Zakładamy skalniak w przydomowym ogrodzie

Ogrody skalne były od dawna zakładane w Azji. Do Europy przywędrowały stamtąd około XVII wieku. W Chinach sztuka zakładania ogrodów skalnych liczy sobie już ponad 1000 lat, i tam właśnie znajdują się najpiękniejsze przykłady tak zaaranżowanych ogrodów.

Najbardziej charakterystycznym elementem ogrodów skalnych jest kamień naturalny i oczywiście odpowiednio dobrane rośliny. Taki ogród ma naśladować fragment górskiego krajobrazu. Łącząc elementy kamieni, wody oraz zieleni, w ogrodzie skalnym można uzyskać efekt przeniesienia kawałka nietkniętej natury w sam środek naszego ogrodu.

Skalniak powinien być zakładany w miejscu gdzie jest największe nasłonecznienie. Najlepiej wybrać więc południową stronę naszej działki. Ważne jest, aby ogród skalny był położony na wzniesieniu, może być ono naturalne bądź uformowane sztucznie. Dobrze nadaje się np. zbocze tarasu. Takie położenie zapewni odpowiedni odpływ wody i zapobiegnie jej zaleganiu, co mogłoby zaszkodzić rosnącym na nim, górskim roślinom.

Podłoże do skalnego ogrodu powinno być dobrze przepuszczalne. Aby zapewnić taki efekt, można zmieszać glebę ogrodową z torfem, żwirkiem bądź pokruszonymi łupkami. Tak przygotowany grunt będzie dobrze przepuszczał powietrze i wodę.

Po wybraniu miejsca na skalniak należy odpowiednio dobrać kamień, który jest jednym z najważniejszych elementów w takim ogrodzie. Powinien być twardy, aby pozostał niezniszczony przez długie lata. Pamiętajmy także, aby ograniczyć się do jednego rodzaju kamienia - zapewni nam to uporządkowany i harmonijny wygląd ogrodu.

Jednymi z najczęściej stosowanych materiałów są wapienie, piaskowiec oraz łupki. Warto wybrać kamień, który występuje w okolicy, łatwo będzie go wtedy wkomponować w otoczenie.

W ogrodzie skalnym można pokusić się także o umieszczenie jednej dominanty w postaci dużej skały. Stworzy to bardziej urozmaicony rysunek ogrodu. Należy pamiętać jednak, aby w wyborze takiego kamienia posługiwać się odpowiednimi proporcjami. Powinny one wynosić 5:3:1; gdzie 5 oznacza wysokość, 3 szerokość, a 1 ilość skał w odniesieniu do powierzchni, na której znajduje się ogród.

Pamiętajmy, aby nie stosować zbyt geometrycznych form w projektowaniu naszego skalniaka. Linie ścieżek czy rabat powinny być płynne i naturalne, a kamienie ułożone chaotycznie i bez zbędnej przesady, jeśli chodzi o ich ilość. To pozwoli nam uniknąć efektu nienaturalnego pagórka o regularnych kształtach, naszpikowanego skałkami.

Jeśli chcemy uzyskać odpowiedni, górski charakter naszego skalnego ogrodu, musimy zadbać o odpowiedni dobór roślin. Powinny to być rośliny wysokogórskie, zarówno byliny, rośliny cebulowe czy zielne, ale także płożące lub karłowate krzewy iglaste. W wyborze roślin warto zwrócić uwagę na ich pokrój oraz porę kwitnienia. Najlepiej dobierać je tak, by kontrastowały ze sobą barwami, a także formą. Aby nasz skalniak był dekoracyjny, warto dobrać kwitnące rośliny w taki sposób, aby kwiaty pojawiały się jedne po drugich.

Ozdobą ogrodu skalnego mogą być karłowate krzewy iglaste o powolnym wzroście i ciekawym pokroju. Zazwyczaj są to kosodrzewiny i świerki o rozmaitych kolorach igieł i kształtach gałęzi. Dobrym urozmaiceniem może być posadzenie karłowatej odmiany wierzby, będzie to dobry kontrast z iglastymi krzewami. Także karłowate odmiany berberysu, pięknie wybarwiające się jesienią, będą się dobrze komponować się w skalnym ogrodzie.

W pobliżu krzewów pięknie będą prezentować się wszelakiego rodzaju wrzosy i wrzośce o różnych barwach. Z wrzosami może być jednak problem - muszą one mieć kwaśną ziemię, więc po pierwsze musimy im taką zapewnić, a po drugie - posadzić w ich towarzystwie inne rośliny, które też lubią kwaśne podłoże. Nie warto też ich sadzić, jeśli zdecydujemy się na użycie wapieni na skalniaku - te kamienie wrzosom nie będą odpowiadać. Natomiast wrzośce są znacznie mniej wymagające co do odczynu ziemi, nie sprawiają też innych problemów, za to kwitną już w lutym-marcu (czasem nawet styczniu) i niegroźne im wiosenne śniegi.

Jeśli chodzi o byliny i rośliny cebulowe, w ogrodzie skalnym na pewno warto posadzić krokusy, miłka wiosennego, żagwin, śnieżyczkę, przebiśnieg, szafirki, sasanki, goryczki, zawilca alpejskiego, skalnice Arendsa, floksy szydlaste czy macierzanki. Bardzo wdzięcznymi roślinami na skalniaki są rojniki i rozchodniki. Mają one sporo gatunków, różniących się wyglądem, więc nawet tylko z nich można stworzyć ciekawą kompozycję. Niektóre rojniki są zimozielone.

Trawy, takie jak kostrzewa popielata czy pstra dodadzą kompozycji uroku oraz zasłonią niewielkie luki powstałe w nasadzeniach.

Ogród skalny nie jest bardzo pracochłonny. Jedynie początkowe przygotowania mogą przysporzyć nieco trudności ze względu na konieczne skonstruowanie wzniesienia. Jednak dalsze prace ograniczą się jedynie do podcinania krzewów czy traw na zimę i ewentualnej zmiany roślin cebulowych. 

Ogród skalny daje namiastkę górskiego krajobrazu. W jego otoczeniu wyjątkowo dobrze wypoczywa się i relaksuje.