Poskrzypka – szkodnik roślin. Jak zwalczać poskrzypkę liliową, cebulową i inne

Katarzyna Józefowicz
Poskrzypki są spokrewnione ze stonką ziemniaczaną. W zależności od gatunku "specjalizują się" w różnych roślinach - to szkodniki m.in. lilii i innych roślin cebulowych (także szczypiorku i cebuli), a także szparagów.
Poskrzypki są spokrewnione ze stonką ziemniaczaną. W zależności od gatunku "specjalizują się" w różnych roślinach - to szkodniki m.in. lilii i innych roślin cebulowych (także szczypiorku i cebuli), a także szparagów. Monikasmigielska - pixabay.com
Poskrzypka nie wygląda groźnie, ale to szkodnik m.in. lilii, szachownic a także cebuli i szczypiorku. Podpowiadamy, jak sobie radzić z tym szkodnikiem.

Stonka ziemniaczana to dobrze znany i groźny szkodnik, jednak jego bliska kuzynka poskrzypka wcale nie ustępuje mu żarłocznością i uciążliwością. Ten pięknie ubarwiony chrząszcz to zmora każdego ogrodnika, dlatego warto poznać go bliżej, aby wiedzieć, jak z nim walczyć.

Poznaj też: Niegroźnego kowala i nie myl go z poskrzypką

Poskrzypka liliowa – szkodnik lilii, szachownic i konwalii

W naszych ogrodach najpopularniejsza jest poskrzypka liliowa, z upodobaniem zajadająca liście i pąki kwiatowe różnych gatunków lilii, a także szachownic i konwalii. Dorosłe owady oraz larwy bez problemu możemy dostrzec na roślinach już w kwietniu, gdyż są bardzo charakterystyczne.

W oczy rzucają się przede wszystkim duże (ok. 6-8 mm długości), podłużne, jaskrawo ubarwione, czerwone chrząszcze, które po wyjściu z zimowych kryjówek rozpoczynają żerowanie i rozmnażanie.

Samica składa na spodzie liści dziesiątki małych, zebranych w niewielkie pakiety pomarańczowych jajeczek, z których po kilku dniach wylęgają się bardzo żarłoczne larwy (na zdjęciu powyżej). Przed wzrokiem potencjalnych wrogów, chroni je śluzowata kupka wydzielin i odchodów, która niemal całkowicie pokrywa ich ciała.

Kiedy larwy osiągną odpowiednie rozmiary, schodzą do gleby (dzieje się to w czerwcu), przepoczwarzają się, ponownie wychodzą na powierzchnię i już jako dorosłe owady rozpoczynają żerowanie oraz składanie jaj. W jednym sezonie mogą rozwinąć się 2-3 pokolenia.

Poskrzypka liliowa jest ma tzw. przedplecze oraz okrywę  skrzydeł intensywnie i jednolicie czerwoną. Dorosły owad jest łatwy do zauważenia, ale trzeba
Poskrzypka liliowa jest ma tzw. przedplecze oraz okrywę skrzydeł intensywnie i jednolicie czerwoną. Dorosły owad jest łatwy do zauważenia, ale trzeba zwracać uwagę też na spodnie części liści, na których składa jaja. GLady - pixabay.com

Jak zwalczać poskrzypkę liliową

Zmasowany atak czerwonych chrząszczy i ich młodych, wyżerających w liściach i pąkach kwiatowych wielkie dziury, może w krótkim czasie bardzo oszpecić roślinę. Zaatakowana roślina nie tylko traci ładny wygląd, ale też słabnie i staje się bardziej podatna na ataki chorób.

Z racji bliskiego pokrewieństwa z odporną na środki ochrony roślin stonką, poskrzypka jest bardzo trudna do zwalczania. Najskuteczniejszą metodą pozbycia się jej z ogrodu jest systematyczne i dokładne wyłapywanie i niszczenie dorosłych owadów, a także usuwanie z roślin liści z żerującymi na nich larwami.

