimy zapewnić roślinom odpowiednie warunki do wzrostu i rozwoju, bo chociaż na to nie wyglądają, „żywe kamienie” mają swoje konkretne wymagania uprawowe.
![Tak, to jest roślina.](https://d-pt.ppstatic.pl/k/r/1/ba/c8/62971dd918d46_p.jpg?1654070745)
Dużo słońca, mało wody
Podobnie jak większość sukulentów, potrzebują przede wszystkim bardzo dużo światła, dlatego najlepiej będą się czuły na parapecie południowego okna. Latem nie przeszkadza im mocne słońce i wysoka temperatura, gdyż podobne warunki nie są im obce. Ostrożność należy natomiast zachować przy podlewaniu, gdyż żywe kamienie znacznie lepiej znoszą suszę niż nadmiar wody.
W okresie letnim rośliny wymagają więcej wody niż zimą, ale ich nawadnianie musi być prowadzone w odpowiedni sposób. Podlewanie litopsów powinno być dość obfite, jednak niezbyt częste, gdyż przed kolejnym podlaniem, ziemia w doniczce musi zdążyć całkowicie wyschnąć (nie może być stale wilgotna), w przeciwnym razie szybko zaczną chorować i zamierać. Zimą litopsy wody nie potrzebują prawie wcale, gdyż wtedy ich funkcje życiowe spowalniają i w zupełności wystarcza im wilgoć, zgromadzona w mięsistych liściach.
Odpoczynek przed kwitnieniem
Aby jednak litopsy mogły zakwitnąć, bezwzględnie potrzebują okresu spoczynku, który powinien rozpocząć się w grudniu, a zakończyć wczesną wiosną (marzec-kwiecień). W tym czasie rośliny należy umieścić w chłodnym (temp. ok. 10°C) i widnym pomieszczeniu, a ich podlewanie ograniczyć niemal do zera. Pod koniec okresu spoczynku, rośliny można zacząć podlewać nieco częściej, zwiększając jednocześnie temperaturę w pomieszczeniu.
![Litopsy zakwitną pod warunkiem, że przejdą okres spoczynku.](https://d-pt.ppstatic.pl/k/r/1/ba/c8/62971dd9acc64_p.jpg?1654070746)
Gdy przybywa kamieni
W razie potrzeby, na początku sezonu wegetacyjnego, żywe kamienie można też przesadzić. Prawidłowo pielęgnowane rośliny, szybko się rozrastają i w niedługim czasie wypełniają niemal całą doniczkę, dlatego wiosną warto przenieść je do nowego, niezbyt głębokiego pojemnika, wypełnionego bardzo lekkim, przepuszczalnym, żwirowym podłożem, najlepiej przeznaczonym do uprawy kaktusów i sukulentów.
Możesz zapomnieć o nawożeniu
Pochodzące z pustyni litopsy, nie wymagają natomiast nawożenia. W swoim naturalnym środowisku mają do dyspozycji bardzo ubogie i prawie pozbawione składników odżywczych podłoże, dlatego także w uprawie nie oczekują specjalnego traktowania i dokarmiania. Nawożenie można zastosować jedynie w celu poprawienia kondycji bardzo osłabionych roślin, stosując w okresie wegetacyjnym, odpowiednio rozcieńczony nawóz specjalistyczny, przeznaczony do nawożenia kaktusów i sukulentów.
![Niezwykły wygląd litopsów jest przystosowaniem do skrajnie trudnych warunków, w których rosną.](https://d-pt.ppstatic.pl/k/r/1/fc/d8/62971dda5fdc9_p.jpg?1654070746)
![od 12 lat](https://s-nsk.ppstatic.pl/assets/nsk/v1.230.2/images/video_restrictions/12.webp)
Jak złodzieje oznaczają domy, które chcą okraść?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?