Miesiącznica, czyli judaszowe srebrniki. Jak uprawiać tę roślinę? Pięknie wygląda w suchych bukietach. Zobacz, jak ją wykorzystać

Większość z nas na pewno kojarzy dekoracyjne „blaszki”, które kiedyś były bardzo popularnym elementem suchych bukietów. To właśnie miesięczna, a dokładnie – przegrody nasienne jej owoców. Wyglądają one jak niemal okrągłe, srebrzyste blaszki i są półprzeźroczyste. To im miesięcznica zawdzięcza swoją nazwę. Ich wygląd kojarzył się bowiem z Księżycem, zwanym kiedyś miesiącem (istnieje też wersja nazwy: miesięcznica). Do tego nawiązuje też nazwa łacińska – Lunaria (od luna – Księżyc).

Ale okrągławe i połyskujące łuszczyny bardzo przypominają też srebrzyste monety, stąd potoczna nazwa miesięcznicy, czyli „judaszowe srebrniki” (w innych językach roślina jest też potocznie nazywana „srebrnymi dolarami”).

Miesiącznica roczna (Lunaria annua), jest dość okazałą rośliną. W optymalnych warunkach może dorastać do ponad ok. 1 metra. Ma wzniesioną łodygę, która w górnej części rozgałęzia się, a na szczycie każdej odnogi pojawiają się kwiaty (maj-czerwiec). Kwiaty miesięcznicy mają cztery płatki i najczęściej – fioletowy kolor. Ale odcienie tego fioletu są zróżnicowane – od ciemnego do bardzo bladego.

Są także odmiany o białych kwiatach, a także biało-zielonych liściach. Liście miesięcznicy mają sercowaty kształt i ząbkowane brzegi, przy czym najniżej położone liście mają najdłuższe ogonki, znajdujące się wyżej – coraz krótsze, a na górze rośliny – są osadzone bezpośrednio na łodydze.

Jednak najbardziej charakterystycznym elementem miesięcznicy są wspomniane już owoce (tzw. łuszczyny) z dekoracyjnymi przegrodami nasiennymi.

Wbrew nazwie, miesięcznicę roczną najlepiej jest uprawiać jako roślinę dwuletnią. W tym systemie nasiona wysiewa się w czerwcu lub lipcu na rozsadę, a na stałe miejsce – jesienią. W pierwszym roku pojawią się liście, w kolejnym – roślina zakwitnie i zawiąże nasiona. Miesięcznica nie lubi przesadzania, więc zastanówmy się dobrze nad miejscem dla niej.

Miesięcznicę można też wysiać wczesną wiosną do inspektu i posadzić do gruntu w połowie maja, ale tak uprawiana – jako roślina jednoroczna – nie będzie wyglądała bardzo atrakcyjnie.

W praktyce sprawa nie jest tak skomplikowana. Jeśli raz uda nam się wyhodować miesięcznicę, najprawdopodobniej będzie się rozsiewać sama.

Miesiącznica roczna nie jest specjalnie wymagająca. Najlepiej rośnie oczywiście w żyznej, przepuszczalnej ziemi, ale i na słabszych dobrze sobie radzi. Szczególnie lubi ziemię o lekko zasadowym odczynie (dzikie miesięcznice rosną wyłącznie na wapiennych glebach).

Można ją sadzić w zarówno w słońcu, jak i półcieniu, a z zabiegów pielęgnacyjnych trzeba pamiętać o podlewaniu. Jeśli będzie miała przesuszoną ziemię, nie będzie dobrze kwitła, nie doczekamy się więc efektownych „blaszek”.

Jeszcze w latach 80. gałązki miesięcznicy (podobnie jak miechunki rozdętej) stały w wazonach chyba większości domów w Polsce. Obecnie spotyka się je rzadziej – szkoda, bo wyglądają naprawdę efektownie, a sama roślina nie przysparza problemów uprawowych.

W bukietach ładnie komponują się z innymi suszkami (np. kocankami, miechunkami, zatrwianami). Ciekawie też wyglądają z dzwonkami irlandzkimi. Ale piękny będzie bukiet również z samych miesięcznic. Jeśli wstawimy go do prostego wazonu, będzie się świetnie prezentował również w bardzo nowoczesnym wnętrzu. Minimalistyczne, lekko połyskujące blaszki powinny spodobać się zwolennikom prostych i oszczędnych form.

Zdarza się, że nie zawsze od razu łuszczyny miesięcznicy wyglądają ładnie. Wynika to z faktu, że zewnętrzne "blaszki" nie zawsze odpadają same. Ale jest na to prosty sposób - wystarczy je zdjąć. To łatwe, kiedy są dojrzałe - zwykle pod koniec sierpnia i nieco przeschną. "Blaszki" odrywamy zaczynając od nasady przy łodyżce. Przy okazji zyskamy nasiona do siewu.

Ciekawostki o miesiącznicy

Kwiaty miesięcznic są zapylane przez ćmy, dlatego zaczynają pachnieć dopiero wieczorem. W dodatku może się zdarzyć, że na roślinie, która sama się rozsieje pojawią się kwiaty w innym odcieniu niż były w roku poprzednim, a nawet – dwukolorowe.

Warto też wiedzieć, że jest również dzika miesiącznica trwała (Lunaria rediviva). W Polsce występuje ona rzadko, ale za to współtworzy ciekawy zespół roślinny. To tzw. jaworzyna z miesiącznicą, czyli wilgotny i cienisty las złożony głównie z jaworów oraz właśnie miesięcznicy trwałej (z dodatkiem innych drzew liściastych i roślin zielnych). Porasta on strome zbocza. Jaworzyna z miesiącznicą występuje np. w Beskidzie Śląskim (w rezerwacie Jaworzyna, położonym w dolinie Wapienicy w Bielsku-Białej) i Pogórzu Śląskim (w rezerwacie nad Olzą w Cieszynie; tam również występuje inna rzadka w Polsce roślina, zwana cieszynianką).