Drzewa i krzewy iglaste, w tym popularne tuje niekiedy brązowieją i tracą ładny wygląd. Podpowiadamy, jakie mogą być przyczyny brązowienia igieł i co robić.
Iglaki to bardzo piękne i uniwersalne rośliny ozdobne. W ogrodzie doskonale prezentują się na rabatach i w ogródkach skalnych, ale sprawdzają się też jako dekoracyjne przez cały rok żywopłoty. Niestety, czasami mogą również sprawiać kłopoty. Problem zaczyna się wtedy, gdy ich igły brązowieją, a rośliny tracą walory ozdobne, a nawet zamierają. Zamiast jednak od razu usuwać je z ogrodu, warto przyjrzeć się im nieco bliżej i spróbować poznać przyczynę takiej sytuacji, bo być może roślinę da się jeszcze uratować.
Dlaczego iglaki brązowieją?
Najczęstszym powodem brązowienia iglaków wbrew pozorom nie jest choroba czy szkodnik, ale nasze błędy uprawowe. Taki stan określa się chorobą fizjologiczną, której można zapobiec, dbając o rośliny w odpowiedni sposób.
Brązowienie tuj i innych iglaków na wiosnę
Najwięcej zbrązowiałych iglaków (np. tui), pojawia się zwykle wiosną, po mroźnej, bezśnieżnej zimie. Dzieje się tak dlatego, że iglaki jako rośliny zimozielone prowadzą wegetację przez cały rok, a ich liście pobierają i oddają wodę (transpiracja) także zimą. Jeśli w tym czasie rośliny nie mogą pobrać z podłoża odpowiedniej liści wody, gdyż jest ona zamarznięta i niedostępna dla korzeni, zaczynają cierpieć z powodu tzw. suszy fizjologicznej, co wioną kończy się brązowieniem i zasuszaniem igieł, a czasem nawet całych roślin.
Chcąc zapobiec takiej sytuacji, jesienią iglaki należy solidnie nawadniać, a ziemię wokół nich wyściółkować grubą warstwą kory, dzięki czemu zimą podłoże nie zamarznie zbyt mocno i zgromadzona w nim woda będzie bardziej dostępna dla korzeni. W słoneczne, zimowe dni, rośliny warto też osłaniać przed słońcem, aby ograniczyć parowanie wody z igieł.
Zbyt uboga ziemia
Przyczyną brązowienia iglaków może być też brak składników odżywczych, czemu jednak łatwo jest zaradzić, w sezonie wegetacyjnym stosując jeden z nawozów przeciwko brązowieniu iglaków.
Brązowienie igieł na zimę
Kolejna przyczyna brązowienia iglaków także ma podłoże fizjologiczne, ale w niczym roślinom nie zagraża. Jesienią, gdy iglaki przygotowują się do okresu spoczynku, a ich procesy życiowe zwalniają, często zmieniają barwę igieł, które u wielu odmian brązowieją. Wiosną, kiedy rośliny wznawiają intensywną wegetację, igły z powrotem przybierają swój typowy kolor.
Podpowiadamy: Jak, kiedy i czym nawozić iglaki
Choroby powodujące brązowienie igieł
Dużo poważniejszy problemem pojawia się wtedy, gdy brązowienie igieł spowodowane jest chorobą lub szkodnikiem.
Najczęstszą, infekcyjną przyczyną brązowienia igieł jest grzyb wywołujący osutkę (m.in. na sosnach). Pierwszymi objawami choroby są żółte plamy na starszych igłach, które następnie brązowieją od wierzchołka i opadają. Ratunkiem dla porażonej rośliny jest zastosowanie odpowiedniego preparatu przeciwgrzybowego (np. Topsin).
Kolejnym powodem brązowienia igieł może być zamieranie pędów drzew i krzewów iglastych (m.in. tui, jałowców, cyprysików). Choroba objawia się żółknięciem, więdnięciem i zamieraniem całych pędów, początkowo na wierzchołku, później w niższych partiach krzewu. W tym przypadku pomocny również będzie odpowiedni fungicyd (np. Topsin).
Zdecydowanie najgroźniejszą chorobą iglaków, odpowiadającą za brązowienie i zamieranie roślin jest fytoftoroza (atakuje m.in. cisy, jodły i sosny). Początkowym objawem choroby jest gnicie korzeni, w wyniku którego roślina przestaje rosnąć, a jej igły i pędy zaczynają żółknąć, brązowieć i zamierać.
Chorobę można rozpoznać, nacinając korę pędu. U zdrowej rośliny tkanka pod korą będzie jasna, a u chorej brunatnoczerwona. Dla pewności można też częściowo odsłonić korzenie. Jeśli będą zgniłe, to rośliny raczej nie da się już uratować. Wprawdzie kiedy jest jeszcze zielona, można spróbować podlać ją lub opryskać odpowiednim preparatem grzybobójczym (np. SUBSTRAL fytoftoroza, Polyversum WP ), ale jeśli choroba mimo to postępuje, krzew należy wykopać, miejsce odkazić i przez kilka następnych lat nie sadzić na tym stanowisku żadnych krzewów.
Szkodniki powodując brązowienie igieł
Przyczyną brązowienia iglaków mogą być też szkodniki, do których należą m.in.: mszyce (np. mszyca świerkowa, miodownica), przędziorki, tarczniki, miseczniki oraz gąsienice licinka i zwójki. Jeśli to szkodnik odpowiada za problemy z iglakami, należy opryskać rośliny jednym z odpowiednich preparatów chemicznych (np. Mospilan 20 SP, preparat olejowy Emulpar 940 EC).
