Wydaje się, że nasza działka jest odpowiednio nawodniona, ba nawet za bardzo, dlaczego więc rośliny schną? Mamy do czynienia z tzw. suszą fizjologiczną, wywołaną brakiem dostępu powietrza do korzeni roślin. Jeżeli poziom wód gruntowych w naszym ogrodzie jest wysoki (ok. 0,5 m), a gleba jest ciężka i nieprzepuszczalna, w skutek czego trudna do osuszenia, należy uważnie przygotować dobór roślin, które zamierzamy posadzić.
Nie mamy wpływu na warunki hydrologiczne naszej posesji, możemy jedynie dostosować się do wymogów terenu. Dlatego powinniśmy zastosować rośliny, które znoszą nadmiar wilgoci glebowej. Drzewa i krzewy iglaste przeważnie źle znoszą wzrost na gruntach podmokłych. Są jednak wśród nich wyjątki, mało popularne, a wyjątkowo urodziwe i godne zastosowania w ogrodzie ozdobnym.
Drzewa iglaste na teren podmokły
Do drzew najlepiej znoszących zalewanie należy cypryśnik błotny (Taxodium distichum). Jest to roślina jeszcze mało znana i rzadko sadzona. Młode egzemplarze cypryśnika błotnego mogą być wrażliwe na mrozy, ale 5-, 6-letnie stają się już odporne. Ma regularny, stożkowy pokrój, jasnozielone, miękkie igły, które jesienią przebarwiają się rudo-brązowo i opadają, podobnie jak u modrzewia. Jego egzotyczny wygląd kojarzy się z ogrodami stref śródziemnomorskich.
Cechą charakterystyczną i unikalną są tzw. pneumatofory czyli korzenie oddechowe. Wyrastają pionowo ponad powierzchnię ziemi, a ich wygląd kojarzyć się może z dziwnymi peryskopami wprost z Harrego Pottera. Cyprysik polecany jest do obsadzania stref nadbrzeżnych cieków wodnych, strumieni, stawów.
Doskonała na podmokłe gleby jest również matasekwoja chińska (Metasequoia glyptostroboides). W jej ojczyźnie nazywana modrzewiem wodnym, rośnie nad brzegami pól ryżowych. Drzewo reliktowe, czyli pozostałe po dawnych epokach geologicznych. Pokrój również regularny, wąskostożkowy. Podobnie do cyprysika, ma igły sezonowe, lecz wcześnie rozwija się wiosną, a jesienią interesująco przebarwia (żółto-brązowo). Odznacza się szybkim wzrostem i odpornością na mrozy, oraz doskonale znosi cięcie. Polecana na nasadzenia osłonowe oraz otoczenia elementów wodnych ogrodu.
Dobrze tolerują wilgotne gleby tuje: tuja olbrzymia (Thuja plicata) i popularna tuja zachodnia (Thuja occidentalis) oraz choina kanadyjska (Tsuga canadensis). Ta ostatnia szczególnie warta jest szerszego opisu. Drzewo o całorocznym uigleniu, wspaniałe do różnego rodzaju osłon. Bardzo dobrze spełni się w roli szerokiego żywopłotu, który możemy kształtować dowolnie (dobrze znosi cięcie), lub pozostawić jako odgrodzenie od sąsiedztwa w formie nieregularnej. Jest również pięknym wypełnieniem wnętrz i przesłon widokowych w ogrodzie (doskonale znosi zacienienie). Jako soliter przykuwa uwagę swoim niespotykanym pokrojem. Delikatne, przewisające gałązki z drobnymi gęstymi igłami czynią choinę wyjątkowo malowniczą i urokliwą.
Drzewa liściaste na podmokły teren
Wśród drzew liściastych znajdziemy o wiele więcej roślin znoszących nadmierną wilgotność podłoża. Jednym z najlepiej tolerujących takie warunki jest olsza czarna (Alnus glutinosa).Ponieważ jest to duże drzewo, dlatego dla potrzeb ogrodowych proponuje się zastosowanie jego odmian o mniejszym pokroju. Krzaczaste odmiany olszy mogą również zaskoczyć nas kolorem – np. ‘Aurea’ o żółtych liściach.
Również olsza szara (Alnus incana) toleruje podłoże podmokłe (bagienne, nadwodne, wodne). Polecaną formą jest odmiana ‘Laciniata’ o nietypowych dla gatunku, powcinanych liściach. Kolejna odmiana to Alnus incana 'Pendula' oryginalne drzewo o mocno zwisających pędach. Dorasta do 6 m wysokości i takiej samej jest szerokości, szczególnie dobrze eksponuje się nad zbiornikiem wodnym.
Wilgotne tereny są siedliskiem wielu gatunków wierzb. Najpopularniejszą jest wierzba biała (Salix alba). Jej ogrodowa odmiana, znana z parków i ogrodów miejskich, to ‘Tristis’ – zwana płaczącą, o zwisających gałązkach. Jest również wiele nowych odmian o barwnych pędach (‘Chermesiana’) lub liściach (‘Sericea’). Pamiętajmy jednak, aby wybierając wierzbę, dostosować odmianę do wielkości naszego ogrodu. Klasyczna ‘Tristis’ to drzewo do naprawdę dużych przestrzeni, ekspansywne i szybko rosnące. Mniejsze ogrody powinny zdobić odmiany wierzby purpurowej zwanej wikliną (Salix purpurea) takie jak ‘Nana’ lub ‘Pendula’.
Mniej znane drzewo to skrzydłorzech kaukaski (Pterocarya fraxinifolia). Wytrzymuje długotrwałe zalewanie, dlatego polecany jest szczególnie do stosowania nad wodami, lecz pojedynczo, dla uwydatnienia interesującego pokroju i z uwagi ekspansję przestrzeni. Jego długie, owocostany i pierzaste liście są dodatkową atrakcją.
Krzewy ozdobne na podmokły teren
Do najbardziej popularnych gatunków należą: dereń biały (Cornus alba) i dereń rozłogowy (Cornus stolonifera), tawuła Douglasa (Spiraea douglasii) oraz kalina koralowa (Viburnum opulus). Wszystkie te gatunki to świetne rośliny tzw. drugiego planu w ogrodzie. Również komponując żywopłot nieformowany, lub tworząc przesłony roślinne, spełnią one pożądaną funkcję. Oczywiście dereń biały lub kalina zastosowane pojedynczo, jako wyeksponowane rośliny, będą zdobiły wspaniale przebarwiającymi się pędami i owocami.
Przeczytaj również: Kalina koralowa zdobi ogród wiosną i jesienią
Organizując ogród na ciężkich i podmokłych glebach należy pamiętać o tym, iż wraz z ze wzrostem naszych roślin, zmieni się bilans wodny podłoża. Zapotrzebowanie dorosłych drzew i krzewów będzie coraz większe, a zatem zużycie wody na potrzeby biologiczne ogrodu wzrośnie. Dlatego z biegiem lat dobór gatunków w ogrodzie będzie mógł ulec zmianie i obok roślin „pancernych” zaczniemy wprowadzać te bardziej wrażliwe – może ulubione.
