Nie ma bowiem nic bardziej relaksującego, niż popołudniowa herbatka w towarzystwie wspaniale pachnących kwiatów. Większość z nich nie pachnie jednak tak mocno, abyśmy mogli poczuć je z dużej odległości, dlatego najlepiej zaplanować dla nich miejsce w pobliżu wypoczynkowej części ogrodu. Jeśli taką aromatyczną rabatę urządzimy obok altany czy tarasu, wieczorami z pewnością będziemy mogli delektować się pięknymi zapachami. Rośliny pachną bowiem najintensywniej późnym popołudniem lub wczesnym wieczorem (tytoń ozdobny, maciejka), choć niektóre również przez pozostałą część dnia (groszek pachnący, róże, lilie, hiacynty).
Przy planowaniu aromatycznej rabaty, uwzględnijmy jedynie 2–3 pachnące gatunki, ponieważ zbyt dużo rozmaitych aromatów może spowodować, że przestaną być miłe, a staną się wręcz uciążliwe. Nie sadźmy ich też pojedynczo (chyba, że są to rozłożyste krzewy), a w niewielkich grupach, gdyż wtedy zapach będzie bardziej zdecydowany i wyrazisty.
Podpowiadamy: Jak uprawiać maciejkę, która pachnie wieczorem i w nocy
Jednoroczne rośliny na pachnącą rabatę
Tytoń ozdobny
Tytoń ozdobny to roślina wydająca niezbyt duże, ale intensywnie pachnące kwiaty, których woń wyczuwalna jest późnym popołudniem i wieczorem. Pachną wtedy bardzo mocno, dlatego można je posadzić nawet w pewnej odległości od kącika wypoczynkowego. Poza tym to rośliny dość wysokie, (ok. 1–1,5 m) o silnie rozgałęzionych pędach, dlatego nadają się na wyższe piętro rabaty. Doskonale rozmnażają się z nasion (rozsada) i nie sprawiają kłopotów w uprawie. Oczekują jednak stanowisk słonecznych i nie znoszą przesuszenia. Kwitną przez całe lato, aż do późnej jesieni. Kwiaty mogą mieć barwę czerwoną, różowa, fioletową, białą lub żółtą. Dostępne bywają też niższe odmiany tytoniu, ale nie wszystkie pachną jednakowo intensywnie.
Groszek pachnący
Groszek pachnący to dość wysokie i delikatne pnącze (ok. 2–2,5 m), którego kwiaty są zebrane po kilka, na szczytach osobnych łodyżek (nadają się na kwiat cięty). Ze względu na rozmiar, groszek potrzebuje podpór, chociaż nie muszą one być bardzo solidne. Kwiaty w zależności od odmiany mogą być białe, różowe, czerwone, niebieskie lub fioletowe. Rozwijają się stopniowo od VI do końca VIII. Rozmnażane są z nasion (siew do gruntu) i oczekują stanowisk słonecznych, żyznej gleby i umiarkowanej chociaż stałej wilgotności podłoża.
Maciejka (lewkonia dwurożna)
Maciejka to jeden z bardziej aromatycznych gatunków, pachnących głównie późnym popołudniem i wieczorem. To niewielka roślinka (ok. 30 cm wys.), o rozgałęzionych, przewieszających się pędach. Z tego powodu stanowi dobre uzupełnienie dolnej partii rabaty. Kwiatki bywają w różnych odcieniach koloru liliowego i choć same w sobie nie są szczególnie dekoracyjne, nadrabiają bardzo intensywnym zapachem. Maciejka kwitnie od czerwca do końca sierpnia, ale jeśli chcemy ten okres przedłużyć, możemy wysiewać ją co 2 tygodnie. Oczekuje dość żyznej gleby i słonecznego stanowiska, a także stałej wilgotności podłoża. Źle reaguje na przesuszenie.
Rezeda wonna
Kwiaty rezedy wonnej nie są wprawdzie bardzo dekoracje, ale wydzielają mocną, ładną woń. W zależności od odmiany osiągają wysokość 20-60 cm (niższe nadają się na obwódki). Zakwita w czerwcu i kwitnie do jesieni. Rozmnaża się ją z siewu nasion wprost do gruntu. Wymaga gleby żyznej, lekko zasadowej i stale wilgotnej oraz słonecznego stanowiska.