UWAGA: Niech nas przy tym nie zrażą odgłosy wydawane przez złapane owady. Poskrzypki w chwili zagrożenia wydają bardzo charakterystyczny, skrzypiący dźwięk, mający na celu odstraszyć intruza (owad wydaje go pocierając odwłokiem o pokrywy skrzydeł).

Przy okazji zbierania owadów, należy też dokładnie sprawdzać dolną stronę liści, niszcząc znajdujące się tam jaja oraz larwy.

Uważaj też na: Ćma bukszpanowa - groźny szkodnik bukszpanów. Rozpoznawanie i zwalczanie

Opryski na poskrzypkę liliową

Choć ta metoda walki z poskrzypką jest najskuteczniejsza, jest też przy okazji żmudna i czasochłonna, dlatego jeśli posiadamy duży ogród z mnóstwem lilii, niezbędny może się okazać oprysk preparatami ochrony roślin (m.in. na mszyce lub chrząszcze).

To jednak również nie gwarantuje sukcesu, gdyż w czasie oprysku na roślinach mogą znajdować się różne stadia rozwojowe owada, a tylko dorosłe chrząszcze są wrażliwe na środki chemiczne. Jaja na większość z nich są odporne, a do larw ukrytych pod „śluzowatą pierzynką odchodów” preparaty docierają z trudem, dlatego opryski muszą być powtarzane kilka razy w sezonie (w odstępach czasu i dawkach zalecanych przez producenta środka).

Poskrzypka cebulowa, w odróżnieniu od liliowej, ma czerwone odnóża. Gustuje w roślinach cebulowych - zarówno warzywach, jak i ozdobnych.
Poskrzypka cebulowa, w odróżnieniu od liliowej, ma czerwone odnóża. Gustuje w roślinach cebulowych - zarówno warzywach, jak i ozdobnych. Katarzyna Laszczak

Poskrzypka cebulowa – szkodnik szczypiorku, cebuli i kwiatów cebulowych

Oprócz poskrzypki liliowej, w ogrodach pojawia się też kilka innych gatunków tego szkodnika. Wprawdzie spotykane są rzadziej niż poskrzypka liliowa, ale w uprawach także mogą wyrządzić niemałe szkody. Najpopularniejszym z nich jest poskrzypka cebulowa, która gustuje zarówno w ozdobnych roślinach cebulowych (m.in. lilie, szachownice) jak i w cebulowych warzywach (głównie cebula i szczypiorek, rzadziej por).

Dorosły owad ma stonowany, ceglasto-pomarańczowy kolor i mniej rzuca się w oczy niż jego czerwona kuzynka. Żerowanie rozpoczyna wiosną na cebuli z dymki, szczypiorze i zimującym porze, po czym przenosi się na cebulę uprawianą z siewu.

Zwalczanie poskrzypki cebulowej

Sposoby walki ze szkodnikiem są podobne, jak w przypadku poskrzypki liliowej, ale preparaty chemiczne należy wybierać spośród środków aktualnie polecanych do walki ze szkodnikiem na danej uprawie (informacja u sprzedawcy). Na większych obszarach można też zakładać poletka chwytne obsadzone siedmiolatką lub dymką i niszczyć gromadzące się na nich owady.

Inne poskrzypki

Rzadziej spotykanymi w ogrodach poskrzypkami są natomiast ciekawie ubarwione i ozdobione kropkami poskrzypki szparagowa i dwunastokropkowa, atakujące głównie szparagi.

Poskrzypek nie należy mylić z kowalem. Kowal bezskrzydły jest zupełnie NIEGROŹNY. Na "plecach" ma charakterystyczny rysunek (z dwiema
Poskrzypek nie należy mylić z kowalem. Kowal bezskrzydły jest zupełnie NIEGROŹNY. Na "plecach" ma charakterystyczny rysunek (z dwiema plamkami), którego nie mają poskrzypki. Essusete, Seaq, Pablo_Pablasty (pixabay.com)

Jak zbudować dom i się nie rozwieść? Zobacz 3 sposoby NA

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na e-ogrodek.pl e-ogrodek.pl
Dodaj ogłoszenie