Asparagusy wracają na salony. Te kwiaty znów są na topie! Sprawdź, jak je pielęgnować i jaki asparagus wybrać

Asparagusy doniczkowe pochodzą przede wszystkim z Afryki, jednak dobrze sobie radzą w domach i pięknie wyglądają we wnętrzach. Moda na te kwiaty zaczęła się już w XIX wieku i trwała jeszcze w latach 80. XX wieku. Potem asparagusy zaczęły wypierać inne rośliny, które pojawiły się na rynku. Obecnie jednak wraca moda na te rośliny, podobnie jak na wiele innych popularnych kiedyś kwiatów doniczkowych.

Asparagus to łacińska nazwa tych roślin. Po polsku to prostu szparagi. Jednak przyjęło się, że nazwa „szparagi” odnosi się do jadalnych kłączy szparaga lekarskiego (Asparagus officinalis), natomiast kwiaty doniczkowe nazywamy asparagusami. Nie zmienia to faktu, że należą one do tego samego rodzaju.

Asparagusy (szparagi) mają pewną zadziwiającą cechę – otóż to, co uważamy za ich liście, wcale nimi nie jest. To tak zwane gałęziaki (inaczej: kladokladia), które są rodzajem zredukowanych pędów. Natomiast prawdziwe liście wyglądają jak drobne łuski na pędzie. W dodatku u niektórych gatunków część liścia jest zamieniona w cierń, niekiedy dość znaczny i ostry.

W doniczkach uprawia się kilka gatunków i odmian asparagusów. Ich podstawowe wymagania są dość zbliżone, natomiast różnią się wyglądem. Oto gatunki, które warto mieć.

To chyba najbardziej „klasyczny” asparagus doniczkowy. Jego gałązki były też kiedyś niezwykle popularnym dodatkiem do różnych bukietów i wiązanek. Asparagus gęstokwiatowy (Asparagus densiflorus) nazywany też asparagusem Sprengera (choć to raczej nazwa odmiany). Tworzy on długie pędy, dorastające nawet do 2 m długości, które początkowo są wzniesione, ale dość szybko zaczynają się przewieszać. Dlatego ten asparagus powinno się uprawiać w wiszących doniczkach, można go też postawić na wysokim meblu lub kwietniku.

Jego pędy są niezbyt gęsto pokryte gałęziakami („liśćmi”), które są wąskie i mają do 2 cm długości. Na pędach pojawiają się też często białe, drobne i pachnące kwiaty, a niekiedy roślina zawiązuje też owoce (uwaga – są lekko trujące). Podczas prac pielęgnacyjnych, uważajmy na ciernie, które wyrastają na pędach.

Bardzo atrakcyjną odmianą asparagusa gęstokwiatowego jest Meyeri. Ten asparagus ma krótsze pędy, które wznoszą się do góry i na boki. Jego największą ozdobą są bardzo gęste gałęziaki („liście”), które sprawiają, że pęd wygląda bardzo puszyście. Kwitnie on mniej chętnie niż odmiana Sprengeri, ale i tak wygląda bardzo atrakcyjnie. Aparagus gęstokwiatowy był kiedyś utożsamiany z asparagusem etiopskim (Asparagus aethiopicus) i niekiedy możemy go znaleźć również pod tą nazwą.

Podpowiadamy: Jak uprawiać fatsję i fatsjobluszcz w doniczce i nie tylko

Bardzo ładnie prezentuje się także asparagus sierpowaty (Asparagus falcatus). Dorasta do 1-2 m wysokości. Jego pędy początkowo są wzniesione, potem zaczynają się przewieszać. Roślinę można zaopatrzyć w podporę i uprawiać jako stojącą. Alternatywą jest to, że umieścimy ją w wiszącej doniczce i z czasem pozwolimy pędom zwisać.

Ten asparagus ma wyjątkowo duże „liście” (jak na te rośliny). Mają one do 10 cm długości, są wąskie i sierpowato wygięte (stąd właśnie nazwa rośliny). Również ten asparagus ma ciernie, na które trzeba uważać, ale ułatwiają one wspinanie się po podporach. Asparagus sierpowaty w doniczkach kwitnie rzadko, ale również on ma białe i drobne kwiaty.

Wzniesione pędy asparagusa pierzastego są rozgałęzione i gęsto pokryte drobnymi igiełkami „liści”. Jego pokrój może się kojarzyć z miniaturowym drzewkiem. Wygląda bardzo elegancko i subtelnie. Ten asparagus może dorastać do 70 cm wysokości, ale coraz popularniejsza jest jego karłowa odmiana o nazwie Nanus, która będzie miała maksymalnie kilkadziesiąt centymetrów wysokości. Trzeba jednak pamiętać, że to roślina o rozłożystym pokroju.

