Scewola to oryginalny kwiat balkonowy. Poznaj tajniki jej uprawy i pielęgnacji. Jak przezimować scewolę?

Scewole zaliczają się do ścisłego grona atrakcyjnych i obficie kwitnących, ale mało jeszcze u nas popularnych roślin balkonowych. Znanych jest ponad 100 ich gatunków, ale w uprawie najpopularniejszym z nich jest scewola wachlarzowata.

Scewola wachlarzowata (Scaevola aemula) pochodzi z wybrzeży Australii, gdzie dorasta do ok. 60 cm wysokości i tworzy niewielkie, gęste, rozłożyste krzewinki, o mocno ulistnionych, wzniesionych lub pokładających się pędach. Jej największą ozdobą są niewielkie, ale bardzo liczne, oryginalne kwiaty, rozwijające się w kątach liści od czerwca aż do późnej jesieni.

Kwiaty scewoli są niebieskie lub fioletowe (bywają też odmiany o kwiatach białych i różowych) i mają ciekawą budowę, gdyż układ ich pięciu wydłużonych płatków, przypomina jednostronny, wygięty wachlarzyk.

Scewola to roślina bardzo ozdobna, ale też dość wymagająca, dlatego jej uprawa nie jest najłatwiejsza. Z racji swojego pochodzenia, scewola kocha ciepło i słońce, dlatego będzie dobrze rosła w miejscach osłoniętych od wiatru i słonecznych lub lekko półcienistych oraz w żyznej, próchniczej, wilgotnej glebie o lekko kwaśnym lub kwaśnym odczynie pH (może być ziemia dla różaneczników i azalii).

Ziemię pod jej uprawę dobrze jest wymieszać z hydrożelem, który zatrzyma w podłożu więcej wody. Jest to o tyle ważne, że roślina nie znosi suszy (na brak wody błyskawicznie reaguje więdnięciem liści), więc utrzymanie odpowiedniej wilgotności ziemi to jeden z kluczowych warunków powodzenia jej uprawy.

Z tego względu należy podlewać scewolę często, lecz umiarkowanie (w upalne dni nawet dwa razy dziennie), gdyż tak samo źle znosi suszę jak nadmiar wody zalegający wokół jej korzeni. W doniczce koniecznie musi być odpływ i warstwa drenażu.

Jeśli scewola przez całe lato ma obficie kwitnąć, musi być też systematycznie nawożona, najlepiej wieloskładnikowymi nawozami przeznaczonymi dla petunii lub zawierającymi w swoim składzie żelazo, które jest dla niej bardzo ważne.

Jesienią, zanim jeszcze nastaną przymrozki, scewolę należy zabrać z ogrodu i przenieść do chłodnego, widnego pomieszczenia o temperaturze ok. 10-15°C, gdzie będzie mogła spędzić zimę. Może to być np. chłodna szklarnia, oranżeria czy oszklona weranda. W czasie spoczynku zaprzestajemy nawożenia i ograniczamy podlewanie rośliny. Wczesną wiosną (w marcu) należy stopniowo podwyższać temperaturę w pomieszczeniu zimowym, zwiększyć częstotliwość podlewania i mocno przyciąć roślinę, dzięki czemu lepiej się rozkrzewi. Obcięte pędy można wykorzystać jako sadzonki i ukorzenić w wodzie lub wilgotnym podłożu.

Niestety, przechowywanie scewolii w warunkach amatorskich rzadko kończy się powodzeniem, dlatego zwykle traktuje się ją jako roślinę sezonową i wyrzuca po zakończeniu kwitnienia. Nie należy się tym jednak zbytnio martwić, gdyż wiosną można bez trudu nabyć nowe, dorodne sadzonki scewoli na targu lub w centrum ogrodniczym, bo zwykle nie są drogie. Młode, jeszcze niekwitnące sadzonki, dobrze jest dwukrotnie uszczykiwać przed zakwitnięciem, dzięki czemu lepiej się rozkrzewią i będą bardziej zwarte.

Mimo dość wysokich wymagań uprawowych, scewola z pewnością zasługuje na uwagę, gdyż jest nie tylko bardzo atrakcyjna i urokliwa, ale też może mieć wiele zastosowań. Ze względu na pokładające się pędy i gęsty pokrój, najlepiej prezentuje się w dużych misach lub wiszących doniczkach. Doskonale też wygląda uprawiana w koszu na ogrodowym stoliku.

Jest także znakomitą ozdobą tarasowych schodów i ogrodowych altan. Nadaje się też do tworzenia okazałych kompozycji z innymi roślinami balkonowymi takimi jak pelargonie, sanwitalie, bakopy, werbeny ogrodowe (odm. zwisające), petunie, kocanki włochate czy lantany.

Ważne tylko, by łączyć ją z gatunkami o podobnych wymaganiach i sporych rozmiarach, gdyż scewola rośnie szybko i mocno się krzewi, dlatego z łatwością może zagłuszyć delikatniejsze i mniejsze gatunki (np. smagliczki).

Donice ze scewolą mogą być także ozdobą trawnika, rabaty, ścieżki lub płotu. Na wilgotnych i słonecznych rabatach, roślinę można też posadzić wprost do gruntu, dbając jedynie, aby ziemia wokół niej nigdy nie wysychała (przyda się ściółka z kory sosnowej).

Scewola swoją nazwę dzieli z pewnym rzymskim bohaterem, żyjącym ponad 2500 lat temu. Naprawdę nazywał się Gajusz Mucjusz Cordus. Jednak, zgodnie z legendą, kiedy stracił prawą dłoń (włożył ją do ognia, żeby udowodnić swoją niewinność), zyskał przydomek rodowy „Scaevola” (Scewola) – czyli leworęczny. To właśnie znaczy również nazwa kwiatu, którego kształt skojarzono z dłonią.

Zupełnie inna legenda dotycząca nietypowego kształtu kwiatów scewoli pochodzi z wysp Pacyfiku. Ponieważ jej kwiaty wyglądają jak połówki „normalnych”, tłumaczono to kłótnią kochanków. Kobieta miała przedrzeć kwiaty na pół, a bogowie utrwalili ten kształt (to historia bez happy endu – kochankowie zmarli rozdzieleni, bo mężczyzna nie mógł znaleźć nowych, całych kwiatów, a taki był warunek ich zgody).