Miniaturowe drzewa, czyli bonsai
Mało które rośliny tak bardzo kojarzą się z Dalekim Wschodem jak miniaturowe drzewka bonsai. Stworzone ręką mistrzów, przypominają fragment krajobrazu zaklęty w małej doniczce, dlatego stanowią niezwykłą ozdobę każdego wnętrza.
Praca nad ich kształtowaniem to jednak niełatwe zadanie, wymagające ogromnej wiedzy, doświadczenia i cierpliwości, dlatego te najpiękniejsze i największe egzemplarze mogą kosztować majątek. Utrzymanie ich w dobrej formie także wymaga sporo pracy, dlatego przygodę z bonsai lepiej jest zacząć od mniejszych i łatwiejszych w pielęgnacji roślin.
Na początek gotowe drzewko
Na początek warto zdecydować się na gotowe drzewko, zakupione w centrum ogrodniczym lub kwiaciarni, gdyż próby samodzielnego stworzenia go od podstaw, mogą skończyć się porażką. Własne drzewko powinniśmy zacząć tworzyć dopiero wtedy, gdy nabierzemy doświadczenia i umiejętności w jego kształtowaniu. Wówczas będziemy mogli kupić małą roślinę lub zdobyć siewkę interesującego nas gatunku, wybrać dla niej docelową formę (odpowiedni styl) i stopniowo zacząć ją kształtować oraz przesadzać do coraz mniejszych doniczek. Na pierwsze efekty naszej pracy przyjdzie nam jednak poczekać 2-3 lata, dlatego decydując się na własne bonsai będziemy musieli uzbroić się w cierpliwość.
Jakie rośliny kupić na bonsai
W centrach ogrodniczych znajdziemy jednak duży wybór gotowych drzewek, od których właśnie warto zacząć. Na początek wybierzmy gatunki mało wymagające i łatwe w uprawie, dzięki którym lepiej poznamy magiczny świat bonsai. Należą do nich między innymi:
- ficus tępy odm. „Ginseng” (ficus ginseng),
- fikus benjamina,
- grubosz jajowaty (czyli popularne drzewko szczęścia),
- Portulacaria afra.
Wszystkie doskonale znoszą cięcie i mają niewielkie wymagania uprawowe, a czasem nawet od razu przypominają wyglądem małe drzewko.
Sprawdźmy dokładnie stan roślin
Zanim jednak zdecydujemy się na ich zakup, sprawdźmy kondycję roślin, gdyż może się okazać, że trafimy na chory lub uszkodzony egzemplarz, pochodzący z masowej hodowli, gdzie bez wcześniejszego przygotowania został silnie przycięty i powyginany. Tak okaleczone rośliny mogą mieć uszkodzone konary, pożółkłe liście lub zdeformowane pędy, dlatego po przyniesieniu do domu szybko tracą walory ozdobne, a czasami nawet zamierają.
Szczególnie ryzykowny jest zakup roślin przecenionych lub oferowanych po okazyjnej cenie, dlatego podczas zakupów powinniśmy być ostrożni.
Wymagania roślin na bonsai
Kiedy już wybierzemy swoje bonsai, musimy sprawdzić, z jakiego gatunku powstało, bo tylko wtedy będziemy mogli zapewnić mu odpowiednie warunki uprawowe. Przykładowo Portulacaria afra i grubosz jajowaty nie oczekują częstego podlewania, łatwo dają się formować, dobrze znoszą błędy uprawowe i ładnie odradzają się po cięciu, wymagają jednak bardzo dużo światła (nie mogą stać w bezpośrednim słońcu), fikusy natomiast poradzą sobie w lekkim półcieniu, ale będą oczekiwać częstszego podlewania i bardziej wilgotnego powietrza. Żadnych drzewek nie można też przelać ani zasuszyć, gdyż takich błędów nam nie wybaczą.
Decydując się na uprawę bonsai, powinniśmy też pamiętać, że choć drzewka rosną w płaskich, niewielkich doniczkach, nie należy ich zbyt często przesadzać. Wystarczy zrobić to raz na 2-3 lata, a w przypadku starszych egzemplarzy nawet rzadziej (skracając przy okazji korzenie), gdyż zbyt duża doniczka nie sprzyja miniaturyzacji drzewka.
Przycinanie bonsai
Oprócz odpowiednich warunków uprawowych, w utrzymaniu drzewek ważna jest też ich właściwa pielęgnacja, polegająca głównie na odpowiednim cięciu. Choć zadanie może wydawać się trudne, trzeba mu sprostać, gdyż inaczej drzewko zacznie się deformować i rozrastać w niekontrolowany sposób. Zanim nabierzemy wprawy, pędy roślinę powinniśmy przycinać często, ale umiarkowanie, dzięki czemu unikniemy poważnych błędów i nie zniszczymy drzewka.
Na początku do przeprowadzenia zabiegu wystarczą nam ostre nożyczki, ale z czasem przydadzą się też inne narzędzia takie jak np. obcęgi, pęsety, wąskie nożyczki, a także miedziany lub aluminiowy drut, który będzie potrzebny do drutowania i formowania pędów (do nabycia w sklepach z akcesoriami do bonsai). Z tym zabiegiem nie powinniśmy się jednak spieszyć, gdyż bez odpowiedniej wiedzy i doświadczenia, możemy trwale oszpecić roślinę.
