Kawa w doniczce. Jak uprawiać i pielęgnować kawę

Kawę z powodzeniem uprawiać można w mieszkaniu, choć nie ma co liczyć na obfite zbiory nasion. Wprawdzie jeśli będziemy mieć szczęście i trafimy na roślinę otrzymaną z sadzonki lub rozmnażaną za pomocą szczepienia, dość szybko (czasami już po 2-3 latach) możemy doczekać się kwiatów, a nawet czerwonych owoców, ale rośliny uzyskane z nasion, raczej nie prędko nam zakwitną i zaowocują (nawet po 10 latach lub wcale).

Nie zmienia to jednak faktu, że drzewko kawowe warto mieć w domu choćby dlatego, że będzie stanowić ciekawy, egzotyczny akcent dekoracyjny naszego mieszkania.

Kawy sprzedawane w marketach to zwykle kawy arabskie, będące jednym z kilkudziesięciu gatunków kaw należących do rodzaju kawowiec. Rośliny w doniczkach mają na ogół postać kępy zielonych, gęsto ulistnionych, wzniesionych pędów, ale trzeba pamiętać, że to nie jest ich naturalna postać, dlatego długo takie nie pozostaną.

W naturze kawowce tworzą pojedyncze, duże, mocno rozgałęzione krzewy, osiągające nawet ponad 5-6 m wysokości, dlatego gęsta kępka kilkunastu sadzonek, upchniętych w małej doniczce raczej nie będzie się dobrze rozwijać. Kiedy więc rośliny trochę podrosną, warto je przesadzić, wykorzystując do tego celu próchniczą ziemię o lekko kwaśnym odczynie pH.

W uprawie doniczkowej kawy nie rosną tak duże jak w swoim naturalnym środowisku, ale trzeba liczyć się z tym, że mogą osiągać nawet ok. 1,5-2 m wys., dlatego potrzebują dla siebie sporo miejsca. Wyjątkiem są odmiany karłowe, jak np. „Nana”, które nie rosną tak szybko i nie osiągają tak dużych rozmiarów jak gatunek, a więc lepiej nadają się do uprawy w mieszkaniu.

Wszystkie kawy z czasem zaczynają tworzyć sztywny, pokryty miękką korowiną pęd, z którego wyrastają kolejne gałązki. Niestety, po pewnym czasie „pieniek” zaczyna się stopniowo ogałacać od dołu z liści, dlatego warto pomyśleć o posadzeniu u jego podstawy roślin okrywowych (np. fitonie, fikusy pnące).

Bez względu jednak na to, jaką kawę postanowimy uprawiać, musimy zapewnić jej odpowiednie warunki, bo inaczej nie mamy szans na owoce. Kawa arabska to egzotyczna roślina, pochodząca z Afryki, dlatego przez cały rok będzie oczekiwała ciepła i światła. Latem należy zapewnić jej bardzo jasne, ale osłonięte przed bezpośrednim słońcem stanowisko i temperaturę w granicach 22-25°C. Roślinę można też wynieść w tym czasie na balkon lub do ogrodu, gdyż świeże powietrze znakomicie wpłynie na jej rozwój.

W sezonie kawę należy też systematycznie podlewać oraz nawozić, wybierając do tego celu nawozy pozbawione wapnia (np. dla różaneczników). Roślin nigdy nie wolno natomiast przesuszać, gdyż natychmiast zaczną więdnąć i tracić urodę. Oczywiście z podlewaniem nie należy też przesadzać, gdyż zalegająca w pobliżu korzeni woda może być przyczyną gnicia roślin.

Nieco innych warunków kawa potrzebuje zimą, gdyż wtedy spowalnia swój rozwój i przechodzi w rodzaj spoczynku. Dlatego należy zapewnić jej w tym okresie nieco niższą temperaturę (ok. 18-20°C) i bardziej umiarkowanie wilgotne podłoże. Zimą trzeba też powstrzymać się od nawożenia rośliny, gdyż nie potrzebuje już tylu składników odżywczych co wiosną.

Uprawa kawy w mieszkaniu nie jest trudna, ale musimy pamiętać, że roślina jest dość wrażliwa na błędy pielęgnacyjne. Na zimno (temp. poniżej 12°C), przeciągi, brak światła czy suche podłoże, szybko reaguje więdnięciem, a nawet zrzuceniem liści, dlatego warto o nią właściwie zadbać.

Jeśli uda się stworzyć jej odpowiednie warunki, po kilku latach roślina odwdzięczy się nam uroczymi, cudownie pachnącymi kwiatami (warto zapylać je pędzelkiem), z których powstaną małe, okrągłe, czerwone owoce. Możemy je zebrać, pozbawić czerwonego miąższu, wysuszyć i uprażyć, a następnie przyrządzić z nich własną kawę. Wprawdzie nie będzie jej zbyt dużo, ale nawet filiżanka takiej kawy z pewnością będzie dla nas znacznie bardziej atrakcyjna niż kawa kupiona w sklepie.