Uważaj na bielinka kapustnika
Motyle to jedne z najpiękniejszych owadów zamieszkujących naszą planetę. Są delikatne, kolorowe, pełne wdzięku i doskonale sprawdzają się w roli zapylaczy, dlatego bardzo je cenimy i chętnie gościmy w naszych ogrodach. Niestety, nie wszystkie motyle zasługują na miano owada doskonałego. W przypadku niektórych gatunków, na ich nieskazitelnym wizerunku, cieniem kładą się zwyczaje żywieniowe form młodocianych. Takim motylem jest między innymi bielinek kapustnik, który w postaci gąsienicy potrafi mocno uprzykrzyć życie niejednemu ogrodnikowi.
Bielinek to w Polsce bardzo popularny motyl, dlatego większość z nas z pewnością miała okazję go oglądać. Owad ma dwie pary dużych skrzydeł w białym lub kremowym kolorze, z których większe ozdobione są czarnymi plamkami i łatką na obrzeżu.
Gąsienice bielinka – drugie pokolenie niszczy warzywa kapustne
Jak większość motyli bielinek ma dość złożony cykl życiowy i zanim stanie się uroczym motylem, musi przejść kilka mniej atrakcyjnych stadiów rozwojowych (jajo, gąsienica, poczwarka). W Polsce w ciągu roku bielinek tworzy zwykle dwa pokolenia, z których zdecydowanie groźniejsze jest to drugie. Samice I pokolenia składają wiosną (maj-czerwiec) jaja na chwastach z rodziny krzyżowych (kapustowatych), gdyż to właśnie one stanowią pokarm młodych gąsienic. Gdy gąsienice podrosną i się przepoczwarzą, rozwijają drugie, letnie pokolenie (lipiec-sierpień).
Samice tego drugiego pokolenia przenoszą się z łąk i zarośli na pola uprawne i tam szukają lepszych warunków do rozwoju dla swojego potomstwa, dlatego składają już jaja nie na chwastach, ale na bardziej pożywnych roślinach uprawnych z rodziny kapustowatych (głównie na kapuście głowiastej i pekińskiej, kalafiorze oraz brokułach). Samice są bardzo płodne i mogą złożyć nawet do 600 jaj. Małe, żółtopomarańczowe, wałeczkowate jaja, umieszczają w dużych, zbitych pakietach na spodniej stronie liści kapusty, dlatego nie łatwo jest je zauważyć.
Po wylęgu młode, zielonożółtawe gąsienice zaczynają z wielkim apetytem zgryzać wierzchnią skórkę liści, dzięki czemu szybko rosną i stają się na tyle silne, że mogą już pożerać całą blaszkę liściową, pozostawiając po sobie wielkie dziury lub nawet „łyse” gołożery oraz mnóstwo odchodów. W ten sposób owady mogą zniszczyć niemal całą plantację kapusty lub kalafiora, dlatego czasami trzeba walczyć z nimi dość zdecydowanie.
Jak chronić warzywa przed bielinkiem kapustnikiem
Zanim jednak sięgniemy po preparaty chemiczne, które będą groźne nie tylko dla bielinka, ale też dla innych motyli i owadów pożytecznych, a także dla nas samych, powinniśmy zacząć od profilaktyki. W przypadku bielinka działania profilaktyczne polegają głównie na:
- niszczeniu rosnących w pobliżu plantacji chwastów z rodziny krzyżowych (szczególnie wczesną wiosną, aby motyle I pokolenia nie miały gdzie składać swoich jaj),
- sadzeniu w bliskim sąsiedztwie warzyw kapustnych roślin odstraszających motyla (m.in. intensywnie pachnących ziół takich jak szałwia lekarska, rozmaryn, mięta pieprzowa, hyzop czy tymianek, a także pomidorów, aksamitek, bylicy boże drzewko lub bylicy piołun oraz selerów)
- opryskiwaniu warzyw naturalnymi preparatami ochrony roślin (np. wyciągiem z czarnego bzu, łopianu, krwawnika pospolitego, liści pomidora).
Na małych plantacjach i niewielkich grządkach, wczesnym latem warzywa można też osłonić przed inwazją samic drugiego pokolenia gęstą siatką, uniemożliwiającą przedostanie się owadów do liści warzyw.
Jeśli jednak atak bielinka jest zmasowany (co w ostatnich latach jest dość rzadkim zjawiskiem, gdyż owady mają wielu naturalnych wrogów w postaci innych owadów, bakterii, pasożytów i roztoczy), a my nie chcemy stracić całego plonu, musimy wspomóc się gotowymi preparatami ochrony roślin, zaczynając oczywiście od tych najmniej agresywnych i najbezpieczniejszych dla ludzi, środowiska oraz pszczół jak np. biologiczny środek owadobójczy Dipel WG (nie jest groźny dla pszczół i ludzi, ale niebezpieczny dla organizmów wodnych) czy Biobit 3,2 WP, a dopiero później sięgając po silniejsze środki (np. Decis AL., Axiendo Spray, A-Cyper 100 EC, Dursban 480 EC, Dursban Delta 200 CS, Proteus 110 OD, Karate Zeon 050 CS, Bulldock 025 EC).