Ten asparagus wyjątkowo często jest mylony z paprocią. Również on był przez długi czas ozdobą wiązanek. Asparagus pierzasty ma dwie łacińskie nazwy: Asparagus setaceus oraz Asparagus plumosus.

Warto wspomnieć o jeszcze jednym asparagusie, który, choć nie jest uprawiany na większą skalę, zdobywa popularność jako roślina lecznicza. Mowa o tzw. asparagusie shatavari, zwanym też szparagiem indyjskim, także asparagusem gałęziastym lub groniastym (Asparagus racemosus).

Z wyglądu przypomina on nieco asparagus gęstokwiatowy, ale nie należy mylić tych roślin! Korzeń shatavari był stosowany w tradycyjnej medycynie indyjskiej (ajurwedzie), w szczególności na różne „dolegliwości kobiece” związane z układem rozrodczym i hormonalnym. Jego właściwości nie są jednak w pełni przebadane naukowo.

• Temperatura dla asparagusów. Wymienione wyżej asparagusy doniczkowe, pomimo że pochodzą z Afryki (z wyjątkiem shatavari), wcale nie są szczególnie ciepłolubne. Od wiosny do jesieni będą zadowolone z typowej pokojowej temperatury, jednak zimą najlepiej się czują w lekkim chłodzie (15-18ºC). Na zbyt wysoką temperaturę zimą często reagują zrzucaniem „liści”.
• Podlewanie asparagusów. Asparagusy lubią systematyczne podlewanie, szczególnie w okresie wegetacyjnym. Ziemia w doniczce powinna być wilgotna, ale nie mokra, a przed kolejnym podlaniem górna warstwa ziemi powinna przeschnąć. Nie dopuszczajmy też do tego, żeby woda pozostawała na podstawku. W okresie zimowym, jeśli udało nam się obniżyć temperaturę, rośliny podlewamy rzadziej. Asparagusy lubią wilgotne powietrze, więc warto je zraszać
• Światło. Asparagusy najlepiej rosną w miejscach jasnych, ale szkodzi im bezpośrednie nasłonecznienie. Dobrze się czują w pobliżu okien wychodzących na wschód lub zachód, a nawet na północ. Jeśli asparagus będzie miał za dużo światła, jego „liście” wyraźnie zjaśnieją. To sygnał, żeby przestawić je w bardziej zacienione miejsce.
• Ziemia i nawożenie. Te rośliny najlepiej rosną w żyznej, próchniczej i przepuszczalnej ziemi o lekko kwaśnym odczynie. W sezonie warto je zasilać nawozami dla roślin zielonych (uwaga: dla asparagusa pierzastego stosujemy połowę dawki).

Asparagusy niestety dość często zrzucają „liście” (gałęziaki). Reagują w ten sposób na różne niesprzyjające okoliczności, takie jak:

• zbyt wysoka temperatura – to zdarza się szczególnie jesienią i zimą, zwróćmy uwagę na początek sezonu grzewczego; nie stawiajmy tych kwiatów w pobliżu pracujących kaloryferów!;
• zbyt dużo wody – jeśli ziemia jest ciągle mokra, korzenie szybko zaczną gnić. Taką roślinę warto przesadzić do nowej ziemi, usunąć zgniłe korzenie, zadbać o drenaż i mniej obfite podlewanie;
• zbyt mało wody – również przesuszona roślina może zrzucić „liście”. W takim przypadku oczywiście trzeba podlewać ją obficiej;
• zbyt suche powietrze – asparagusy warto zraszać (szczególnie zimą);
• zbyt mało światła – to również najczęściej „zimowa” dolegliwość. Pamiętajmy, że w tym okresie nasłonecznienie jest znacznie mniejsze i miejsce, które jest jasne latem, niekoniecznie będzie dostatecznie oświetlone zimą. Asparagusy dobrze znoszą przenoszenie, więc na zimę doniczkę z nimi możemy przenieść w jasne i chłodne miejsce.

Jeśli nasz asparagus nieładnie się ogołoci, jego pędy można przyciąć. Na czas regeneracji roślina powinna przebywać w chłodzie. Oczywiście, ponieważ asparagus gubi „liście” z przeróżnych powodów, zastanówmy się, jaka była przyczyna i wyeliminujmy ją.

Asparagusy przesadzamy w miarę potrzeb, czyli niekoniecznie co roku, ale wtedy, gdy roślina „wyrośnie” z doniczki. Jak wiele innych roślin, asparagusy nie lubią za dużych doniczek, więc nowa powinna być o numer większa niż stara.

Podczas przesadzania asparagusa warto zwrócić uwagę na to, czy przy jego korzeniach nie pojawiły się spęczniałe bulwy. Nie jest to objaw choroby, ale tego, że przesuszaliśmy roślinę (asparagusy tworzą je, żeby magazynować wodę). Te bulwy można usunąć, a w przyszłości – lepiej zadbać o podlewanie rośliny. Pamiętajmy jednak, że nie możemy jej przelewać.