Widzisz słomkę, a w tej słomce... zamurowane jaja. To ostatnie pęknie jako pierwsze. Wykluje się z niego samiec. Z pozostałych powstaną samiczki. Takie jest prawo natury. Piszemy o tym, czego jeszcze nie wiedziałeś o pszczołach murarkach.
Pszczoły zwykle kojarzą się nam z miodem. Pszczoły murarki miodu jednak nie dają. I można je odróżnić od pszczół miododajnych. W jaki sposób? – Murarka ma drobniejszą budowę niż pszczoła miodowa – mówi Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. – Murarka jest też bardziej brązowa, a na odwłoku nie posiada pasków. Jest też bezpieczna, bo nie żądli. To dlatego, że pszczoła murarka w ogóle nie ma żądła.
Pszczoła murarka to indywidualistka
Niektórzy nazywają murarkę owadem-samotnikiem. I ona właśnie takim samotnikiem jest. U murarek nie ma hierarchii, brakuje też królowej. – Murarka to indywidualistka, żyje na osobności, a nie w roju – wyjaśnia Mikietyński. – Jej okres żywotności przypada od końca kwietnia do połowy czerwca, czyli wtedy, gdy kwiaty najbardziej intensywnie kwitną. W przypadku pszczół miodowych żywotność wynosi od 30 do 33 dni.
Murarka kontra rój
A mimo to pszczoły murarki żyją krócej niż rój. – To dlatego, że one żyją jako samotniczki i gdy umrą, nie mają następców – tłumaczy ogrodnik. – Jeśli natomiast pszczoły żyją w roju i po około 30–33 dniach umierają, kolejne pszczoły w roju je zastępują.
_Murarki to pożyteczne owady, bo zbierają pyłek i zapylają rośliny. Źródło pokarmu dla takiej pszczoły jest nektar kwiatowy z około 150 gatunków roślin dziko żyjących i tych uprawnych. Coraz powszechniej zresztą wykorzystywana jest ona też do zapylania upraw na skalę produkcyjną. Zdarza się, że na jednym hektarze znajduje się aż 3 tysiące kokonów pszczół murare_k.
Zbuduj domek dla murarki
Te owady pojawią się dopiero wiosną, zazwyczaj w ogrodach, sadach i na łąkach, ale już teraz warto „zbudować” dla nich domek. Murarki adaptują na swoje gniazda wszelkiego rodzaju otwory, zwłaszcza te w drewnie, ale także rurki, słomki, trzcinę czy puste łodygi roślin.
Łatwo stworzyć murarce taki domek. – Wystarczy, że poszukamy trzciny, słomek albo innych łodyg, które są w środku puste – mówi ekspert. – Ważne, żeby średnica wewnątrz wynosiła przynajmniej 5 milimetrów. To po to, żeby pszczoła zmieściła się w rurce. Kilkanaście lub kilkadziesiąt takich równo przyciętych rurek związujemy w pęk albo wkładamy w plastikową butelkę, od której wcześniej odcięliśmy spód i szyjkę. Wciskamy te rurki do butelki tak, aby trzymając ją pionowo, nie wypadły. Nie możemy jednak zawiesić butelki w pionie, tylko w poziomie. To z tego względu, żeby murarka nie wypadła. Warto taki domek zawiesić np. pod dachem altany ogrodowej, na werandzie albo na gałęzi drzewa.
Kiedy uaktywni się murarka
Swoisty domek można teraz przygotować, ale murarka zacznie z niego korzystać na początku wiosny. – _Pszczoła murarka zazwyczaj uaktywnia się, gdy temperatura wynosi minimum plus 10 stopni Celsjusza _– precyzuje ogrodnik. Tyle termometr wskazuje w dzień na przełomie marca i kwietnia.
Proces składowania jaj przez pszczołę murarkę
Owady zbiorą pyłek i zniosą go do rurek przez nas przygotowanych. – Wkładają najpierw pyłek, potem jajo i je jakby zamurowują gliną, stąd też pochodzi ich nazwa: murarki – zaznacza Mikietyński. – Kawałek dalej znowu składają pyłek, wpychają jajo i ponownie je zamurowują. I tak powtarzają, aż zrobią „murek” do końca słomki.
Każdy jego element jest przemyślany, niczym konstrukcja inżyniera. – Pyłek stanowi pokarm dla larwy, która wykluje się z jaja leżącego obok – tłumaczy ogrodnik. – Gdy larwy zamienią się w osobniki dorosłe, będą na tyle silne, że przebiją ścianki słomki i wydostaną się na zewnątrz. To będzie w kwietniu.
Pierwszeństwo dla samca
Niesamowita jest jeszcze jedna rzecz: – Z ostatniego zamurowanego jaja w rurce, a więc tego najbliżej z brzegu słomki, wykluje się samiec. Przyjdzie na świat jako pierwszy. Pozostałe jaja pękną dopiero wtedy, gdy on się wykluje. Te pozostałe to będą samice. Samiec je zapłodni i cykl zacznie się od nowa.