Byliny i rośliny cebulowe pięknie pachnące
Konwalia majowa
Konwalia majowa to niewysoka roślina, zakwitająca w maju intensywnie pachnącymi, białymi kwiatkami. Przez pozostałą część roku ozdobą pozostają liście. Jest rośliną okrywową i bardzo ekspansywną, dlatego należy ograniczyć dla niej przestrzeń, za pomocą wkopanych w ziemię kołnierzy z mocnej folii. Może rosnąć w półcieniu lub cieniu, wymaga jednak stałej wilgotności podłoża oraz żyznej, próchniczej ziemi.
UWAGA: konwalia majowa jest trująca.
Lawenda wąskolistna
Jedyny gatunek lawendy, mogący w Polsce przetrwać zimę w gruncie. Ta urocza krzewinka dorasta do wysokości 30-80 cm i zakwita delikatnymi kwiatkami zebranymi w wiechowate kwiatostany. Ich kolor w zależności od odmiany może być różowy, fioletowy, niebieski bądź biały. Pachną nie tylko kwiaty, ale również delikatne listki, szczególnie po potarciu. Roślina oczekuje stanowisk bardzo słonecznych oraz żyznej, próchniczej gleby. Zniesie chwilową suszę, ale jest wrażliwa na zalewanie. Na zimę oczekuje okrycia.
Lilie
Wprawdzie niewiele gatunków lilii może przetrwać zimę w gruncie (często cebule wymagają wykopania i zimowania w pomieszczeniach), ale ich zapach jest bardzo ważnym aromatem każdej letniej rabaty. Niektóre odmiany pachną niezwykle intensywnie nawet z pewnej odległości. W zależności od odmiany, mogą osiągać różne wysokości, ale są najczęściej roślinami wysokimi i strzelistymi. Stanowią dobre tło dla innych gatunków i mogą tworzyć górne piętro rabaty. Wymagają stanowisk żyznych, umiarkowanie wilgotnych i słonecznych. Zakwitają w VI i kwitną do VIII.
Tuberoza
Tuberoza jest rośliną cebulową, która nie może pozostać w gruncie na okres zimy. Posadzona do doniczki w ciepłym pomieszczeniu w marcu i wysadzona do gruntu po 15 maja, zakwita w drugiej połowie lata. Białe kwiaty, zebrane w wiechowaty kwiatostan na szczycie długiej, sztywnej łodygi, wydają niezwykle silny i piękny aromat. I chociaż rzadko udaje się uzyskać kwiaty z własnych cebulek (wiosną trzeba kupić nowe), tej rośliny nie da się pominąć na aromatycznej rabacie. Oczekuje stanowisk słonecznych oraz żyznej, umiarkowanie wilgotnej gleby.
Krzewy pachnące
Azalie
Wiele odmian tego popularnego, wiosennego krzewu ozdobnego, wydaje nie tylko piękne, ale również intensywnie pachnące kwiaty (kwitnienie IV -VI). Azalia może osiągać różne rozmiary w zależności od odmiany, dlatego przy zakupie należy zawsze upewnić się, co do ostatecznej wysokości krzewu. Azalie oczekują podłoża dość kwaśnego, żyznego oraz słonecznego stanowiska.
Budleja Davida
Budleja Davida to wysoki krzew ozdobny (2-3 m) nazywany „motylim krzewem”, gdyż aromat kwiatów przyciąga właśnie te owady. Kwiaty zebrane są w wiechowate, przewieszające się kwiatostany i mogą mieć barwę różową, liliową lub białą. Zakwitają w VII i kwitną do późnej jesieni. Oczekują stanowisk słonecznych, a także żyznej i przepuszczalnej gleby.
Jaśminowiec wonny
Jaśminowiec wonny (zwany powszechnie, choć błędnie - jaśminem) to wysoki krzew (do 3 metrów wys.) zakwitający na przełomie V i VI białymi, mocno pachnącymi kwiatami. Wymaga stanowisk słonecznych lub półcienistych i stosunkowo żyznej gleby. Jest rośliną w pełni mrozoodporną.
Lilak pospolity
Lilak mylnie nazywany bzem, jest krzewem o pokroju, wzroście, terminie kwitnienia i wymaganiach podobnych do jaśminowca, ale może rosnąć również w większym zacienieniu i ma tendencję do tworzenia wielu odrostów korzeniowych. Jego kwiaty są bardziej okazałe niż jaśminowca i zebrane w zwarte, duże wiechowate kwiatostany. Znakomicie nadaje się na kwiat cięty.